Sosyal Güvenlik Kurumu ise çalışma izni olmayan yabancı uyruklu kişileri sigortasız çalıştırdığı için 5 bin 221 TL para cezası verdi. Kaçak çalışan Kırgız, Özbek ve Afgan çobanlara da 835 TL ceza kesildi. Bunun üzerine Kırgız, Özbek ve Afgan çoban çalıştıran köylüler soluğu mahkemede aldı. Köylüler cezaların iptali için Sulh Ceza Mahkemelerine itiraz davaları açıyor. Türkiye’de halen, ağırlığı Orta Asya’lı olmak üzere farklı ülkelerden 100 bin çoban istihdam ediliyor. 

KÖYLÜLER BİRBİRİNİ İHBAR EDİYOR 

Afgan çobanla ilgili son sıkıntı Ankara’da yaşandı. Ankara’nın köylerinde çobanlık yapan Afganlarla ilgili köylüler birbirlerini ihbar etti. Bunun üzerine Jandarma Ankara’nın köylerinde çalıştırılan Afgan, Özbek ve Kırgız çobanların çalışma izni olup olmadığını araştırdı. Türkiye İş Kurumu ve SGK’ya yapılan bildirimlerin ardından yabancı uyruklu çobanlara ceza kesildi. Ceza verilen çiftçilerden birisi de Ankara Kazanlı G.A.S. Çoban bulamadığı için Türkiye’de ikamet izni olan Afgan bir çoban çalıştıran S.’ye 13 bin 602 lira ceza verildi. Afgan Abdul Settar Churag’a da 850 lira izinsiz çalıştığı için para kesildi. Parası olmayan Churag’ın cezasını da çiftçi ödemek zorunda kaldı. S, “Suriyelilere çalışma izni verildi ama Suriyeli çalıştıramıyoruz. Afganlar maldan (büyük ve küçükbaş hayvandan) çok iyi anlıyor. Orta Asya’dan gelenlere de çalışma izni verilmeli” dedi. 

SURİYELİLER ÇOBANLIK YAPMIYOR 

Çiftçinin sürüleri otlatacak çoban bulamadığının altını çizen Konya Yarma Köyü’nden Tevfik Fikret Mutlu, “Tarımda çalıştırılacak yerli işçi de yok çoban da yok. 2 bin TL para veriyoruz çalıştıracak Türkiye vatandaşı çoban bulamıyoruz. Ya 200 baş koyunu keçiyi, ineği satıp bu işleri bırakacağız ya da Orta Asya’dan gelen özellikle Afgan çobanları çalıştıracağız” dedi. Kendisinin de sürüler için 2 Afgan çoban çalıştırdığını belirten Mutlu, Afganların 1.500 TL maaşla hayvanlara çok iyi baktığını söyledi. Suriyelilerin çobanlığa yanaşmadığını söyleyen Mutlu, “Suriyeliler tembel. Onlara çalışma izni verildi ama çobanlık ve tarla işçiliğinde çalıştıramıyoruz. Orta Asya’dan gelenlere çalışma izni verilirse köylünün de çoban sıkıntısı çözülür” ifadesini kullandı. 

DEVLET SURiYELi ÖNERiYOR ÇİFTÇİ

Mehmet Öztürk yaşadıklarını şöyle anlattı: “Akyurt ilçesinde 200’e yakın Orta Asya ve Kafkaslardan gelen Afgan, Kırgız, Özbek, Çeçen ağırlıklı çoban var. Biz çoban ihtiyacımızı muhtarlara ve tarım il müdürlüklerine ilettiğimizde bize Suriyeli çoban öneriyorlar. Ancak Suriyelileri istihdam etsek de hem hayvanların bakımını bilmiyor hem de devletten gerekli yardımı gördükleri için zamanla işi bırakıyorlar. Suriyelilerle dil sorunu yaşıyoruz ama Orta Asya’dan gelenlerle yaşamıyoruz. Orta Asya’dan gelenler hayvan yetiştiriciliğinden anlıyorlar. Ancak çoban olarak değerlendirdiğimizde sürünün yarısını satın alacak kadar para cezası yiyoruz.”

ÇOBAN İZNİ ALDIK

Mutlu'nun yanında çalıştırdığı Afgan Ahmet ise Afganların Ankara Konsolosluğu üzerinden ikamet izni aldıklarını söyledi. Ahmet, “Bizi köylerdeki çoban ihtiyacına göre oturma izni veriyorlar. Beni Konya’ya gönderdiler. Burada hayvanlara bakıyorum. Afganistan’daki ailemi getirmek için para biriktiriyorum” dedi. 

ÖZGÜR DÜŞÜNCE