“Birimize bir şey olursa ne yaparız.”  dedi Hasret Gültekin

“Kalanlar ölenlere şiirler yazar.” dedi Metin Altıok…

Hâlâ gün yüzüne çıkmayan gerçekleriyle hâlâ yakalanmayan failleriyle tarihin utanç sayfasında yerini alan elim olayların üzerinden 25 yıl geçti.

Sivas’ta Madımak Oteli’nin saldırganlar tarafından ateşe verilmesi üzerine 33 aydın ve 2 otel çalışanı hayatını kaybetmişti.

 

Tarihler 2 Temmuz 1993’ü gösterdiğinde Sivas, tarihinin en acımasız olayına sahne olacaktı. 30 Haziran 1993’te Pir Sultan Abdal Kültür Derneği’nin dördüncüsünü düzenlendiği Pir Sultan Abdal Şenlikleri’ne dönemin Sivas Valisi Ahmet Karabilgin’in daveti üzerine yüzlerce aydın Ankara’dan Sivas’a hareket etmişti.

Aziz Nesin, Behçet Aysan, Metin Altıok, Uğur Kaynar, Hasret Gültekin, Nesimi Çimen, Asım Bezirci ve daha pek çok aydın, yazar, şair ve sanatçı şenlikler için şehre gelmişti.

33 kişinin en yaşlısı Asım Bezirci, en genci ise folklor gösterisine gelen 12 yaşındaki Koray Kaya’ydı. Sivas’a ulaşılan ilk gün etkinlikler planlandığı gibi başladı.

1 Temmuz günü ise “Şeytan’ın Ayetleri” isimli kitabı Türkçe’ye çeviren ve yayınlayan Aziz Nesin üzerinden provakasyonlara başlandı. Halkın dini duygularını sömüren ilanlar evlere dağıtıldı. Camilerde ve çevresinde bazı radikal gruplar toplanmaya ve protestolara başladı.

Ayrıca şehirde gelen gruba saldırı olabileceği söylentileri kulaktan kulağa yayıldı. Yerel gazetelerde halkı kışkırtıcı başlıklara yer verildi.

Aziz Nesin 2 Temmuz’da yaptığı basın toplantısında yerel gazetelere tepki gösterdi. İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabiri halkın sürekli tahriklere kapıldığını söylüyor ve Aziz Nesin’e halkı daha çok tahrik edecek sorular yöneltiyordu. Şehirde hava da daha da kasvetli bir hal aldı.

“Sivas laiklere mezar olacak”, “Cumhuriyet Sivas’ta kuruldu Sivas’ta yıkılacak”, “Sivas Aziz’e mezar olacak” sloganları atan kalabalık bir grup etkinliklerin yapıldığı kültür merkezinde bulunan katılımcılara saldırdı.

Buradaki olayların bastırılması üzerine saldırganların sayısı artmaya başladı. Sayıları on binleri bulan saldırganlar bu sefer Hükümet Konağı önünde ev sahipliği yapan Vali Karabilgin’i protesto etmeye başladı.

Hükümet Konağı’na 500 metre uzaklıkta bulunan Madımak Oteli’ne yönelen öfkeli kalabalık otelin önündeki araçları ateşe verdi.

Daha sonra otelin içine tutuşturulup atılan bez parçalarıyla oteli ateşe veren saldırganlar itfaiye araçlarına geçit vermedi. Otelin içindekiler yetkilileri arayarak yardım istedi. İnsanlar diri diri yanarken müdahale gecikiyordu. Yaklaşık 12 saatin sonunda saldırgan kalabalığa müdahale edildi ve yangın söndürüldü. 51 kişi kendi imkânlarıyla yanan otelden kurtulurken 33 aydın ve 2 otel görevlisi yanarak can verdi.

Katledilen aydınlar sadece Alevilerin değil Türkiye’nin de yetişmiş önemli değerleriydi.

 

Muhlis Akarsu’un bu dizeleri kaldı geriye… Yıllardır aşk şarkısı olarak dinlenen “Öyle ağırım ki kendime sen benden gittin gideli” aslında bir evladın babasına olan özlemini anlattı.

Nesimi Çimen’in yanarak can vermesi üzerine oğlu Mazlum Çimen’in kaleme aldığı bu eser olayın izlerini taşımaya devam ediyor. Metin Altıok’un şiirleri miras kaldı geriye.

Dönemin Başbakanı Tansu Çiller, “Çok şükür, otel dışındaki halkımız bir zarar görmemiştir.” şeklinde skandal sözler sarf etmişti.

Dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ise, “Hâdise münferittir. Ağır tahrik var. Bu tahrik sonucu halk galeyana gelmiş. Güvenlik güçleri elinden geleni yapmıştır. Karşılıklı gruplar arasında bir çatışma yok. Bir otelin yakılmasından dolayı can kaybı vardır.” ifadelerini kullanmıştı.

Süren davalar, temyizler, müdahil avukatların talepleri yıllarca devam etti. Sivas katliamı davası 20 yılın ardından 2013’te “zaman aşımı” gerekçesiyle kapatıldı.

Aralarında katliamda yakınlarını kaybedenlerin aileleri başta olmak üzere, sivil toplum kuruluşları ve partiler, “İnsanlık suçlarında zaman aşımının kaldırılmasını” talep etti, ancak talepleri bir karşılık bulmadı. Dava dosyası 25 senedir yakalanamayan fâilleri ve cevap bekleyen sorularıyla birlikte tozlu raflarda duruyor.

2012’de dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan davanın zaman aşımına uğramasıyla ilgili olarak, “Milletimiz için, ülkemiz için hayırlı olsun.” değerlendirmesinde bulunmuştu.

Erdoğan’ın sözlerine başta acılı aileler olmak üzere sivil toplum kuruluşları tepki göstermişti.

Sivas katliamının 25’inci yıldönümünde yapılacak olan anma için Sivas Valisi Davut Gül ile görüşen heyette yer alan Özgür Kaplan, Vali’nin kendilerini, “Cumhurbaşkanı ya da hükümet aleyhine slogan atılırsa anmaya  müdahale ederiz.” uyarısında bulunduğunu belirtti.

Sivas’ta 2 Temmuz 1993’te Pir Sultan Abdal Kültür Etkinlikleri’ne gelenlerin konakladığı Madımak Oteli’nin ateşe verilmesi sonucu 33 aydın, 2 otel görevlisi ve 2 eylemci olmak üzere toplam 37 kişinin öldüğü olayların 25’inci yıl dönümü kapsamında bugün anma programları düzenlenecek.

Anma programları sebebiyle bazı cadde ve sokaklar trafiğe kapatılacak. Yürüyüş güzergâhı üzerinde geniş güvenlik önlemleri alındı. Sabah saatlerinden itibaren şehre giriş yapacak sürücülerin araçları durdurularak aramadan geçirilecek.

Sivas Valiliği’nden yapılan yazılı açıklamada 2 Temmuz anma etkinliği dolayısıyla Mehmet Akif Ersoy Caddesi, Mevlana Caddesi, İnönü Bulvarı, Hükümet Meydanı ve Atatürk Caddesi’nin 10.30-16.00 saatleri arasında ulaşıma ve araç parkına kapatılacağı belirtildi.

İPA HABER