Türk bankacılık sisteminde TL mevduatın yarıya yakınını 1 milyon lira ve üzerindeki mevduatlar oluşturuyor.
Türk bankacılık sisteminde TL mevduatın yarıya yakınını 1 milyon lira ve üzerindeki mevduatlar oluştururken, bu, Türkiye'de üst gelir grubundaki kişilerin ağırlıklı olarak mevduat enstrümanını tercih ettiğini de gösteriyor.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, Ocak 2012 itibarıyla sektördeki toplam 445 milyar lira civarındaki yurtiçi yerleşik TL mevduatın yüzde 44'üne tekabül eden 195 milyar liralık bölümünü 1 milyon lira ve üzerindeki mevduatlar oluşturdu.
250 bin-1 milyon lira arası ile 1 milyon lira ve üstündeki toplam 264 milyar liralık mevduatın, toplam TL mevduat içinde aldığı pay yüzde 60 civarında.
Toplam 195 milyar liralık döviz tevdiat hesaplarında ise 1 milyon lira ve üzerindeki büyüklük bunun yüzde 56'sını oluşturan 109 milyar lira düzeyinde bulunuyor.
445 milyar liralık TL mevduatta gerçek kişilerin payı 281 milyar lira olurken, 1 milyon lira ve üzerindeki yaklaşık 63 milyar liralık gerçek kişi varlığı, buradaki mevduat dilimleri arasında en yüksek ikinci dilimi oluşturuyor.
250 bin lira ile 1 milyon lira arasında 56 milyar lira civarında varlığa sahip gerçek kişilerin toplam TL gerçek kişi mevduatındaki payı yüzde 20 olurken, 1 milyon lira ve üzerindeki yaklaşık 63 milyar liralık mevduat dikkate alındığında 250 bin lira ve üstündeki 118 milyar lira düzeyindeki gerçek kişilere ait mevduatın bu grup içindeki payı yüzde 42'yi buluyor.
Bu arada, mevduat türlerinde çoğunluğu altın hesaplarından oluşan yurtiçi yerleşik kıymetli maden depo hesapları varlık toplamı yaklaşık 14 milyar liraya ulaşırken, burada en büyük dilimi 4,5 milyar lira ile 50 bin ila 250 bin lira arasındaki kıymetli maden depo hesapları oluşturdu.
Bunu 10 bin ila 50 bin lira arasındaki 4,2 milyar liralık hesap takip ederken, 250 bin ila 1 milyon lira arasındaki kıymetli maden depo hesapları varlık tutarı 2 milyar lira, 1 milyon lira ve üzeri varlık tutarı ise 1,7 milyar lira olarak gerçekleşti. Böylelikle, 250 bin lira ve üzerindeki kıymetli maden depo hesapları varlık tutarı 3,7 milyar lira düzeyine ulaşmış oluyor.
Mudi sayısına bakıldığında ise 51 milyonun üzerindeki mudi içinde en büyük payı, 49 milyon civarındaki mudi ile 10 bin liraya kadar mevduat hesabı bulunanlar aldı. Bunu sırasıyla 10 bin ila 50 bin lira arası, 50 bin ila 250 bin lira arasındaki mudi izlerken, 250 bin ila 1 milyon lira arasında mevduat sahiplerinin sayısı yaklaşık 205 bin, 1 milyon lira ve üzerinde hesabı bulunanların sayısı ise yaklaşık 43 bin düzeyinde bulunuyor.
-Akbank-
Akbank Özel Bankacılıktan sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Saltık Galatalı, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, 1 milyon lira üstü mevduatlarda ciddi oranda artış olduğunu, mudi (hesap) sayısındaki artışın da bunu desteklediğini söyledi.
2011 sonunda 2010 yılına göre 1 milyon lira üstü hesap adedinde yüzde 27 civarında artış görüldüğünü belirten Galatalı, ''Burada bir varlık artışı var. Bunun kaynağı nedir söylemek zor. Ama bunu destekleyen bir veri seti mevcut. Bu da şunu gösteriyor; Türkiye'de belli montan üzerindeki varlıklarda 2011 yılında ciddi bir artış oldu. Bu, her sene yüzde 30 devam edemez tabii ki... Çünkü çok yüksek bir artıştan bahsediyoruz. Hatta bazı seneler tersine de dönebilir. Bu yıl da beklentilerin aksine daha olumlu bir yıl olarak başladı'' şeklinde yorum yaptı.
Galatalı, Akbank'ta 2011 yılında özel bankacılığa giren 500 bin lira ve üstünde müşteri adedinde yüzde 20 civarında büyüme gerçekleştirdiklerini, 2011 sonu itibarıyla özel bankacılık alanında 5 bin 200 bireysel varlığa sahip müşterileri bulunduğunu ve 3 milyon lira civarında da ortalama bir rakamın söz konusu olduğunu ifade etti.
BDDK verilerine bakıldığında, toplam varlıklar içinde mevduatın payının yüzde 70-75 arasında olduğunun altını çizen Galatalı, ''Biz hala mevduat ağırlıklı bir toplumuz. Mevduattan dışarı diğer varlıklara kayış pek fazla olamadı. Eskiden belki yüzde 100'dü. Ama buralarda da kaldı. Faiz ne kadar düşerse düşsün, faizler çok düştüğünde bile yatırımcılarda hala yüzde 70 mevduat ağırlıklı olduğunu gördük. Onun için Türkiye finansal piyasalarının daha gelişecek yolu var diye konuştu.
-''Kur yükselse de katı bir yaklaşım var''-
Mevduatta hiçbir risk olmadığına işaret eden Galatalı, şöyle konuştu:
''Yüksek montanlı varlıklara doğru gittikçe mevduat rakamı bir miktar azalıyor. Ama orada bile hala dominant olan ürün mevduat. Mevduattan sonra ana para korumalı fonlar büyük. Altın fonları da miktar olarak var. Piyasada altın üzerine olan yatırımların büyük kısmı, altın mevduatı üzerinden geçiyor. Akbank olarak da altın mevduatına başladık. Hem fonumuz, hem mevduatımız var. Bankacılık sektöründe altın mevduatında (kıymetli maden) 13 milyar liranın üzerinde çok yüksek tutar var. Toplam varlıklar içinde altının yüzde 10-15'lik payı yok, ama yüzde 3-4'ler civarında bir pay söz konusu. Bu da mevduat diye geçiyor. Bunu da dışarda bırakırsak, ana para korumalı fonlar mevduattan sonra yüksek montanlı enstrümanı oluşturuyor. Burada da üst gelir grubundaki insanlar yine ana parada risk almıyor, getiride risk alıyor.''
Önümüzdeki dönemlerde ana para korumalı fonların yerini özel sektör tahvil bonolarının alacağına dikkati çeken Galatalı, ''Şimdi bile özel sektör tahvil bonoları ana para korumalı fonlarla başa baş olabilir. Çok ciddi bir ihraç olabilir. Orada da güven var. Çünkü özel sektör tahvili, mevduat gibi hiçbir şekilde ana paradan zarar ettirmeyip her zaman belli bir faizi verecek olan enstrüman. Bu da yine riski çok fazla almama, riskten mümkün olduğunca kaçınma yönündeki temayülü gösteriyor'' dedi.
Saltık Galatalı, üst gelir grubundakilerin mevduat süresinin de 90 ila 100 gün arasında seyrettiğini, dolayısıyla yüksek montanlı yapılan mevduatlarda bile Türkiye'de mevduatların çok kısa olduğunu söyledi.
Kurlar ne kadar yükselirse yükselsin ya da düşerse düşsün bu konuda katı bir yaklaşım bulunduğuna dikkati çeken Galatalı, ''Kur ne kadar yükselse de yatırımcı 'ben bunu satayım başka ürüne geçeyim' demiyor. Üçte birin altına pek inmiyor'' dedi.
-Yurtiçi yerleşik mevduat türleri-
BDDK'nın yayımladığı Ocak 2012 itibarıyla yurtiçi yerleşik mevduat türleri şöyle:
Mevduat Türü (Milyon TL)10 Bin TL'ye Kadar10 Bin-50 Bin TL Arası50 Bin-250 Bin TL Arası250 Bin-1 Milyon TL Arası1 Milyon TL ÜzeriToplam
1TP Mevduat/Katılım Fonları24.38957.28699.51369.102195.172445.463
2a) Gerçek Kişiler21.60151.66688.80456.44762.951281.469
3b) Resmi Kuruluşlar1213068781.45731.70834.470
4c) Ticari ve Diğer Kuruluşlar2.6675.3159.83211.197100.513129.524
5Döviz Tevdiat Hesabı/Katılım Fonları5.59017.65532.87929.591109.490195.206
6a) Gerçek Kişiler5.29116.50728.79622.54634.083107.223
7b) Resmi Kuruluşlar42551805.2435.402
8c) Ticari ve Diğer Kuruluşlar2941.1234.0316.96670.16582.580
9Kıymetli Maden Depo Hesapları1.3624.2734.5692.0381.69913.942
10a) Gerçek Kişiler1.3444.2084.3821.8671.38913.190
11b) Resmi Kuruluşlar000000
12c) Ticari ve Diğer Kuruluşlar1865187171310752
13Toplam Mevduat31.34179.215136.962100.732306.361654.610
14Mudi Sayısı (*)49.710.0233.185.3591.237.617204.86843.39351.175.238
(*): Mudi sayılarına, bakiyesi sıfır olan mevduat hesabı mudileri dahil değildir.