Avrupa Birliği (AB), İngiltere'nin üyelikten ayrılmasının (Brexit) ardından 2 yıla yakın sürecek geçiş sürecine ilişkin kuralları belirledi.
Brüksel'de yapılan ve 27 AB üyesinin ilgili bakanlarının katıldığı Genel İşler Konseyi toplantısında üyeler üzerinde aylardır çalıştıkları kuralları birkaç dakika içinde onayladı.
AB KURALLARI İNGİLTERE'DE GEÇİŞ SÜRECİ BOYUNCA UYGULANACAK
Kurallardan en çok 'Brexit sonrası geçiş sürecinde İngiltere'de AB kurallarının uygulanacak olması' dikkati çekiyor. Ayrıca Londra hükümeti, AB'nin belirlediği uzun dönemli bütçe döneminin sona erdiği 31 Aralık 2020 tarihine denk getirilen sürecin son gününe kadar AB'ye ödemesi gereken payı ödemeye devam edecek.
21 aylık çıkış süreci boyunca İngiltere, AB kurallarını yapılacak yeniliklere rağmen uygulamak zorunda olacak.
GEÇİŞ SÜRECİ 31 ARALIK 2020'DE SONA ERECEK
Her iki taraf, İngiltere'nin AB'den resmi çıkış tarihini 30 Mart 2019 olarak belirledi. Ancak çıkış sürecinin 31 Aralık 2020 tarihinde tamamlanmış olmasında mutabık kalındı.
İNGİLTERE, AB'NİN ONAYI OLMADAN 3. TARAFLA TİCARİ ANLAŞMA YAPAMAYACAK
Üzerinde uzlaşılan kurallar gereği İngiltere 2021'den önce AB'li ortaklarından onayını almadan herhangi bir üçüncü tarafla ticari anlaşma da imzalayamayacak.
AB ADALET DİVANI NİHAİ SÖZ SAHİBİ OLARAK KALACAK
Öte yandan, herhangi bir anlaşmazlıkta karar merci olacak AB Adalet Divanı'nın, Brexit destekçilerini rahatsız edeceği tahmin ediliyor.
Çünkü Brexit yanlıları, AB adalet sisteminin İngiliz yargısının egemenliğini ihlal ettiğini öne sürüyor.
İNGİLTERE SÜREÇ BOYUNCA AB KURUMLARINDA VE MEKANİZMALARINDA YER ALMAYACAK
Bunun yanı sıra Londra yönetimi, söz konusu süreçte AB kurumlarında ve karar mekanizmalarında herhangi bir şekilde yer almayacak.
AB Konseyi tarafından toplantı sonrası yapılan açıklamaya göre ise, İngiltere'nin bu geçiş döneminde normal üye gibi algılanmasına devam edilecek ancak Avrupa kurumlarında ve karar vermede rol oynayamayacak.
Ayrıca İngiltere'nin Konsey'de ve Avrupa Parlamentosu'nda temsilcisi olmayacağı gibi Avrupa Komiseri de bulunmayacak.
AB'DEN İNGİLTERE'YE SERBEST GÖÇ GEÇİŞ DÖNEMİ BOYUNCA SÜRECEK
AB'nin Brexit sonrasındaki geçiş sürecinde İngiltere'den diğer talepleri ve ne anlama geldikleri ise şöyle:
"Herhangi bir anlaşma hak ve yükümlülükler dengesi temelinde olmalı ve eşit şartları sağlamalı" (İngiltere AB'deki vergiler ve ücretlerden daha düşük fiyat teklif edemeyecek)
"Tek Pazar'ın bütünlüğünü korumak sektöre göre katılım yaklaşımını içermez (AB böylece İngiltere'nin gelecekte örneğin finans firmaları gibi sektör bazlı özel anlaşmalar yapma umuduna karşı adım attı)
"Tek Pazar'ın 4 özgürlüğü birbirinden ayrılamaz, biri diğeri yerine seçilemez" (AB'den İngiltere'ye serbest göç geçiş süreci boyunca devam edecek)
"Herhangi bir geçiş dönemi düzenlemesi net şekilde tanımlanmalı ve zaman sınırı koyulmalı. Ayrıca etkili yaptırım mekanizmalarına tabi tutulmalı. (AB sonu gelmeyen geçiş süreci karmaşası istemiyor)
İNGİLTERE'NİN BREXİT BAKANI DAVIS: SERBEST TİCARET ANLAŞMALARI YÜRÜTME KONUSUNDA TARTIŞMA OLACAK
İngiltere'nin Brexit Bakanı David Davis de İngiltere parlamentosu komitesine yaptığı açıklamda geçiş süreci için " Üyelikle aynı şey değil ama çok benzeri" ifadelerini kullandı.
"Varolan düzenleyici yapı ve yargı yapısı kalmaya devam edecek" diyen Davis İngiltere'nin geçiş dönemi boyunca AB'nin 27 ülkesinin onayı olmadan ticari anlaşma yapmaması kuralına ise ititraz edeceklerinin sinyalini verdi.
Davis "Serbest ticaret anlaşmaları yürütme hakkı konusunda tartışma olacak" dedi.
AB'NİN BAŞMÜZAKERECİSİ BARNIER: İNGİLTERE OYUNUN KURALLARINI KABUL ETMELİ
Michel Barnier ise "İngiltere oyunun kurallarını tanımalı ve başından beri kabul etmeli. Aksi takdirde bir çeşit 'alakart tek pazar' olur ki bu da mümkün değil"
BREXİT SÜRECİ
İngiltere, önceki yıl haziran ayında yapılan referandumla yüzde 48'e karşı yüzde 52 oyla AB'den ayrılma kararı almış, 29 Mart'ta da Lizbon Anlaşması'nın 50. maddesini işleterek ayrılık sürecini resmen başlatmıştı.
Haziran ayında başlayan müzakereler için AB Komisyonunun Brexit Başmüzakerecisi Michel Barnier ve İngiltere'nin Brexit Bakanı David Davis başkanlığındaki teknik ekipler görevlendirilmişti.
İngiltere ile AB arasında Brexit sonrası ticari ilişkilerin ele alınacağı, müzakerelerin ikinci safhasına ilerleyen aylarda geçilmesi bekleniyor.
İngiltere ile AB Komisyonu aralık ayında vatandaş hakları, AB'ye yapılacak ödemeler ve İrlanda adasındaki sınır sorununu kapsayan başlıklardan oluşan müzakerelerin birinci safhasıyla ilgili anlaşmaya varmıştı.