Afganistan'da Taliban'ın ülke yönetimini ele geçirmesinin ardından sosyal medya kullanıcıları, bu mecralarda yaptıkları paylaşımların kendilerini hedef haline getirmesinden endişeleniyor. Türkiye'de de benzer bir korku hüküm sürüyor. Saray avukatlarının sürekli dava açtığı sosyal medya kullanıcılarına gözaltı ve tutuklama furyası son hızla devam ediyor. Tüm bunlar yetmezmiş gibi tüm sosyal medyanın fişini çekecek yeni düzenleme de kapıda
Özellikle çok sayıda takipçisi olan kimi kullanıcıların, geçtiğimiz hafta yaşanan olayların ardından hiç paylaşım yapmadıkları, bazılarının ise ülkeden çıktıkları görüldü.
Genç Afganların bir moda ikonu olarak gördüğü, Instagram'da 290 bin, Tiktok'ta ise 400 binden fazla takipçisi olan Ayeda Shadab, Alman kanalı ZDF'ye yakın zaman önce verdiği röportajda, "Taliban Kabil'e girerse benim gibi insanların güvenliği kalmayacaktır. Benim gibi başörtüsü giymeyen ve çalışan kadınları kabul edemiyorlar" açıklamasında bulundu.
Taliban'a karşı görüşlerini açıkça dile getiren Shadab'ın, son paylaşımlarında Afganistan'dan çıktığı ve İstanbul'da olduğu görüldü.
180 binden fazla takipçisi olan şarkıcı Sadiqa Madadgar'ın ise son günlerde Instagram'da paylaşımlarını durdurdu.
Madadgar, geçtiğimiz hafta "Yaşadığım acıyı internetten açıklamayı sevmiyorum ama artık bunaldım. Gözlerimin önünde yok edilen vatanıma baktığımda yüreğim parçalanıyor." şeklinde bir ileti paylaşmıştı.
Facebook'tan Afgan kullanıcılara yeni özellik
Sosyal medya ağları da Afgan kullanıcıların endişelerini göz önünde bulundurarak yeni güncellemeler yayımladı.
Bu kapsamda Facebook, hesaplarını tamamiyle gizlemek isteyen kullanıcılara bunu artık tek bir tuşla yapma imkanı sağlıyor. Hesapları gizlenen kullanıcıların hiçbir kişisel bilgisine dışarıdan ulaşmak mümkün olmuyor.
Diğer yandan LinkedIn de Afgan kullanıcıların bağlantılarını gizlerken Twitter hesap geçmişinin silinmesi talep eden Afganlar için bu süreci hızlandırdı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü ise Afgan internet kullanıcılarının sosyal ağ verilerini gizleyebilmek için yapmaları gerekenleri detaylı bir şekilde anlatan broşürler yayımladı.
Amerikan uçaklarıyla çıkmaya çalıştılar
Ülkenin en ünlü şarkıcılarından Aryana Sayeed, çarşamba günü Doha istikametindeki bir Amerikan askeri uçağının içinden selfie paylaştı. Sayeed, "İyiyim ve hayatım boyunca asla unutamayacağım birkaç gecenin ardından hala hayattayım. Kalbim, dualarım ve aklım hep sizinle olacak" ifadelerini kullandı.
Ancak ülkeden kaçmak isteyen herkesin kaderi aynı olmadı.
Sosyal medyayı aktif kullanan Afgan milli takımının genç futbolcusu Zaki Anwari, Kabil'den havalanan bir Amerikan askeri uçağına tutunmaya çalışırken düşerek hayatını kaybetti.
Türkiye'de 5 yıla kadar hapis…
AKP'nin, sosyal medyaya yönelik yasal düzenleme çalışmalarında sona gelindiği belirtiliyor. Buna göre kullanıcılara "yalan haber yaymak ve yapmak" suçlamasıyla 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.
İktidarın, sosyal medyaya yönelik üzerinde çalıştığı yasal düzenlemede sona gelindi. Yeni dönemde Meclis’e getirilmesi planlanan yasal düzenleme ile sosyal medyada "yalan haber yapan, yayan ve hakaret edene" Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) ceza tanımlanması yapılacak. TCK’da, "dezenformasyon ve mezenformasyon gibi yeni suçlar yer alacak.
MEVCUT SUÇLARDA ARTIRIM SEBEBLERİ GEÇERLİ OLACAK
İktidara yakınlığıyla bilinen Türkiye gazetesinin haberine göre; AKP’nin hazırladığı yeni düzenlemede, sosyal medya üzerinden bir kişiye hakaret edilmesi durumunda şüphelinin üç aydan 2 yıla kadar hapisle yargılanması planlanıyor. Yalan haber yayan ve yapanların da 1 yıldan 5 yıla kadar hapisle cezalandırılması öngörülüyor.
Kanundaki mevcut suçlarda uygulanan artırım sebepleri sosyal medya aracılığıyla işlenen suçlar için de geçerli olacak. Örneğin, TCK’nın 125’inci maddesinde kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret suçunu işleyenlere verilecek cezanın bir yılın altında olamayacağı hüküm altına alınıyor. Ayrıca suçun ağırlığı, sonucu, kişinin konumu, sosyal statüsü ve kastı gibi kriterlerin de ceza yaptırımında dikkate alınması konusunda değerlendirmelerin yapıldığı belirtiliyor.
SOSYAL MEDYA BAŞKANLIĞI KURULACAK
Yalan haberi üreten ve yayanları denetleyecek bir mekanizmanın kurulması da planlanıyor. Buna göre, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) ya da Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) içerisinde sosyal medyayı denetleme görevini yürütecek ‘Sosyal Medya Başkanlığı'nın kurulabileceği ifade ediliyor.
AKP kurmayları, BTK bünyesinde zaten İnternet Daire Başkanlığının bulunduğunu, söz konusu başkanlık içerisinde bir ‘sosyal medya’ biriminin oluşturulabileceğini aktarıyor.
AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz günlerde Çankaya Köşkü'nde gerçekleştirilen canlı yayında, ülke genelindeki yangınlar konusunda sosyal medya paylaşımlarını eleştirirken, “Ben şahsen bu sosyal medayaya hiç olumlu bakmıyorum ve Meclis’in açılmasıyla birlikte de sosyal medyaya yönelik bir çalışmanın yapılması gereğine inanıyorum.” demişti.