ABD Adalet Bakanlığı Perşembe günü Apple'a karşı kapsamlı bir dava açtığını duyurdu. Bakanlık davada, teknoloji devini, akıllı telefonlarda rakiplerini saf dışı bırakan, inovasyonu engelleyen ve fiyatları yapay olarak yüksek tutan yasadışı bir tekel oluşturmakla suçluyor.
New Jersey'deki federal mahkemede açılan davada, Apple'ın akıllı telefon pazarında tekel gücüne sahip olduğu ve iPhone üzerindeki kontrolünü "geniş, sürekli ve yasadışı bir davranış biçimine girmek" için kullandığı iddia ediliyor.
Adalet Bakanı Yardımcısı Lisa Monaco, "Apple, rakiplerini pazarın dışında bırakırken tüketicilerini iPhone'a kilitledi. Devrim yarattığı pazarın ilerlemesini durdurarak bütün bir sektörü baskı altına aldı" dedi.
Apple davayı "gerçekler ve hukuk açısından yanlış" olarak nitelendirdi ve "buna karşı güçlü bir şekilde savunma yapacağını" söyledi.
Dava, Apple'ın teknolojisini ve iş ilişkilerini "diğerlerinin yanı sıra tüketicilerden, geliştiricilerden, içerik yaratıcılarından, sanatçılardan, yayıncılardan, küçük işletmelerden ve tüccarlardan daha fazla para almak" için nasıl şekillendirdiğini hedef alıyor.
Apple'a ait olmayan akıllı saatlerin işlevselliğinin azaltılması, üçüncü taraf dijital cüzdanlar için temassız ödemeye erişimin sınırlandırılması ve iMessage uygulamasının rakip platformlarla şifreli mesajlaşma yapmasına izin verilmemesi de dava kapsamında yer alıyor.
Dava özellikle Apple'ın yayın akışı, mesajlaşma ve dijital ödemeler gibi alanlarda kendi uygulamalarıyla rekabet eden teknolojileri baltalamasını ve geliştiriciler, aksesuar üreticileri ve tüketicilerle "bir tekel elde etmesine, sürdürmesine, genişletmesine veya sağlamlaştırmasına" izin veren sözleşmeler yapmaya devam etmesini engellemeyi amaçlıyor.
Adalet Bakanlığı'nın dijital dünyayı daha adil, yenilikçi ve rekabetçi hale getirmek amacıyla Amazon, Google ve diğer teknoloji devlerini de hedef alan agresif tekelcilik karşıtı adımlarının son örneği olan dava, 16 eyalet başsavcısıyla birlikte açıldı.
Bakanlığın tekelcilikle mücadele biriminin başındaki Başsavcı Yardımcısı Jonathan Kanter, davanın duyurulduğu basın toplantısında "Adalet Bakanlığı, tarihteki en büyük ve en zorlu tekellerle mücadele eden kalıcı bir mirasa sahiptir" dedi ve ekledi: "Bugün burada bir kez daha yeni nesil teknoloji için rekabeti ve yeniliği teşvik etmek üzere bulunuyoruz."
Dava, Cupertino, California merkezli Apple Inc. şirketinin iPhone ve iPad, Mac ve Apple Watch gibi diğer popüler ürünler etrafında özenle inşa ettiği dijital kaleyi delmeyi amaçlıyor. Böylece genellikle "duvarlarla çevrili bahçe" olarak adlandırılan bir ortam yaratarak, titizlikle tasarlanmış donanım ve yazılımın sorunsuz bir şekilde birlikte gelişmesini ve tüketicilerin cihazları açmaktan başka bir şey yapmamasını sağlıyor.
Bu strateji Apple'ın yıllık yaklaşık 400 milyar dolar gelir elde etmesine ve yakın zamana kadar 3 trilyon doların üzerinde bir piyasa değerine ulaşmasına yardımcı oldu. Ancak Apple'ın hisseleri bu yıl, borsa geneli yeni zirvelere tırmanırken bile yüzde 7 oranında düştü ve uzun süredir rakibi olan Microsoft'un dünyanın en değerli şirketi olma unvanını ele geçirmesine neden oldu.
Apple, davanın başarılı olması halinde "donanım, yazılım ve hizmetlerin kesiştiği, insanların Apple'dan beklediği türden bir teknoloji yaratma kabiliyetini engelleyeceğini" ve "tehlikeli bir emsal oluşturarak, hükümete insanların teknolojisini tasarlama konusunda ağır bir el atma yetkisi vereceğini" söyledi.