Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) referandumda ‘şaibe’ tartışmalarının başlamasına neden olan mühürsüz oyların geçerli sayılmasına dair kararından sadece iki saat önce bu pusulaları tanımayacağını duyurduğunu ortaya çıktı.
Referandum günü “arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan oy pusulalarının geçerli olduğuna” hükmederek sonuçlara gölge düşüren Yüksek Seçim Kurulu (YSK) seçimin üzerinden iki gün geçmesine karşın bu kararını resmi internet sitesine koymadı. YSK’nin, bu skandal kararından sadece 2 saat önce tam tersi bir karar aldığı ve “Arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan birleşik oy pusulaları geçerli değildir. Bunun amacı, oylamada sahte oy pusulası kullanımını engellemektir” dediği tespit edildi.
YSK’nin, pazar günü aldığı mühürsüz oyların geçerli olduğu kararının gerekçesini halen açıklamaması dikkat çekti. Alınan bilgiye göre kararın gerekçesi pazar günü tüm üyeler tarafından imzalandı. Ancak YSK Başkanı Güven, gerekçeli kararı 2 gündür siteye koymadı. YSK, gerekçeyi açıklamak yerine, bu yöndeki 2004 öncesi bazı kararlarını dün sitesine koydu. Bu duruma kendisinin de şaşırdığını söyleyen bir YSK üyesi, konuyu bugünkü toplantıda gündeme getireceğini söyledi.
YSK’nin yol açtığı bir diğer hukuk skandalı da 16 Nisan günü hukuku iki saat içinde değiştirmesi oldu. YSK, oy verme işlemi sürerken saat 10:00 sıralarında toplandı. Konu, bazı yerlerde tercih mühürü yerine evet mühürü ile oy kullanılması ve bazı oy pusulalarının arkasında olması gereken mührün ön yüze vurulması oldu.
Her iki durumu görüşen YSK; aldığı 559 sayılı kararında “EVET” mührü basılmış oy pusulalarını geçerli saydı. Kurul, aynı kararında sandık kurulu tarafından sehven ön yüzüne mühür basılan oy pusulasının geçerli sayılmasına hükmetti.
Gerekçe sahtecilik
Kurul, bu kararının gerekçesinde, 135/I sayılı Genelge’ye işaret etti. Genelgenin 21. maddesinde;
“...ilçe seçim kurulu başkanlığından teslim aldığı ve üzeri Yüksek Seçim Kurulunca numaralanıp mühürlenerek paketlenmiş birleşik oy pusulası paketini açıp, tümünü sayar; birleşik oy pusulalarının her birinin arkasını sandık kurulu mührü ile mühürler” kuralı ve 43. maddesinin (c) fıkrasında ise; “Arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan birleşik oy pusulaları geçerli değildir” kuralının yer aldığına işaret edildi. Gerekçede, şöyle denildi:
“Oy pusulalarının sandık kurulu mührü ile mühürlenmesinin amacı, oylamada sahte oy pusulası kullanımını engellemek için olup, bu amacı gerçekleştirmeye yönelik mührün sandık kurulu tarafından sehven oy pusulasının ön yüzüne basılmış olması veya arka yüzüne basılmış olmakla birlikte mürekkep fazlalığı nedeniyle ön yüzüne yansımış olması, oy pusulasının geçersiz sayılmasını gerektirecek nitelikte görülmemektedir.” Yani YSK; gerekçesinde arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan birleşik oy pusulalarının geçerli sayılmayacağını, bunun amacının da sahte oy pusulası kullanımını engellemek olduğunu kaydetti.
2 saatte unuttu!
Referandumda oy kullanma devam ederken sandık kurulu mührü olmayan oy pusulalarının kullanıldığı tespit edildi. Buna yönelik itirazlar gündeme geldi.
YSK; sabahki kararından iki saat sonra AKP’nin temsilcisinin talebi üzerine saat 12:00’de bir kez daha toplandı. Toplantı sonucunda kurul, “arkasında sandık kurulu mührü olmayan oy pusulalarının da geçerli olduğuna” karar verdi. Böylece kurul, iki saat önce yazdığı gerekçeyi unutarak, kendisiyle çelişti.