ABD müeyyide kararı alırsa Erdoğan ne yapacak?

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Suriye'nin kuzeydoğusuna yönelik askeri harekât başlatması piyasalarda tansiyonu yükseltti. Dolar öğle saatlerinde 5,94 TL'ye kadar yükselirken, Borsa İstanbul seans içinde yüzde 5'ten fazla değer kaybetti. Suriye krizinin piyasalara muhtemel etkilerini Samanyoluhaber ekonomi yazarı Gölge Bankacı kaleme aldı.

Bir tweetlik piyasamız var!

GÖLGE BANKACI

Türkiye'nin Suriye'nin kuzeydoğusuna yönelik askeri harekâtı uzadıkça piyasalarda tansiyon daha da yükselecek.

Harekâttan önce 5,64 TL’ye kadar gerileyen dolar harekâtta bir hafta bile dolmadan 5,94 TL seviyesine tırmandı. Euro da 6,54 TL'yi aştı.

Borsa İstanbul (BİST) makaleye kaleme aldığım esnada yüzde 5,4 değer kaybı ile seans içi kayıp rekorunu kırdı.

Amerika'nın onayı ile girdiğimiz Suriye'de yine Amerika'dan gelecek ambargo ile çakılıp kalma tehlikesi kulaktan kulağa yayılıyor.

DOLARDA YENİ DESTEK 5,87 TL

Artık doların 5,87 TL’nin altına inmesi çok zor. Bunun için ya harekâtın bittiğinin açıklanması ya da Türkiye’nin petrol bulması lâzım.

Trump'ın attığı her tweet ile biraz daha yükselen dolarda yeni hedef 6,00 TL-6,04 TL aralığı.

Türk Lirası, 2018 yılı ağustos ayındaki şokun benzerine maruz kalabilir.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump, Borsa İstanbul’u (BİST) 100 endeksini 105 bin puana çıkardığı gibi tehditkâr ifadeleri ile BİST’te depreme yol açıyor.

Yatırımcı ne yapacağını şaşırdı. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’a kalsa Türkiye uçuşa geçti. Buna bir nebze inanmak isteyen ve altan alta hisse senedi alan yatırımcının hevesi yine kursağında kaldı.

Son 14 ayda parasının Türk Lirası nevinden yatırım araçlarında tutup pişman olmayan yok!

İnişli çıkışlı grafikten günün sonunde hep elde var hüsran!

PİYASALARIN GÖZÜ BU GELİŞMELERDE

İçeride sıkışan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan askeri harekâtı ekonomik krizi unutturmak için başlattı. Ötesi bahane.

Askeri harekâtın seyri, süresi ve ABD ile Avrupa Birliği’nin (AB) tavrı döviz, faiz ve BİST için belirleyici olacak. Trump şu ana kadar üzerine gelen senatörleri teskin etmeye dönük oyalama taktikleri ile vaziyeti idare etti.

Trump, Erdoğan’a “sınırdan içeri 30-35 kilometre girebilirsiniz” izni verdiğini ve şu ana kadar bu iznin ihlal edilmediğini belirtiyor.

Erdoğan krizi, Trump "başkanlıktan azledilme" tehlikesini savuşturmak için bir başka krizi, Suriye krizini kullanıyor.

Almanya ve Fransa gibi AB’nin önde gelen iki ekonomisi Türkiye’ye silah ihracatını durdurmakla ilk adımı attı.

Erdoğan’ın “Kapıları açarım, 3,5 milyon mülteciyi salarım” tehdidi olmasa AB çoktan ekonomik ambargo kararı almıştı.

TRUMP GÜVEN VERMİYOR

Trump’ın şu ana kadar müeyyide paketini imzalamamasına bel bağlamamak lazım. Kamuoyu baskısına, Senato ile Kongre’den gelecek karar tekliflerine daha fazla direnemeyebilir.

Ne kadar “tüccar” bir siyasetçi olduğunu Kuzey Kore, Çin ve AB’ye karşı başlattığı ticaret savaşında ortaya koydu.

Trump’ın çelişkili açıklamaları TL için en büyük risklerden biri hâline geldi.

Bugün “Türkiye’ye büyük müeyyideler geliyor!” tweetinin etkisi ile bir saat içinde dolar zıpladı, BİST yüzde 5’ten fazla değer kaybetti.

Bakmayın hükümetin “uçuyoruz, enflasyon tek haneye indi” dediğine. Hepsi algı oyunu. Hakikatte tek tweetlik piyasamız var.

Bankalarda batık kredi tutarı 400 milyar lirayı bulduğu hâlde muhtemel erken seçim için piyasayı suni kredi genişlemesi ile canlandırmaya çalışan Erdoğan yangına benzin döküyor.

SURİYE’NİN DOĞUSU TAM BİR BATAKLIK

Askeri harekâtın Türkiye’nin planladığı gibi gitmeme ihtimali gözden ırak tutulmamalı. Fırat’ın doğusu tam bir bataklık. Girişi kolay, çıkışı zor…

Sahada her an başka ittifaklar tesis ediliyor. YPG ile Beşar Esed’in Fırat’ın doğusu için yeniden masaya oturması, Rusya’nın müzakerelere aracılık etmesi, hapishanelerden kaçan IŞİD militanları ve AB’nin atacağı adımlar…

Bu çok bilinmeyenli jeo-politik denklem ekonomik krizle boğuşan Türkiye’nin aleyhine.

Trump tweet ile işaretini verdiği müeyyideleri imzalarsa 2018 yılı ağustos ayında pastör Andrew Brunson krizinde yaşananları mumla arayabiliriz.

Zira o gün 114 milyar dolar brüt döviz rezerve sahip olan Merkez Bankası’nda (TCMB) bugün altın dahil 90 milyar dolar brüt rezerv var.

Bütçe açığında, borçlulukta ve işsizlikte tablo daha da bozuldu.

O arada bankaların munzam karşılık olarak TCMB’de emanet olarak verdiği dövizlerden ne kadarının kamu bankaları marifeti ile satıldığını meçhul!

DOLAR SON DÖRT AYIN ZİRVESİNDE

Geçen hafta başında Hazine’nin iki yıllık borçlanma maliyeti (gösterge tahvil) yüzde 13’e kadar gerilemişti. An itibarıyla yüzde 15,8’e yükseldi faiz. Dolarda son 4 ayın en yüksek seviyesine gelindi.

Türkiye’nin “iflas riski” diye bilinen kredi temerrüt takası (CDS) yeniden 400’ün üzerine tırmandı. CDS yükseldikçe kur ve faiz de yükseliyor

Her açıdan çökmüş bir ekonomi, Amerika’nın muhtemel müeyyide kararına bu şartlarda mukavemet etmesi mümkün değil.

ABD’nin ekonomik müeyyideleri devreye girerse Erdoğan’ın ilk olarak döviz tevdiat hesaplarına müdahale edeceğini söylememe lüzum var mı?

Erdoğan'ın savaş esnasında ekonomik olağanüstü hâl (OHAL) ilan edebilecek yetkileri elinde topladığını hatırlatmak isterim.

Döviz hesapları ile işe başlar, akabinde bankalardaki TL mevduatı, yetmedi özel şirketlere sefer görev emri ile müdahale...

Velhasıl Erdoğan, Suriye harekâtında umduğunu bulamazsa 15 Temmuz 2016 darbe teşebbüsü bahanesi ile yaptıklarını tekrarlayabilir. Faturayı yine özel mülkiyete kesebilir.

2018 krizinin müsebbibi Erdoğan yeni bir krizin altına odun atmaya devam ederken kim kendini güvende hissedebilir ki! Bir tweetlik ekonomimiz var!

----------------------------------------

İletişim için e-posta adresim: [email protected]

14 Ekim 2019 15:26

DİĞER HABERLER