New Hampshire eyaletindeki önseçimleri Demokrat Parti'de Vermont Senatörü Bernie Sanders, Cumhuriyetçiler de ise işadamı Donald Trump kazandı.
Demokrat Parti içindeki başkan adaylığı yarışında Sanders, güçlü rakibi Hillary Clinton'a karşı durumu eşitledi. Iowa'da geçen hafta yapılan önseçimi burun farkı ile kaybeden Sanders, New Hampshire da Clinton'a karşı açık ara fark ile kazandı. Sanders yüzde 59, Clinton ise yüzde 38 oranında oy aldı.
Clinton, New Hampshire eyaletinde partisinin önde gelen isimlerinin desteğine rağmen önseçimi kaybetmesi seçim kampanyasında yaşanan hayal kırıklılığını daha da büyüttü. Eyaletin Demokrat federal Senatörü Jeanne Shaheen ile Vali Maggie Hassan, Sanders'a karşı Clinton'a destek açıklamışlardı.
Cumhuriyetçi Parti içinde de New Hampshire sonuçları dengeleri değiştirdi. Iowa önseçiminde favori olmasına rağmen yarışı ikincilikle bitiren ünlü milyarder Donald Trump, bu defa rahat kazandı. New Hampshire eyaletinde yüzde 35 oranında oy alan Trump, haftaya South Carolina'da yapılacak önseçim için moral depoladı.
Muhafazakar parti içinde ikinci sırada ise sürpriz bir isim öne çıktı. Önseçim öncesi yapılan hiçbir kamuoyu yoklamasında fazla şans tanınmayan Ohio Valisi John Kasich yüzde 16 oy ile ikinci oldu. Gecenin bir başka süprizi de Florida eski valisi Jeb Bush'dan geldi. Anketlerin üçüncülük şansı tanımadığı Bush, rakiplerini geride bıraktı.
Muhafazakar parti içinde Iowa önseçimi galibi Teksas Senatörü Ted Cruz dördüncü olurken Florida Senatörü Marco Rubio ancak beşinci sırada yer aldı. Iowa'da üçüncü gelerek büyük sükse yapan Rubio'nun New Hampshire da Trump'ı zorlayacağı ve büyük ihtimalle de ikinci sırada geleceği tahmin ediliyordu.
NEW HAMPSHİRE SONUÇLARI BAZI ADAYLARI YARIŞTAN KOPARABİLİR
Muhafazakar Parti içinde en büyük hayal kırıklığı yaşayanlardan birisi de geçen sonbaharda anketlere göre ikinci sırada bulunan emekli cerrah Ben Carson oldu. Yalnızca yüzde 2 oranında oy alabilen Cumhuriyetçi Parti'nin başkan aday adayı Carson, nüfusunun yüzde 96'sı beyaz olan New Hampshire'da beklemediği bir hezimet yaşadı.
New Hampshire için büyük umutlar besleyip yoğun seçim kampanyası yapan New Jersey Valisi Chris Christie de sükutu hayal yaşayan bir başka başkan aday adayı oldu. Yüzde 8 oranında oy alarak ancak altıncı sırada yer alan Christie'nin başkan adaylığı yarışından çekilebileceği tahmin ediliyor. Christie dışında dünkü önseçimde ancak yüzde 4 oy alabilen eski CEO Carly Fiorina'nın da yarıştan kopabileceği yorumları yapılıyor.
UÇ NOKTALARIN ZAFERİ BEYAZ SARAY'A KADAR GİDER Mİ?
New Hampshire önseçimi galipleri olan Sanders ile Trump, ABD siyasetinde uç noktaları temsil eden iki isim. Sanders'ın kendisini 'sosyalist demokrat' diye tanımlaması ve ortaya koyduğu siyasi vaatleri Amerikan politikasının alışık olmadığı birçok yenilik içeriyor.
Wall Street'e meydan okuyan 74 yaşındaki Yahudi asıllı deneyimli politikacı, başkan seçilmesi durumunda ülkede kolej ile üniversiteleri de bedava yapma sözü veriyor.
Zenginlerden daha fazla vergi alma, dar gelirli ailelere daha çok devlet yardımı, büyük lobi firmalarından seçim kampanyasına bağış kabul etmemesi ile öne çıkan Sanders, özellikle genç seçmenlerin gözdesi durumunda. Her ABD vatandaşı için sağlık sigortası sözü veren Sanders, dış ilişkilerde müdahaleci 'Henry Kissinger' politikalarını rafa kaldırma vaatleri bulunuyor.
New Hampshire zaferinden sonra yaptığı konuşmada Sanders, "Birlikte gönderdiğimiz mesajın yankısı Wall Street'ten Washington'a, Maine'den California'ya kadar yankı uyandırdı… Ve, bu büyük ülkenin hükümeti bir avuç zengin iştirakçi ile süper PAC'lere (lobi) değil tüm vatandaşlara aittir" dedi.
TRUMP...?
Eğlence programlarının düne kadar en popüler yüzlerinden birisi olan emlak milyarderi Donald Trump ise Cumhuriyetçi Parti yönetiminde korkuları artırıyor. Ekonomiden siyasete, dış politikadan savunmaya kadar hemen hiç bir alanda somut proje ortaya koyamayan Trump, Müslümanların ABD'ye girişinin yasaklanması, Meksika sınırına büyük duvar örülmesi, Meksikalıları suç çetesi ve uyuşturucu taciri olarak nitelemesi, yabancı düşmanlığını körüklemesi ve askeri harcamaları artırma gibi sözlerle oy topluyor.
Geçmişi bakımından muhafazakar parti değerleri ile örtüşmeyen birçok tecrübeye sahip olan Trump, şahin tutumu, rakiplerini aşağılaması, argo dilini politik sahaya indirmesi, kutuplaştırıcı argümanları ile adeta tüm dünyanın 'ya başkan olursa ne olur' diye endişe ettiği bir kişi.
Trump, küresel iklim değişikliğine inanmayan, herkesten eşit oranda vergi alınması taraftarı. Kimilerine göre 'çılgın', kimilerine göre 'ukala', kimilerine göre 'üçüncü dünya savaşı çıkarabilecek kadar dengesiz', taraftarlarına göre ise siyasetçi olmaması nedeni ile 'kimselerin açık açık söyleyemediklerini doğrudan ifade eden dürüst' birisi.
Kamuoyu yoklamaları Sanders ile Trump'a başkanlık yarışında hiç de azımsanmayacak şans tanıyor ancak genel kanı iki ismin de Beyaz Saray'a patron olmasına fazla şans tanımadığı yönünde.
Cumhuriyetçi Parti içindeki önseçim yarışı 20 Şubat'ta South Carolina eyaletinde Demokratlar da ise aynı tarihte Nevada'da sürecek. Önseçimler Cumhuriyetçi Parti için 7, Demokratlar için ise 14 Haziran'da son bulacak. CİHAN