AİHM'den 'Erdoğan'a hakaret' ve 'Facebook beğenisi' davalarında ihlal kararı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde (ODTÜ) 2012 yılında öğrenciyken, dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilgili açıklamaları yüzünden mahkum olan Ömür Çağdaş Ersoy’un yaptığı başvuruyla ilgili Türkiye’nin insan hakları ihlalinde bulunduğuna hükmetti.

1990 doğumlu Ömür Çağdaş Ersoy’un 2019 yılında yaptığı başvuruyu bugün karara bağlayan AİHM, "Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ifade özgürlüğüyle ilgili 10. maddesini ihlal ettiğine" hükmetti.

Euronews Türkçe'nin haberine göre, Türkiye karar gereği, mahkeme masrafları da içinde olmak üzere Ömür Çağdaş Ersoy’a 4 bin Euro tazminat ödeyecek.

Erdoğan’ın, ODTÜ’yü ziyaretini protesto etmeleri sonucu, polis ile yaşanan arbedenin ardından gözaltına alınan öğrencileri desteklemek için mahkeme binası önünde yapılan gösteriye katılan Ersoy, dönemin Başbakan’ı aleyhine topluluk adına yaptığı açıklamalarla ilgili olarak "görevdeki kamu görevlisine hakaret" suçundan 2016 yılında para cezası ödemeye mahkum olmuştu.

Ersoy, “AKP yönetiminin ülkeyi yönetme biçiminin diktatörlük olduğu” görüşünü dile getirmiş ve özellikle bu ifadeler mahkum olmasında en büyük gerekçe gösterilmişti.

Ersoy’un okuduğu bildiride, “Arkadaşlar bugün arkadaşlarımızın düzmece bir operasyonla alınışı zafere sonuçlanmıştır ama bu geçici bir zaferdir. Bu kavga Tayyip Erdoğan'ın zapt edilecek bir kale olarak bellediği ODTÜ'de tokat yemesi ve bunun karşılığında intikam hırsıyla kudurmuş bir köpek gibi öğrencilere saldırmasına karşı atılmış ikinci bir tokattır.” ifadelerini kullanması, Türkiye’deki mahkemedeki yine mahkumiyetinde gerekçe gösterilmişti.

AİHM, gerekçeli kararında, normal bireylere oranla siyasetçiler için kabul edilebilir eleştiri sınırlarının daha geniş tutulabileceği yolundaki daha önceki kararlarına atıfta bulundu ve Ersoy’a verilen mahkumiyetin insan hakları ihlali teşkil ettiğine hükmetti.

İfade özgürlüğü kapsamında değerlendiren bir diğer dava ise Selma Melike davasıydı. Mahkeme, bir kamu sektörü çalışanının Facebook gönderilerini 'beğendiği”'için işten çıkarılmasını ifade özgürlüğü hakkının ihlali olarak kabul etti.

Selma Melike’nin sosyal medya platformu olan Facebook’ta başkaları tarafından paylaşılan siyasal nitelikteki içerikleri beğenmesi disiplin suçu sayılmış ve iş akdi sona erdirilmişti.

Gazete Duvar'ın aktardığına göre Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararında, ‘’Selma Melike'nin çevrimiçi sosyal paylaşım sitesi Facebook'ta üçüncü şahıslar tarafından yayınlanan bir dizi makaleyi 'Beğen' düğmesine tıkladığı için görevden alındığını kaydetmiştir’’ ifadeleri yer aldı. Mahkeme, insanların içeriğe ilgilerini göstermeleri ve onaylamaları için sosyal ağlarda "beğenilerin" kullanılmasının, çevrimiçi ifade özgürlüğünü kullanmanın yaygın ve popüler bir biçimi olduğu kanaatine vardı.

Bu bağlamda mahkeme, söz konusu sosyal ağda söz konusu içeriği oluşturan ve yayınlayan kişinin Selma Melike olmadığını ve eyleminin, içeriğin altındaki "Beğen" düğmesini tıklamakla sınırlı olduğunu kaydetti. Mahkeme kararında, ‘’İçeriğe bir 'Beğenme' ekleme eyleminin, sosyal ağlarda içerik paylaşmakla aynı ağırlığı taşıdığı düşünülemeyeceğini, çünkü bir 'Beğeni'nin yalnızca yayınlanan içerik için sempati ifade ettiğini ve aktif bir yayma arzusu olmadığını" ifade edildi. 

Mahkeme, başvuranın ifade özgürlüğü hakkına yapılan müdahale ile izlenen meşru amaç arasında makul bir orantılılık ilişkisi bulunmadığı kanaatine vardığını açıkladı ve Türkiye'nin Melike'ye manevi tazminat olarak 2 bin euro ödemesine karar verdi.

Selma Melike başvurusu, 20 Haziran 2019 tarihinde yapılmıştı.
15 Haziran 2021 16:10
DİĞER HABERLER