Hükümet ve ekonomi yönetiminin övündüğü Merkez Bankası döviz rezervlerinde alarm zilleri çalıyor. Brüt döviz rezervi 2012 yılından bu yana ilk kez 100 milyar doların altına indi. Merkezin net döviz pozisyonu ise 30 milyar dolara geriledi. Apple’ın kasasında 200 milyar dolar nakdi var.
Merkez Bankası verilerine göre 23 Eylül tarihi itibariyle biten haftada rezervler 117 milyar 931 milyon dolar oldu.
Bugün'den Mustafa Yağmurlu'nun haberine
göre, bunun 99 milyar 599 milyon doları brüt döviz rezervi, 18 milyar 332 milyon doları da altın rezervinden oluştu. Brüt döviz rezervi son olarak 23 Kasım 2012 tarihinde 99 milyar 563 milyon dolardı.
Bir ayda 2.7 milyar dolar eridi
Haftalık Para ve Banka İstatistiklerine göre, 23 Eylül ile biten haftada Merkez Bankası altın rezervleri bir önceki haftaya göre değişim göstermeyerek 18 milyar 332 milyon dolar, brüt döviz rezervleri ise 100 milyar 380 milyon dolardan 99 milyar 599 milyon dolar seviyesine geriledi.
Merkez’in brüt döviz rezervleri 16 Ocak 2015’te 109,7 milyar dolardı. Bu tarihte toplam rezerv ise 130,3 milyar dolara çıktı. Bu haftadan itibaren gerileme hızlandı. Eylül ayının başında 102,3 milyar dolar olan brüt rezerv bir ay içinde 2 milyar 697 milyon dolar azaldı.
Apple’ın kasasında 200 milyar dolar var
Brüt döviz rezervi son olarak 23 Kasım 2012 tarihinde 99 milyar 563 milyon dolardı. Brüt döviz rezervi en yüksek seviyesine 2013 yılında 115 milyar dolara çıkarak ulaştı.
Ekonomist Şansal Ertaş, Merkez Bankası’nın kullanılabilir net döviz rezervinin ise 30 milyar doların altında olduğunu belirtti. Ertaş, dünya teknoloji devi Apple'ın kasasındaki paranın 200 milyar doları aştığını hatırlatarak, “Bu rakam bizim net döviz pozisyonumuzun 7 katıdır” dedi.
7 ayda 30 milyar dolara indi
Alan Yatırım Menkul Değerler Genel Müdür Yardımcısı Yeliz Karabulut ise Merkez Bankası’nın kendi rezervinin (zorunlu karşılıklar ve altın tutarının çıkartılması halinde) 30 milyar dolara gerilediğine dikkat çekti. Merkez’in Nisan 2015’te net rezervlerinin 34,5 milyar dolar seviyesinde olduğunu hatırlatan Karabulut, “Döviz rezervlerinin bu hızla erimesi zaten piyasaya sözlü müdahale yeteneğini kaybetmiş Merkez Bankası’nın faiz silahı haricinde piyasa oynaklıklarına karşı silahı kalmamıştır” dedi.
Müdahale gücü zayıflıyor
Morgan Stanley eski Türkiye Başkanı Kaan Sarıaydın Merkez Bankası döviz rezervlerinin brüt 100 milyar doların altına gerileyerek 99 milyar 599 milyon dolara indiğini, net kullanılabilen rakamın çok daha az olduğunu anlattı. Sarıaydın, net kullanılabilen döviz rezervinin azalmasının hareket kabiliyetini ve piyasalara müdahale gücünü azalttığını kaydetti.
Rezervin azalması sıkıntı oluşturacak
Türkiye ekonomisinin yoğun olarak sıcak para bağımlılığı yüksek bir ekonomi olduğunu belirten ALB Forex Uzmanı Enver Erkan, “Son dönemde siyasi belirsizlikler ve terör sorunu dış finansmanın Türkiye’den uzak durmasına neden olan en temel faktörlerdir. Türkiye’ye sıcak para girişinde azalma, olan finansmanın da dışarıya kaçması ilerleyen dönemde sıkıntı yaşanmasına neden olacaktır. Çünkü TCMB’nin para politikaları yükselen kurla başa çıkacak kadar proaktif değil. Olumlu hikaye sağlanamadığından paranın ülkeye çekilmesi de daha fazla faiz vermekle mümkün olabilmektedir. Bu konuda da herhangi bir adım atılma ihtimali en azından seçim takvimi geride bırakılıncaya kadar mümkün gözükmemektedir. Dış finansmanın eksikliği yine rezerv yeterliliği sorununu gündeme getirecektir. Bu da rezervlerin daha da gerilemesine neden olabilir” diye konuştu.