ABD merkezli ExxonMobil şirketinin kiraladığı sondaj gemisi geçtiğimiz saatlerde Kıbrıs’a ulaştı. Gemi, ada açıklarındaki ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin belirlediği 10 numaralı parselde doğal gaz ve petrol çalışmalarına başlayacak.

Sondaj gemisinin önümüzdeki Ocak ayının sonuna kadar bölgede kalması bekleniyor. Limasol’a demirleyen sondaj gemisi 10. parsel ve ‘Glaukos' bölgesindeki 2. etap çalışmalarını yürütecek. ExxonMobil’in çalışmalarının Aralık ayının başında başlayacağı tahmin ediliyor. Söz konusu çalışmalar 2019'da keşfedilen doğalgazın ‘aydınlatılması (alevlendirilmesi)’ yoluyla test edilmesini ve ‘onay sondajı’ özelliğini içerecek.

‘Glafkos alanındaki çalışmalara ek olarak ExxonMobil, faaliyetlerinin kapsamını blok 10'daki diğer noktalara genişletme olasılığını da gündemine almış durumda. Zira başka bölgelerden de Lefkoşa’yı umutlandıran veriler gelmiş durumda. Çalışmanın çerçevesinin genişletilmesi meselesi halihazırda Kıbrıs Cumhuriyeti ile görüşülmekte.

ExxonMobil Kıbrıs Cumhuriyeti ile imzaladığı sözleşmeye istinaden üç yıl içinde iki sondaj gerçekleştirmek durumundaydı. Bu sondajlar 18 ay içinde tamamladı. Söz konusu olumlu gelişme ve Kıbrıs açıklarında tespit edilmeye başlanan doğal gaz emareleri şirketin uzun vadeli planlarını etkiliyor. Amerikalı şirket yeni süreçte Kıbrıs açıklarındaki faaliyetlerini yoğunlaştırmak için düğmeye basıyor.

Öte yandan, Lefkoşa’nın güneyinde ExxonMobil’in yürüttüğü çalışmalarla ilgili iki proje de gündeme gelmiş durumda. Bu projelerden bir tanesi Kıbrıs topraklarında gaz işleme terminalinin kurulması. Diğer projeyse Mısır terminallerine ulaşan bir gaz boru hattının inşası. Her iki proje için Rum tarafı kayda değer doğal gaz miktarının keşfini beklemeye başlamış durumda. Bu açıdan ada açıklarındaki yeni sondaj faaliyetleri büyük önem taşıyor.

Kıbrıs Cumhuriyeti kaynakları ExxonMobil'in yeni süreçte Mısır’ın yetki alanlarında ve bu alanlarla bitişik Lefkoşa’nın hak talep ettiği noktalarda doğal gaz araştırmalarını yoğunlaştırma kararlılığı içerisinde olduğunu belirtiyor. Bu noktalarda finansal açıdan kayda değer gaz miktarının bulunması durumunda Kıbrıs-Mısır doğalgaz hattı gündeme taşınacak.

KKTC Dışişleri Bakanlığı konuyla ilgili olarak yayınladığı son açıklamasında “Kıbrıs Türk Halkı, Ada üzerinde ve Ada etrafındaki denizlerde bulunan doğal kaynakların ortak sahibidir. Kıbrıs Türk Halkının meşru haklarını, Rum tarafının, tek yanlı tasarruflarla, ihlal etmesini şiddetle kınıyoruz. Devletimiz, halkımızın haklarını gasp eden Rum tarafının oldu- bittilerine seyirci kalmayacak, eş zamanlı ve eşdeğer adımlar atacaktır. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, 2011 yılında verdiğimiz ruhsat alanlarında faaliyetlerini icra etmeye devam edecektir” mesajını verdi.

Kıbrıs Türk tarafı açıklamasına ayrıca şunları eklemişti: “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin, konunun, her zaman diplomasi ve diyalog çerçevesinde çözülmesini tercih ettiğini, bu vesileyle, bir kez daha hatırlatmak isteriz. Bu bağlamda, hem hidrokarbon kaynaklarına ilişkin 13 Temmuz 2019 tarihli önerimiz hem Türkiye’nin Devletimiz dahil ilgili tüm tarafları bir araya getirecek Doğu Akdeniz konferans çağrısı geçerlidir. Bu yapıcı öneri ve çağrı sorunun çözümüne imkân verecek önemli fırsatlardır.”