Ankara-Washington arasındaki S-400 gerilimi sürüyor. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü John Kirby, bir basın toplantısı düzenleyerek Washington yönetiminin S-400 konusundaki taleplerini tekrarladı.

Kirby, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi alımı nedeniyle F-35 uçaklarının ortak üretimi ve satışı programından çıkartıldığını hatırlattı ve bu durumun hala geçerliliğini koruduğunu belirtti. Ayrıca “Tekrar etmek gerekirse, Türkiye’yi S-400 sisteminin teslimat sürecini devam ettirmemeye ve bu sistemi elinde tutmamaya çağırıyoruz” dedi.

Pentagon Sözcüsü Kirby, “Türkiye’nin son 10 yılda ABD’den Patriot savunma sistemi satın almak için çok sayıda fırsatı vardı ama bunun yerine Rusya’ya gelir, erişim ve nüfuz sağlayan S-400’ü seçtiler” ifadelerini kullandı.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price da iki hafta önce günlük brifinginde yaptığı açıklamada, ABD’nin S-400 konusundaki duruşunun değişmediğini yinelemişti.

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar’ın S-400 sorununun Girit modeliyle çözülebileceği önerisiyle ilgili görüşlerinin sorulması üzerine Price, “S-400 konusundaki politikamız değişmedi. Rus S-400 silahları NATO ekipmanıyla uyumlu değil, NATO teknolojilerinin güvenliğini tehdit ediyor ve Türkiye’nin NATO müttefiki olarak taşıdığı yükümlülüklerle de tutarsız. Rusya’yla bu ciddi boyuttaki ticari işlem, ABD yasaları altında CAATSA yaptırımlarını harekete geçirdi. Türkiye’yi (S-400) sistemini elinde bulundurmamaya çağırdık ve çağırmaya da devam ediyoruz” diye konuşmuştu.

Şu an Yunanistan’ın Girit adasında tutulan S-300 hava savunma sistemini Kıbrıs’taki Rum yönetimi, 1997 yılının sonlarında Türkiye’nin hava üstünlüğünü dengelemek amacıyla Rusya’dan satın almıştı.

Türkiye ve KKTC bu adıma sert tepki göstermiş, füze sistemlerinin aktive edilmemesi için önleyici saldırı yapılabileceği yönünde uyarıda bulunulmuştu. Türk F-16 pilotlarının da, S-300’leri yok etmek üzere eğitim almak için İsrail’de bir eğitim programına katıldıkları iddia edilmişti.

ABD, İngiltere ve Avrupa Birliği’nin de bu alıma karşı çıkmasının ardından, Kıbrıs Rum yönetimi S-300’leri 1998 yılında adadan çıkararak Yunanistan’ın Girit adasına transfer etmişti. Yunanistan ise karşılığında Güney Kıbrıs’a alternatif silahlar vermişti. Atina, S-300 hava savunma sistemini 2007’ye kadar kiralayıp bu tarihte tamamen satın aldı.

15 yıl boyunca Girit Adası’nda atıl bir şekilde bekleyen S-300’ler, 2010’lu yıllarda birkaç kez tatbikatta Yunanistan tarafından denendi. Sistemler, Yunanistan tarafından Girit adasında bir depoda tutuluyor.