Gerçek GÜndem'den Ökkeş Taşkın'ın haberine göre, AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, akaryakıt fiyatlarında sübvansiyon yapıldığını belirtirken, "Pompa fiyatlarında ortaya çıkan rakamlar gerçekten rahatsız edici düzeydedir. Petrol tüketiminin çok büyük bölümünü ithalat ile karşılayan bir ülke olarak hem ham petrol fiyatlarındaki yükselişten hem de kurdaki artıştan anında etkileniyoruz. Dünyanın yaşadığı bu sıkıntının geçmesini sabırla bekleyeceğiz" demişti.

Akaryakıtta fiyat artışlarının 'dışsal faktörler' nedeniyle gerçekleştiğini söyleyen Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ise, "Girdi maliyetlerimizdeki bu olağan dışı artışlar doğal olarak ülkemizdeki fiyatlamaları da etkiliyor hayat pahalılığına sebep oluyor. Bununla birlikte, fiyatlardaki yükselişte arz yönlü ve maliyet artışı kaynaklı faktörlerin belirleyici olması fiyatlardaki bu bozulmanın geçici nitelikte olduğuna işaret ediyor. Büyük ölçüde dışsal faktörlerden ve beklentilerdeki kötüleşmeden kaynaklanan fiyat artışlarının, vatandaşlarımıza asgari düzeyde yansıması için azami gayret gösteriyor ve gerekli adımları hız kesmeden atmaya devam ediyoruz" ifadelerini kullanmıştı.

Akaryakıt fiyatları; Erdoğan ve Nebati'nin açıklamalarına rağmen rekor üstüne rekor kırarken, yarından geçerli olmak üzere motorin grubunda 87 kuruş zam yapılacağı belirtildi.

Motorine yeni yapılacak zamla birlikte son 15 günde beşinci kez artışa gidilirken, 11 Ağustos’ta 82 kuruş, 18 Ağustos’ta 77 kuruş, 20 Ağustos’ta 1 lira 7 kuruş zam gelmişti.


Peş peşe gelen zamların ardından motorin fiyatlarında yaşanan oyuna dikkat çeken Enerji Politikaları Uzmanı Necdet Pamir, "Ham petrol ve petrol ürünleri toplam ithalatında (44,34 milyon ton) ilk üç sıradaki ülkeler; Irak yüzde 29,9, Rusya yüzde 24,2 ve Kazakistan yüzde 10,2 olmuştur. Irak ve Kazakistan, ülkemize sadece ham petrol ihraç etmişlerdir. En çok ithal edilen ürün 10,52 milyon ton ile motorin olurken; motorin ithalatında ilk üç sırayı Rusya, Hindistan ve İsrail almıştır. Rusya’ya, Ukrayna’da yaşanan olaylar nedeniyle ABD/AB ambargosu sürerken, Türkiye ham petrol ve ürün alımlarını sürdürmektedir. Bu konuya değinmemizin nedeni, Rusya’dan bu koşullarda çok düşük fiyatla (dünya fiyatlarının yaklaşık yüzde 30 altında) petrol alma avantajının kullanıldığının gözden kaçırılmaması içindir. 2022 yılında ham petrol ve ürün ithalatında Rusya’nın ağırlığı daha da artmış, Mayıs 2022’de Rusya’nın ham petrol artı ürün ithalatındaki payı, yüzde 44,13 ile ilk sıraya yükselmiştir (EPDK). Ham petrol fiyatlarının 95-105 dolar/varil bandında dalgalandığı bu günlerde, Rus petrolü 60-70 dolar/varil fiyatla ithal edilirken, bu “avantaj” pompadaki ürün fiyatına yansıtılmamakta ve tüketici ekonomik kriz ortamında bu avantajdan yararlanamamaktadır. Bunun mevzuattan kaynaklandığını söylemek ve tüketici yararına adım atmamak, işin kolayına kaçmaktır" dedi.


Pamir, "Daha yalın bir ifade ile Rusya’dan dünya piyasalarına göre yaklaşık 35 dolar/varil daha ucuza alınan ham petrol kullanılarak elde edilen rafineri çıkış fiyatları da (benzin, motorin, vb.) çok daha düşük olmasına karşın, bu “ucuzluk” tüketiciye yansıtılmayıp, önemli oranda rafinerilere kar olarak kalmaktadır. Ekonomik krizin geniş toplum kesimlerini çok olumsuz etkilediği mevcut koşullarda, hızla mevzuat değişikliğine gidilerek, Rusya’dan satın alınmaya devam edilen görece çok ucuz petrolün yarattığı avantaj, ağırlıklı olarak tüketiciye yansıtılmalıdır" ifadelerini kullandı.


Akaryakıt fiyatlarındaki vergi oranını da dikkat çeken Pamir, "Ayrıca rafineri çıkış fiyatının üzerine önce ÖTV, onun üzerine KDV bindirilmesi de gerek vergiden de vergi alma anlamına geldiğinden, gerekse tüketiciyi mağdur ettiğinden, bu uygulama kaldırılmalıdır" diye konuştu.