Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) 2014 yılına ait Uluslararası Yatırım Pozisyonu raporunu açıkladı.

Yaklaşık 75 sayfalık raporda hazırlanan tabloya göre, 2014 yılı sonunda Türkiye'nin yurt dışı varlıkları 230,4 milyar dolar, yükümlülükleri ise 671,0 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2013 yılı sonunda -394,6 milyar dolar olan ve Türkiye'nin yurt dışı varlıkları ile yurt dışına olan yükümlülüklerinin farkı olarak tanımlanan net UYP, 2014 yılı sonunda -440,6 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Net UYP'nin 46,0 milyar dolarlık azalışında yükümlülüklerin 50,3 milyar dolar artması belirleyici oldu.

2014 yılı sonu itibarıyla doğrudan yatırım yükümlülük stoku, 2013 yılı sonuna göre yüzde 18,6 oranında ve 27,9 milyar dolarlık artış ile 177,8 milyar dolara yükseldi. Yabancı sermaye şeklindeki ödemeler dengesi işlemlerinden (gayrimenkul işlemleri dahil) 12,6 milyar dolar giriş ile beraber, değer ve kur farkı değişimlerindeki 15,3 milyar dolar artış söz konusu gelişmede etken oldu.

Portföy yatırımları kalemlerinden yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2014 yılı sonu itibarıyla 61,9 milyar dolar, borç senetleri alt kalemleri olan yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku 52,2 milyar dolar, Hazine Müsteşarlığı (HM)'nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise 38,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

ÖDEMELER DENGESİ AKIM İŞLEMLERİNDEKİ ARTIŞ

Bankaların yurt dışında ve yurt içinde ihraç ettikleri tahvil ve bono stokundan yurt dışı yerleşiklerin satın aldığı tutarın toplamı 2014 yılı sonu itibarıyla 31,3 milyar dolar seviyesinde, diğer sektörlerin yurt dışında ve yurt içinde ihraç ettikleri tahvil ve bono stokundan yurt dışı yerleşiklerin satın aldığı tutarın toplamı ise 8,3 milyar dolar olarak gerçekleşti. Portföy yatırımları stokunun 2014 yılı sonunda bir önceki yıl sonuna göre 24,0 milyar dolar artmasında, ödemeler dengesi akım işlemlerindeki 20,9 milyar dolar artış ile değer ve kur farkındaki 3,2 milyar dolar artış etkili oldu.

2014 yılı sonu itibarıyla bankaların toplam dış kredi stoku 94,6 milyar dolar oldu. Bir önceki yıla göre 7,8 milyar dolar artış gösteren kredi stokundaki yükselişin 1,2 milyar dolar kısa vadeli kredilerden, 6,5 milyar dolar ise uzun vadeli kredilerden kaynaklandı.

TOPLAM BANKALAR MEVDUATI 47,7 MİLYAR DOLARA DÜŞTÜ

Diğer sektörün toplam dış kredi stoku 2014 yılı sonu itibarıyla 93,8 milyar dolar oldu. 2013 yılı sonuna göre değişiklikler incelendiğinde, diğer sektörün uzun vadeli dış kredi stokunun 2,0 milyar dolar ve kısa vadeli dış kredi stokunun ise 0,2 milyar dolar azaldığı gözlendi.

Yurt dışı yerleşiklerin Türkiye'deki mevduatı 2014 yılı sonuna göre 3,0 milyar dolar azaldı. Söz konusu azalış büyük ölçüde yurt dışında yerleşik Türk vatandaşlarının Merkez Bankasındaki mevduatının 2,8 milyar dolar gerilemesinden kaynaklandı. Bu dönemde, yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki mevduatı 0,3 milyar dolar azaldı.

Öte yandan 2014 yılı sonunda bir önceki yıl sonuna göre, bankalar yabancı para mevduatının 2,6 milyar dolar azalmasının etkisiyle, TL mevduatının 2,4 milyar dolar artmasına rağmen toplam bankalar mevduatı 47,7 milyar dolara düştü.
CİHAN