Umut Özgan - Gazeteci Murat Kıray tarafından yaklaşık 10 yılda toplanan 16 ve 19'ncu yüzyıllar arası Çanakkale'yi ziyaret eden gezginlerin çizdiği 144 adet gravür, Çanakkale Valiliği tarafından kitaplaştırıldı.
Kıray, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yürüttükleri çalışmalar neticesinde yaklaşık 300 adet gravüre ulaştıklarını, bunların 144 adedinin kitapta yer almasına karar verdiklerini söyledi.
Kitapta Çanakkale'deki Abydos Antik Kenti, Kilye Koyu, Maydos, Aleksandria Troas ve Assos gibi çok sayıda yerleşim alanının, gezginler tarafından çizilmiş gravürlerinin bulunduğunu ifade eden Kıray, şöyle konuştu:
''Özel boyda tasarlanan kitap yaklaşık 75 sayfadan oluşuyor. Gravürlerin yanı sıra, Prof. Dr. Halil İnalcık'ın yazdığı 'Çanakkale Boğazı: Özet ve Kronoloji' bölümü de yer alıyor. Kitapta, Choiseul Gouffier'in 1822 yılında çizdiği Üvecik Sivri Tepe Tümülüsü, Joseph Mery'nin 1855 yılında çizdiği Gelibolu, Corneille de Bruyn'ın 1698 yılında çizdiği Gelibolu, Antonie Ignace Melling'in 1819 yılında çizdiği Bozcaada gravürleri gibi, çok sayıda gezginin çizdiği 144 adet gravür yer alıyor. Bunların bazıları ise daha sonradan renklendirilmiş. Çanakkale o dönemlerde gezginlerin ilgi odağı olmuş. O dönemde fotoğraf makinesi olmadığı için gezginlerin çizimleri iyi olurmuş ve gezdikleri yerlerin resimlerini çizerlermiş. Dünyanın dört bir yanına yayılmış gravürleri toplamak oldukça uzun bir aldı. Gravürleri toplarken Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın arşivleri, koleksiyonerlerin arşivi, sahaflar ve yurt dışı olmak üzere pek çok yeri araştırdık.''
Çanakkale Valisi Güngör Azim Tuna'nın gravürlerin kitaplaştırılması yönünde büyük çaba sarf ettiğine işaret eden Kıray, kitabın basım aşamasında olduğunu ve kısa bir süre içerisinde yayınlanacağını belirtti.
-BUGÜNE KADAR 10 KİTABI BASILDI-
Murat Kıray, gazeteciliğin yanı sıra yaptığı araştırmalarla birlikte bugüne kadar 10 kitabının yayımlandığını ve bunların arasında, İngilizce ve Türkçe olarak basılan Gelibolu Savaşları, Çanakkale Savaşındaki Kahramanların Fotoğraf Albümü, Adım Adım Çanakkale Savaş Kronolojisi, Çanakkale Fotoğraf Albümü ve Yaşayan Osmanlı Kültür Mirası Eserleri gibi kitaplarının bulunduğunu bildirdi.
Çanakkale'nin tarihi ve kültürel mirasını gelecek nesillere aktarmak üzere çalıştıklarını dile getiren Kıray, farklı kitap projeleri üzerinde çalışma yaptıklarını ve ilerleyen zamanlarda bunların da yayımlayacağını kaydetti.
Kıray, kitabın yayımlanmasının ardından bazı gravürlerden oluşan bir sergi açılmasını planlandıklarını sözlerine ekledi.
Çanakkale Valisi Güngör Azim Tuna tarafından kaleme alınan önsözde, ''Kitapla, Çanakkale Boğazı'nın tarihi önemini büyük tarihçi Prof. Dr. Halil İnalcık'ın makaleleriyle detaylı bir şekilde öğrenebileceksiniz. Ayrıca 16. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar yapılan yayınlardan derlenen Çanakkale Gravürleri ile bu bölgenin tarihsel süreçteki değişimi ve gelişimini görebileceksiniz'' ifadeleri yer alıyor.
(UMT-CC-OSM)27.08.2011 11:55:17