Avrupa Parlamentosu (AP) Türkiye Raportörü Hollandalı Hristiyan Demokrat Ria Oomen-Ruijten tarafından kaleme alınan Türkiye karar taslağı, AP Dış İlişkiler Komitesinde 11 çekimser oya karşı 60 oyla kabul edildi. Hristiyan Demokratlar, Liberaller ve Sosyalistlerin birçok değişiklik önergesinde işbirliği yapmasıyla belgenin Kıbrıs paragrafı oldukça ağırlaştı. Karar taslağında kabul edilen değişiklik önergeleriyle Kıbrıs’taki müzakerelere katkı için Türkiye’den adadaki askerlerini "derhal çekmeye" başlaması, KKTC’ye yerleşen Türk vatandaşları sorununu çözmesi ve kapalı Maraş bölgesini Rumlara açması istendi. Değişiklik önergeleriyle ayrıca Türkiye’ye "Gökçeada ve Bozcaada’daki Rum halkının mal edinme ve eğitim haklarıyla ilgili sorunları çözmesi, bu adaların iki kültürlü yapısını koruması" talep edildi. Raportör Oomen-Ruijten, oylamanın ardından düzenlediği basın toplantısında, Kıbrıs paragrafının ağırlaşmasından Sosyalistler ve Liberalleri sorumlu tuttu. Buna rağmen raporunun hala dengeli olduğunu savunan Oomen-Ruijten, Türkiye’de son dönemde ortaya çıkan "Balyoz darbe planını AP Genel Kurulundaki oylamadan önce sözlü önerge vererek rapora dahil etmeyi düşündüğünü" söyledi. Taslak belgede, "Ergenekon suç ağının boyutlarından endişe edildiği" belirtilerek, Türkiye’nin Ergenekon davasını "demokratik kurumlarının saygın işleyişine ve hukukun üstünlüğüne güveni artırmak için fırsat olarak kullanması gerektiği" vurgulanıyor. DTP'NİN KAPATILMASI ENDİŞE VERİCİ Anayasa Mahkemesinin DTP’yi kapatmasından ve bazı seçilmiş parti üyelerine siyaset yasağı getirmesinden "derin endişe" duyulduğu belirtilen belgede, tüm siyasi güçlerin barışçıl işbirliği yaparak eşit vatandaşlık hakları çerçevesinde uzlaşma ve toplumsal birliğin sağlanmasına yardımcı olmaları isteniyor. AP Türkiye karar taslağında "Yargının vakit geçirilmeden kapsamlı reforma tabi tutulması, Türkiye’nin modernleşme sürecinin başarısında hayati önem taşımaktadır" deniliyor. Yargı reformu stratejisinin memnuniyetle karşılandığı ifade edilen taslakta hükümet, "yargının tarafsızlığı ve uzmanlaşmasına ilaveten yargının Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM) standartlarıyla uyumlu hale getirilmesine özel önem verilerek yargı reformu stratejisinin geciktirilmeden uygulanması" yönünde teşvik ediliyor. Taslakta, "Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun (HSYK) temsil gücünü, objektifliğini, tarafsızlığını ve şeffaflığını güvence altına alacak şekilde yeniden yapılandırılması" isteniyor. KÜRT AÇILIMI OLUMLU Hollandalı Hristiyan Demokrat Oomen-Ruijten tarafından hazırlanan taslakta, "Yargının rolü, Kürt kökenli vatandaşların hakları, Alevi toplumunun hakları, ordunun rolü ve Türkiye’nin komşularıyla ilişkileri gibi geleneksel olarak hassas kabul edilen konuların kamuoyunda genişçe tartışılmasından memnuniyet duyulduğu ve hükümetin, bu tartışmaların başlamasındaki yapıcı rolü nedeniyle övgüye layık olduğu" kaydediliyor. Türkiye karar taslağında, "Ordunun Türk siyasetine ve dış politikasına karışmayı sürdürmesinden endişe edildiği ve demokratik bir ülkede ordunun bütünüyle sivillerin gözetimine tabi olması gerektiği" ifadelerine yer veriliyor. "Türk hükümetinin, her Türk vatandaşının kökeninden ve dini inancından bağımsız olarak eşit haklara sahip olması ve toplumda aktif bir rol oynaması için başlattığı açılımların memnuniyetle karşılandığı" ifade edilen taslakta, hükümete, "siyasi inisiyatifini somut reformlara dökmesi", muhalefete ve tüm taraflara "süreci desteklemeleri ve karşılıklı hassasiyetlerin aşılması için çaba göstermeleri" çağrısı yapılıyor. Oomen-Ruijten’in hazırladığı taslakta, Türkiye’deki terör eylemleri kınanan PKK’nın, "silahlarını bırakarak ve şiddeti sona erdirerekhükümetin siyasi inisiyatifine cevap vermesi" isteniyor. DOĞAN GRUBU'NA VERİLEN CEZAYA ATIF Türkiye’de "özellikle bir medya grubuna verilen emsalsiz ceza" ve internet sitelerinin sık sık yasaklanmasının ardından basın özgürlüğünden endişe edildiği ifade edilen taslakta, medya patronlarının diğer ticari faaliyetlerinin kısıtlanması talep ediliyor. Taslak metinde, "Basın özgürlüğünün çoğulcu bir toplumda önemli bir siyasi kültür göstergesi olduğu vurgulanır. Medya ve ticari çıkarlar arasındaki sağlıksız bağlantı ışığında yeni bir basın kanunu kabul edilmelidir" deniliyor. 243 değişiklik önergesi verilen Türkiye karar taslağı, bağlayıcı nitelik taşımasa da geçen yıl yenilenen seçimlerin ardından AP’nin Türkiye’ye bakışını yansıtacak olması açısından önem taşıyor. AP Genel Kurulunda 10 Şubatta tartışılacak Türkiye karar taslağının nihai oylamasının bir gün sonra yapılması öngörülüyor. KASULİDES RAPORTÖRÜ ÖPTÜ Öte yandan, raporun kabul edilmesi sonrası AP Hıristiyan Demokrat Grubu üyesi eski Rum Dışişleri Bakanı Ioannis Kasoulides, Ria Oomen-Ruijten’in yanına geldi ve kendisini öperek tebrik etti. Rapordan Rum ve Yunan milletvekillerinin memnun oldukları gözlendi. Komisyonda Türkiye raporunun kabul edilmesi sonrası AP üyeleri ise, raporda yer alan Kıbrıs ile ilgili ifadelerin Kıbrıs’taki müzakereleri yardımcı olmadığını ifade ettiler. ABHaber de, rapor üzerine yapılan ilk değerlendirmede, Kıbrıs paragrafları dışında dengeli olduğu gözlendiğini de belirtti. AP üyeleri toplantı hakkında ABHaber’e şunları söyledi: Liberal Grup üyesi Alman A.Graf Lambsdorf: Rapor dengeli.Bu rapor Türkiye’nin AB reform sürecini destekliyor.Son Anayasa mahkemesi kararından kaygılıyız. AB ülkelerinde olduğu gibi sivil asker ilişkileri Türkiye’de de tesis edilmeli.Düşünce,ifade ve basın özgürlüğü garantiye alınmalı. Yeşiller Grubu üyesi Fransız Helen Flautre: Anayasa mahkemesinin askerlerin sivil mahkelemlerde yargılanmasına yol açan düzenlemeyi iptal teme kararı kabul edilemez Bu geriye gidiştir.TBMM uzlaşıiçinde soruna çözüm bulmalıdır.Geniş bir uzlaşıyla Anayasa değişikliğine gidilmelidir. Kıbrıslı Rum Sol Grup üyesi AKEL Takis Hadjigeorgiou: Kıbrıs’taki soruna Türkler ve Rumlar çözüm bulmalılar. Ama çözümdem önce işgal sona ermeli. Alman Hıristiyan Demokrat Grubu üyesi CDU Elmar Brok: AB’nin Türkiye ile gelecek yıllarda izleyeceği iki strateji bulunuyor.İlki müzakereleri durudurmak.Diğeri ise hem Türkiye hemde AB için yararlı olan müzakerelerin sürdürülmesi.Bence Türkiye ve AB için orta bir yol bulmamız lazım. AP Liberal Grup üyesi Bulgar Metin Kazak: AP Türkiye raporuna verilen değişiklik önergesinde Maraş’ın işgaline son verilmesini ön şart koymak gereksiz. AB’nin 2004’te Kıbrıslı Türklere verdiği izolasyonların kaldırılması sözü bulunuyor. Kıbrıs konusunda daha dengeli olmalıyız. Avusturyalı Yeşiller Grubu üyesi Ulrike Lunacek: Türkiye’nin reformları sürdürebilmesi için üyeliğin açık ve net olması lazım.Bu objektif iki taraf içinde geçerli olmalı Kıbrıslı Rum Sosyalist grup üyesi Kyriakos Mavronikolas:Bence rapor çok iyi. Adada Türk ordusu demografik yapıyı değiştiriyor.Türkiye çözümü engelliyor.Kıbrıslı Türklerin izolasyonu Türk askeri yüzünden oluyor.Hangi izolasyondan söz ediyoruz.10 bin Kıbrıslı Türk Rum tarafında çalışıyor İngiliz Andrew Duff: Stephane Fule,Türkiye AB sürecinde AB’de inandırıcı olmalı dedi.Bence haklı. İlk önce Türkiye konusunda AP’nin ateşini almak lazım. Türkiye’ye müzakereler için olumlu sinyal gönderilmeli. Kıbrıs sorununun çözümü için Türk askeri çekilsin çağrıları doğru yol değil. Kıbrıslı Rum Hıristiyan Demokrat Grubu üyesi Ioannis Kasoulides: Türkiye Kıbrıs’taki çözümü engelliyor.Ooomen’in Kıbrıs formülü çok iyi. Kıbrıslı Türkler izolasyon altında değil. İstatistiklere bakın. Kıbrıslı Rum Hıristiyan Demokrat Grubu üyesi Eleni Theocharous: Kıbrıs’ta insan hakları ihlali devam ediyor. Türk askeri adadan çekilmeli.Kıbrıslı Türklere yönelik izolasyon diye bir şey yok. Yunanlı Hıristiyan Demokrat Grubu üyesi Georgios Koumaoutsakos: Türk askerinin ege denizi ve adalardaki faaliyetleri kaygı yaratıyor. Türk basınına yansıyan 2002- 2003 yılları arasında (Balyoz operasyonu) Türk generallerin Egede tansiyonu yükselterek savaş çıkartmak istediği yazıldı.Her şey çok açık ortada Avrupa Komisyonu Türkiye masası şefi Jean Christophe Filori: Bizim için Türkiye konusunda en iyi uzlaşı, 27 AB üyesinin onayı ile Türkiye ile tam üyelik müzakerelerinin başlatılmasıdır.