Avrupa Birliği ülkeleri, Rusya’dan gaz ithalatını 2027 sonuna kadar aşamalı olarak durdurma konusunda anlaşmaya vardı.

Lüksemburg’da toplanan enerji bakanları, Avrupa Komisyonu’nun hem boru hattı gazını hem de sıvılaştırılmış doğalgazı (LNG) kapsayan aşamalı çıkış planını onayladı. Planın yürürlüğe girmesi için Avrupa Parlamentosu’nun da onayı gerekiyor. Düzenlemenin Parlamento’dan hızlıca geçmesi bekleniyor.

Dönem başkanlığını yürüten Danimarka’nın enerji bakanı Lars Aagaard, bu adımı “Avrupa’nın enerji bağımsızlığını sağlamak için kritik bir adım” olarak nitelendirdi. Bu plan ile AB, Rus enerji kaynaklarına olan bağımlılığını sona erdirmeyi hedefliyor.

Komisyon ayrıca, Moskova’nın savaş bütçesini zayıflatmayı amaçlayan yeni yaptırım paketi kapsamında LNG ithalatının bir yıl daha erken, Ocak 2027’ye kadar sonlandırılmasını öneriyor. Ancak yaptırımların uygulanabilmesi için AB’nin 27 üyesinin oybirliği gerekiyor ve Macaristan gibi ülkeler sebebiyle süreç sekteye uğrayabiliyor.

Buna karşılık, kabul edilen ticaret kısıtlamaları gibi önlemler, 15 ülkenin ağırlıklı çoğunluğunun desteğiyle onaylanabiliyor. Diplomatlara göre, Kremlin’e daha yakın olan ve hâlâ boru hattı üzerinden Rus gazı ithal eden Macaristan ve Slovakya dışında tüm ülkeler son hamleyi destekledi.

Macaristan Dışişleri Bakanı Peter Szijjarto, “Bu düzenlemenin gerçek etkisi, Macaristan’daki güvenli enerji arzını öldürecek olmasıdır” dedi. Macaristan hükümeti, ülkenin kara ile çevrili olması nedeniyle Rusya’dan gaz ithalatına mecbur olduklarını savunuyor.

Kabul edilen teklife göre, 1 Ocak 2026’dan itibaren Rusya ile yeni gaz sözleşmeleri yapılması yasaklanacak. Mevcut sözleşmeler ise bir geçiş sürecinden yararlanacak. Kısa vadeli sözleşmeler kapsamında ithalat 17 Haziran 2026’ya kadar, uzun vadeli sözleşmeler kapsamında ise 1 Ocak 2028’e kadar sürebilecek.

Rusya’dan boru hattı gazı ithalatı işgalden bu yana keskin biçimde düşmüş olsa da, bazı Avrupa ülkeleri deniz yoluyla taşınan Rus LNG alımlarını artırmış durumda. Brüksel’e göre, 2025 itibarıyla Rus gazı hâlâ AB’nin toplam gaz ithalatının yaklaşık yüzde 13’ünü oluşturuyor ve yıllık değeri 15 milyar euroyu aşıyor.