Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ABD ziyareti öncesi, S-400 krizi yaşanıyor. ABD Başkanı Trump'ın konuyla ilgili ziyaret öncesi Erdoğan'a bir mektup gönderdiği ortaya çıktı.
Middle East Eye'de (MEE) yer alan habere göre; mektupta Beyaz Saray toplantısı öncesinde ABD'nin Rus yapımı füzeler konusundaki krizin çözümüne yönelik şartları belirtildi. Ancak kaynaklar, Türk cumhurbaşkanının ikna olmadığını söylüyor.
Ragıp Soylu imzalı habere göre Trump, S-400 sistemlerini devreye sokmamayı kabul etmesi ve gelecekte Rus silah sistemleri satın almamayı taahhüt etmesi halinde Türkiye'nin ABD'nin yeni nesil F-35 savaş uçağı için ortak programa tekrar kabul edilebileceğini de belirtti.
Konuya aşina olan iki Washington kaynağına göre mektup, bu hafta iki lider arasındaki gerçekleşecek görüşmenin zeminini oluşturacak.
Trump'ın Erdoğan’a geçen ay gönderdiği ve Türkiye'nin Kuzey Suriye'deki operasyonuyla ilgili ağır yaptırımlarla tehdit ettiği son mektubu, diplomatik teamüllerden uzak ve çocukça bulunmuş ve bir kargaşaya yol açmıştı.
Trump ilk mektubunda “Gel iyi bir anlaşma yapalım, sert adam olma, aptal olma” demişti.
MEE’de yer alan habere göre ikinci mektup, bu kez kez devlet protokollerine uygun diplomatik bir dille yazıldı.
Haberde Beyaz Saray'ın Kongre'nin baskısı altında sabrını yitirmiş gibi göründüğü ve S-400 fiyaskosuyla Türkiye'ye yaptırım uygulayarak ya da yaptırım tehdidini kullanarak şartlarını kabul etmeye zorlamak istediği belirtildi.
Trump, geçtiğimiz Pazartesi günü Erdoğan'ın sözcüsü İbrahim Kalın'a gönderdiği mektupta, sorunu yaptırım uygulamadan çözmek için bir yol önerdi: “Türkiye S-400 sistemlerini devreye sokmasın, ABD'li yetkililerin düzenli ziyaretlerine izin versin ve Ankara Rus silahlarını daha fazla satın almamayı taahhüt etsin.”
Erdoğan'ın şartlarını kabul etmesi halinde Trump, Türkiye'yi F-35 programına geri döndürme ve 100 milyar dolarlık ikili ticaret anlaşması hazırlamaya önerisi de yaptı.
Türkiye, yaz boyunca S-400 füze sistemlerinin birinci ve ikinci partisini almayı sürdürdü. Pentagon da, Temmuz ayında Türkiye'yi F-35 programından uzaklaştırdı.
İkinci mektup sonrası, Türkiye programa geri dönebilirse, ABD'den yaklaşık 120 F-35 jeti satın alabilir. Bu şekilde programın ömrü boyunca Türk şirketlerine 9 milyar dolarlık gelir getirebilecek jet parçalarını da üretmeye devam edebilir.
Ancak MEE kaynaklarına göre, Trump'ın mektubu Erdoğan'ı ikna etmedi. Erdoğan, mektupla yanıt vererek, Trump'a Türkiye'nin S-400 meselesini ön şartlarla tartışmayacağını söyledi. Erdoğan, bu sorunu çözmek için ortak bir komite kurma talebini yineledi ve S-400 ve F-35'in Türkiye'nin savunma yapısı içinde uyumlu olabileceği yönündeki argümanı savunmaya devam etti. Habere göre, Erdoğan Trump’ı krize alternatif bir çözüm bulmaya ikna edebileceğine inanıyor.