ABD Maliye Bakanlığı, İran Savunma Sanayi İnovasyon ve Araştırma Örgütü ile bağlantılı 31 İranlı bilimadamı, teknisyen ve şirketini hedef alan yeni yaptırımlar açıkladı. Örgüt, İran’ın geçmişteki nükleer programının ön saflarında yer alıyordu. Yetkililer, yaptırım listesindeki yeni isimlerin, İran’ın savunma sektörüyle çalışmayı sürdürdüğünü ve nükleer programı yeniden canlandıracak yeni bir uzman ekibi oluşturduğunu belirtti. Örgütün başkanı dahil 14 kişi ve bağlantılı 17 kuruluş yaptırım listesine girdi.

Yaptırım listesine girenlerin ABD’deki varlıkları donduruldu ve Amerika vatandaşlarının bu isimlerle işlem yapması yasaklandı. Yetkililer, bu isimlerle iş yapan diğer ülke vatandaşlarının da ABD yasalarına göre ikincil yaptırımlara maruz kalacağını açıkladı.

ABD’nin ikincil yaptırımları yabancı kişileri ve işletmeleri kapsıyor. İkincil yaptırım uygulananlar Amerikan ekonomisine katılımlarını kaybettikleri gibi, para cezasına da çarptırılabiliyor. ABD’deki malvarlıkları donduruluyor, ABD’ye seyahatleri yasaklanıyor.

Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da İran’ın nükleer silahlanmasıyla bağlantılı projeler için çalışan bireyler, bilimadamları, teknik uzmanlar ve tedarikçiler, kişisel ve mali riskler konusunda uyarıldı.

ABD’nin bu yaptırım kararıysa diğerlerinden farklı. Yaptırımlar bugüne kadar kişi ve kuruluşların hali hazırdaki eylemleri nedeniyle uygulanıyordu. Ancak bu defa yaptırımların nedeni, nükleer silah geliştirme amaçlı bu isimlerin geçmiş çalışmaları ve gelecekteki olası girişimleri. 2015’te nükleer anlaşmaya imza atan İran, bu tür silah çalışmalarını sürdürmeyeceği sözü vermişti.

ABD ise İran’a aşamalı olarak gelişmiş nükleer çalışmalarına başlamasına izin verdiğini öne sürdüğü anlaşmadan çekilmişti. Trump yönetimi, nükleer anlaşma kapsamında gevşetilen yaptırımları yeniden uygulamaya başladı. ABD, anlaşmanın yeniden müzakere edilmesi için de İran’a yönelik yeni yaptırımlar açıklamayı sürdürüyor.

Yetkililer, yaptırımların sürdürülmesinin nedeninin de İsrail gizli servisinin ele geçirdiği ve ‘’gizli arşiv’’ olarak nitelenen İran belgeleri. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nın geçen yıl canlı yayında açıkladığı Amad Projesi, Tahran’ın nükleer çalışmalarına gelecekte yeniden başlatma ihtimalini korumak için eski çalışmalarını sakladığı 110 bin kadar belgeyi kapsıyordu.

ABD Dışişleri Bakanlığı açıklamasında da bu belgelere atıfta bulunularak, “Bugün yaptırım uygulanan isimler, yakın zamanda ortaya çıkartılan İran’ın gizli nükleer arşivinde de yer alıyordu” ifadeleri kullanıldı.

Bu son yaptırımlar, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun Lübnan ziyareti sırasında açıklandı. Başkent Beyrut’ta bulunan Pompeo, Lübnanlı yöneticileri İran destekli Hizbullah’ın artan etkisi konusunda uyardı. Pompeo, terör örgütü olarak nitelediği Hizbullah’a, parlamento ve hükümette yer almasına rağmen, siyaset belirleme ya da güç kullanma yetkisi verilmemesi gerektiğini söyledi.