ABD başkanlık seçimleri için ‘Süper Salı' olarak tanımlanan ön seçim günü kritik öneme sahip.
Bugün, sene sonunda yapılacak başkanlık seçimlerinde iki büyük partinin adayının belirlenmesi sürecinde ABD genelinde 11 eyalette aynı anda ön seçime gidiliyor.
Ön seçime gidecek bazı eyaletlerde partililer, bazılarında ise genel seçmene sandık açık olacak. Alabama, Arkansas, Georgia, Massachusetts, Tennessee, Teksas, Vermont ile Virginia ön seçiminde oy kullanmaya haiz olan her vatandaş (primary) sandık başına gidebilecek. Alaska, Amerikan Samoa, Colorado, Minnesota, North Dakota, Oklahoma ile Wyoming de yalnızca partili üyeler (caucus) oy kullanabilecek.
Süper Salı günü bir de yurtdışında bulunan Demokrat Parti'ye üye kimseler, bulundukları ülkeden ön seçime yarından itibaren bir hafta süre ile katılabilecek.
Alaska, North Dakota ve Wyoming eyaletlerinde yalnızca Cumhuriyetçi parti içinde ön seçim yapılacak. Demokratlar bu eyaletlerde yarın ön seçime gitmiyor.
Demokratlar, Amerikan Saoması'nda ön seçime gidecek. Amerikan Saoması eyalet olarak değerlendirilmiyor ancak ön seçimde 10 delege çıkarma hakkı bulunuyor.
Aynı genel seçimlerde olduğu gibi her eyalet ön seçimde farklı sayıda delege çıkarıyor. Başkan aday adayları da kimi eyaletlerde kazandıkları zaman bütün delegeleri kendi hanesine yazdırıyor. Bazen ise aldığı oy oranı miktarında delege kazanıyor. Her eyalette Demokratlar ile Cumhuriyetçi Partililerin seçeceği delege sayısı da farklı. Mesela Teksas da Demokratlar 252 delegeyi seçecek, Cumhuriyetçiler ise 155 delege.
SÜPER SALI'NIN ÖNEMİ NEDİR?
Süper Salı günü ABD genelinde ondan fazla eyalette aynı anda seçime gidilmesi ve ülkedeki genel politik eğilimi göstermesi açısından önem arz ediyor. Süper Salı'da rakiplerine karşı üstünlük gösteren başkan aday adayı kendi partisi içindeki başkan adaylığı yarışında büyük avantaj elde ediyor.
Süper Salı galibi başkan aday adayı siyasi moral, politik rüzgar ve kamuoyunda yıldızı parlayan kişi oluyor ve ünlü isimler de bu kimseler yönünde destek açıklaması yapıyor.
Örneğin, yarın Demokratlar'dan Hillary Clinton'ın kazanması durumunda hem parti içindeki senatör, milletvekili, valiler hem de kamuoyunda isim yapmış iş adamı, sanatçı ve eski politikacıların daha yoğun destek açıklamaları yapmaları söz konusu. Aynı şekilde Clinton'ın rakibi Senatör Bernie Sanders kazanırsa desteklerin bu yönde olması genel siyasi bir eğilim.
CUMHURİYETÇİ PARTİ İÇİNDE SÜPER SALI DAHA DA KRİTİK ÖNEME SAHİP
Cumhuriyetçi Parti içinde Süper Salı'nın önemi Demokratlara nazaran daha fazla. Bugün başkan aday adaylarından Donald Trump kazanırsa muhafazakar parti adına bu büyük bir kırılmanın habercisi olacak. Cumhuriyetçi Parti'nin merkez yönetimi ve elitlerinin karşı olduğu Trump'ın partinin başkan adaylığı yarışını kazanması merkez ile taşranın çatışması anlamına geliyor.
Cumhuriyetçi Parti yetkilileri, Trump'a karşı diğer başkan aday adaylarından tek isim üzerinde ittifak etmeleri için kulis yaptığı biliniyor. Trump'ın başkan adaylığı yarışını kazanması yalnızca rakiplerine üstünlüğü anlamına gelmiyor. Aynı zamanda parti merkezini de dize getirecek. Bunun da partide muhtemel yeniden yapılanmanın önünü açması açısında ciddi siyasi çalkantılara yol açabileceği tahmin ediliyor.
CİHAN