Avrupa Birliği'nin (AB) vize uygulamadığı üçüncü ülke vatandaşları bundan böyle Schengen alanına seyahat öncesinde kendileri için özel hazırlanmış bir elektronik sisteme kayıt yaptırmak zorunda kalacak. Avrupa Parlamentosu (AP) "Avrupa Seyahat Bilgi ve Yetkilendirme Sistemi" (ETIAS) adı verilen sisteme bugün Strasbourg'da gerçekleşen bir oylamayla onay verdi.

Yeni sistem esasen AB'nin şu anda vize uygulamadığı 60'dan fazla ülkenin vatandaşlarının tamamını ilgilendiriyor. Türkiye'de ise sadece Schengen vizesinden muaf olan hususi damgalı pasaport (yeşil) sahipleri ile hizmet damgalı pasaport (gri) sahipleri AB'deki bu uygulamadan etkilenecek. Bu pasaport sahipleri ETIAS yürürlüğe girdikten sonra AB'ye giriş yapmadan önce elektronik ortamda kayıt yaptıracak. Türkiye'de yeşil pasaport bazı devlet ve memurları ve kamu görevlilerine veriliyor. Gri pasaport ise kendilerine diplomatik veya hususi pasaport verilmesi mümkün olmayan kimselere hükümetçe veya belediyelerce resmi vazife ile dış memleketlere gönderildiklerinde veya Türkiye'nin üyesi olduğu uluslararası kuruluşlarda memur statüsünde çalışanlar ile Türk Hava Kurumu ve Kızılay tarafından görevlendirilenlere veriliyor. ETIAS, AB'ye giriş yapabilmek için Schengen vizesi almak zorunda olan umuma mahsus pasaport (bordo) sahibi Türk vatandaşları ile diplomatik pasaportu olanları kapsamıyor.

ETIAS sisteminin amacı AB'yi "terör, kaçak göç, insan ve uyuşturucu kaçakçılığı, çocukların cinsel istismarı ve salgın hastalıklara karşı korumak" olarak gösteriliyor. Sistemin 2021 yılında yürürlüğe girmesi öngörülmekte. Sistem gereği, Schengen vizesi almakla yükümlü olmayan üçüncü ülke vatandaşları bundan böyle elektronik bir başvuru formu dolduracak. Bu formda şahsi ve pasaport bilgileri, seyahatin amacı, yeri, süresi, sağlık bilgileri, varsa sabıka verileri, geçmişte bir savaş ya da çatışma bölgesinde bulunulup bulunulmadığı ve yine başvuran hakkında geçmişte AB'ye girişin reddedilmesi veya AB'den sınır dışı edilme kararı olup olmadığı konusunda sorular yanıtlanacak. Bu kişisel veriler yetkili AB organları tarafından incelenecek. Pasaport ve kimlik belgelerinin çalınmış olup olmadığı araştırılacak. Başvuruda bulunan şahısla ilgili AB güvenlik birimlerinin elindeki olası bilgiler yoklanacak. AB yetkilileri başvuruda bulunanların büyük çoğunluğunun belgeyi derhal elde edeceğini söylüyor.