Kademeli olarak uygulanan 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında ‘balıkçılık ve makine imalatı’ gibi ‘tehlikeli’ ve 'madencilik, doğalgaz ve petrol çıkarımı, mermer ocağı, inşaat’ gibi çok tehlikeli sınıflarda faaliyet gösteren 50 ve altında elaman çalıştıran işyerleri için iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi bulundurma uygulaması 1 Ocak 2014’te resmen başlıyor. Yeni yıldan itibaren işyeri hekimi ve iş yeri güvenliği uzmanı bulundurmayan firmaları ise 1000 TL’den 80 bin TL’ye kadar para cezasıyla karşılaşabilecekler.

Birlik İş Güvenliği Enerji İşçi ve Çevre Sağlığı Eğitim Araştırma Derneği (BİR-DER) Başkanı Abdullah Bozkır, 1 Ocak 2014'ün İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu'nda bir dönüm noktası olduğunu söyledi. Bozkır, 1 Temmuz 2013 tarihinde yürürlüğe girmesi beklenilen 50'nin altında çalışanı olan, tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfa giren işletmeler için iş güvenlik uzmanı ve işyeri hekimi ile sözleşme yapma zorunluluğu 1 Ocak 2014'e ertelendiğini hatırlattı. İşverenlerin idari para cezalarına maruz kalmamak için sözleşmelerini Ocak ayından önce yapmalarında fayda olduğunu anlatan Bozkır, halk arasında konuşulan 'bir kişi bile çalıştıranların iş güvenlik uzmanı işyeri hekimi çalıştırmak zorunda' görüşünün asılsız olduğunu dile getirdi. 

Uzman ve hekim çalıştırmada kriterin çalışan sayısı ve tehlike sınıfı olduğunu belirten Bozkır şunları kaydetti: "İş güvenlik uzmanları çalıştırma ya da sözleşme yapmada süreleri aylık olarak, az tehlikeli sınıf için çalışan başı aylık 6 dakika, tehlikeli sınıf için 8 dakika, çok tehlikeli sınıf için 12 dakikadır. İşyeri hekimleri için ise yine tehlike sınıfına göre 4, 6 ve 8 dakikadır. 20 çalışanı olan tehlikeli sınıfta yer alan işletmede iş güvenlik uzmanı 8x20=160 dakika, 160/60 =2,6 saat aylık çalışma süresi , aynı işyerinde hekim için ise 6x20=120 dakika 120/60= 2 saat olarak hesaplanır.1 Ocak 2014 ten itibaren iş güvenlik uzmanı ve işyeri hekimi çalıştırmayanlar işveren her biri için ayrı ayrı 5 bin TL cezaya maruz kalır ve bu durum devam ettiği her ay için geçerlidir."

A sınıfı iş güvenlik uzmanlarının bütün tehlike gruplarına, B sınıfı uzmanların tehlikeli ve az tehlikeli sınıfa, C sınıfı uzmanlar ise sadece az tehlikeli sınıftaki işyerlerine bakabildiğine dikkat çeken BİR-DER Başkanı Bozkır, 1 Ocak 2014'den itibaren A ve B sınıfı uzman ihtiyacının 50 kat daha artacağını öne sürdü. Yeterince A ve B sınıfı uzmanı olmadığına işaret eden Bozkır, "Bu durum 'kanun ilgili maddeleri tekrar ertelenecek mi?' sorularını gündeme getirmekte. 1 ile 10 arası çalışanı olan ve tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerine 6331 sayılı kanunun 7. maddesi gereği bu hizmet için devlet desteği söz konusudur. İşverenin SGK kayıtları esas alınarak 10'nun altında çalışanı olanlar faydalanabilecektir. SGK'ya yanlış bildirimde bulunanlar 3 yıl süreyle bu destekten men edilecektir." dedi. 

Abdullah Bozkır, işverenlerin 'yeterince A ve B sınıfı uzmanı olmadığı' için iş güvenlik uzmanı ve işyeri hekimi ile sözleşme yapma zorunluluğunun erteleneceği gibi bir beklentiye girmemesi gerektiğini söyledi. Cezaların çok ağır olduğunun altını çizen Bozkır, bin TL'den başlayan cezaların 80 bin TL'ye kadar ulaştığını dile getirdi. Bozkır şöyle devam etti: "Mesleki risklerin önlenmesi adına tedbirlerin alınmaması, İSG (İş Sağlığı Güvenliği) faaliyetlerinin takip edilmemesi hususlarının tespitinde işverene her bir yükümlülük için ayrı ayrı 2 bin TL, belirlenen nitelikte iş güvenliği uzmanı veya işyeri hekimi görevlendirmeyen işverene görevlendirmediği her bir kişi için ve aykırılığın devam ettiği her ay 5 bin TL, diğer sağlık personeli görevlendirmeyen işverene ve aykırılığın devam ettiği her ay 2 bin 500 TL ceza uygulanır. İSG hizmetleri için yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverene her bir ihlal için ayrı ayrı ve aykırılığın devam ettiği her ay 1.500 TL ceza uygulanacak. İSG yönünden diğer işyerlerini, etkilenecekleri tehlikeler hususunda gerekli tedbirleri almaları için uyarmayan yönetimlere 5 bin TL, İSG ile ilgili konularda ölçüm, inceleme ve araştırma yapılmasına, numune alınmasına veya eğitim kurumları ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin kontrol ve denetiminin yapılmasına engel olan işverene 5 bin TL ceza uygulanacak. İşyerinin bir bölümünde veya tamamında verilen durdurma kararına uymayarak durdurulan işi yönetmelikte belirtilen şartları yerine getirmeden devam ettiren işverene fiil başka bir suç oluştursa dahi 10 bin TL para cezası kesileceğini belirten Bozkır, işin durdurulması nedeniyle çalışamayan işçilerine karşı yükümlülüklerini yerine getirmeyen her bir çalışan ve aykırılığın devam ettiği her ay için de 1.000 TL ceza uygulanacağını açıkladı. 

Bozkır, "Büyük kaza önleme politika belgesi hazırlamayan işverene 50 bin TL ceza kesilecek. Güvenlik raporunu hazırlayıp, bakanlığın değerlendirmesine sunmadan işyerini faaliyete geçiren, işletilmesine bakanlıkça izin verilmeyen işyerini açan veya durdurulan işyerinde faaliyete devam eden işverene 80 bin TL ceza uygulanacak." diye konuştu.