Samanyoluhaber.com yazarlarından Esra Büyükcombak bugünkü köşesinde 'Aralıklı oruç ve Ramazan'a hazırlık' yazısını kaleme aldı.
Intermitten Fasting (IF) yani aralıklı oruç dünyanın en popüler sağlıklı beslenme trendlerinden biri. Aralıklı orucun temeli, hangi yiyecekleri yemeniz gerektiğine değil, yemeğinizi ne zaman yemeniz gerektiği esasına dayanır. Belli zaman aralıklarını aç geçirmeyi gerektiren bu diyet şekli, aslında Müslümanların orucuyla aynı mantığı taşıyor. İnsanların kilo vermek, daha sağlıklı olmak ve yaşam tarzlarını sadeleştirmek için kullandıkları aralıklı oruç, yüzyıllar önce Peygamber Efendimiz’in “Oruç tutun sıhhat bulursunuz” hadisi şerifinin günümüze bire bir yansımasıdır. Sürekli ve aşırı yeme alışkanlıklarının teşvik edildiği günümüzde, yiyeceklerle sağlıksız ilişkilerimizin artması sonucunda ortaya çıkan aralıklı oruç, bir diyet değil, sağlıklı bir beslenme düzenidir.
Farklı aralıklı oruç metotları nelerdir?
16/8 yöntemi: Kahvaltıyı atlamayı ve günlük yemek yeme sürenizi 8 saatle sınırlamayı içeriyor. 16 saat açlık, 8 saat yeme içmenin serbest olduğu yöntemdir.
Ye-dur-ye yöntemi: Bir gün akşam yemeğinden ertesi gün akşam yemeğine kadar yemek yemeden aç kalma esasına dayanıyor. Haftada bir veya iki kez 24 saatlik oruç tutmayı gerektiriyor.
Gün aşırı yöntemi: İki günde bir oruç tutmayı esas alan bu yöntemde, oruç günlerinde yemek yenmez veya günlük kalori alımı yaklaşık 500 kalori ile sınırlandırılır. Diğer günlerde ise normal şekilde yemek yenebilir. Bu yöntem, düzenli bir açlık-tokluk döngüsü oluşturarak vücudu dengelemeyi hedefler.
5:2 diyet yöntemi: Haftanın ardışık olmayan iki gününde, günlük kalori alımınızı 500-600 kalori ile sınırlandırmayı içerir. Kalan beş gün ise normal şekilde yemek yemenize olanak tanır. Bu yöntem, kalori kısıtlamasını belirli günlerle sınırlayarak uygulanabilirliği kolaylaştırır.
En çok tercih edilen aralıklı oruç yöntemi hangisidir?
Aralıklı oruç yöntemleri arasında en popüler olanı, 16/8 diyeti olarak bilinen yöntemdir. Bu diyet, günlük yemek yeme süresini 8 saatle sınırlandırırken, kalan 16 saati açlıkla geçirmenizi gerektirir. Günlük rutine kolayca uyum sağlaması veya hazırlık gerektirmemesi nedeniyle tercih edilir. Örneğin, kahvaltıyı atlayıp öğle yemeği ile güne başlamak ve akşam yemeğiyle yemek sürecini sonlandırmak, bu yöntemi uygulamak için yaygın bir seçenektir.
Aralıklı orucun vücudumuzda etkileri nasıldır?
Aralıklı oruç tuttuğunuzda, vücudunuzda hücresel ve moleküler düzeyde birçok farklılık meydana gelir. Açlık hormonu olarak bilinen leptin, yağ hücreleri tarafından üretilen ve yemeyi durdurma sinyali veren bir hormondur. Aç olduğunuzda leptin seviyesi düşerken, doymaya başladığınızda leptin seviyesi yükselir. Düşük seviyedeki leptin, daha az açlık ve daha çok kilo kaybı anlamına gelir. Kilo kaybıyla birlikte hücresel düzeyde onarım işlemlerinin başlaması kolaylaşır. Hücrelerin içinde biriken işlevsiz proteinler, otofaji adı verilen süreçle sindirilir ve bu sayede vücut, fonksiyonunu kaybetmiş ya da hasarlı hücrelerden arındırılır. Kanser gibi hastalıkların temelinde yatan bu birikimlerin temizlenmesi, sağlıklı ve uzun bir yaşam için büyük önem taşır. Araştırmalara göre açlıkla insülin duyarlılığı artar ve insülin seviyeleri önemli ölçüde düşer. Yani kan şekerini düzenlenir, hızlı iniş ve çıkışlara engellenir. Böylece düşük insülin seviyeleri, depolanan vücut yağını daha kullanılabilir hale getirir. Yağ yakıcı hormon olan noradrenalin salınımını da artırır. Hormonlardaki bu değişiklikler nedeniyle, metabolizma hızınız artmış olur.
Aralıklı orucun diğer faydalarından biri de, kalp sağlığını olumlu etkileyen iyi kolesterol olan HDL yi arttırırken kötü kolesterol olan LDL ile trigliserit oranlarını da düşürüyor olmasıdır.
Son olarak, aralıklı orucun vücuttaki iltihapları azaltması ve devamında beyin sağlığıyla ilgili olan hastalıklardan Alzheimer’ın gelişimini de yavaşlatmaya yardımcı olduğu anlaşılıyor. Buna göre yemekle aç kalma arasındaki geçişler, beyin fonksiyonlarını, beynin çevresel değişikliklere ve hasarlanmaya karşı uyum geliştirme yetisini güçlendiriyor.
Aralıklı Oruç ve Üç Aylar
Aralıklı oruç, hem bedenimizi hem de zihnimizi Ramazan ayındaki oruç ibadetine uyum sağlamaya hazırlamak için harika bir yöntem olarak da değerlendirilebilir. Hele üç aylarda olduğumuz bu mübarek dönem, manevi atmosferiyle ruhumuzu olduğu kadar bedenimizi de Ramazan’a hazırlamak için bir fırsat sunar. Günlük beslenme düzenimizi disipline ederek, vücudumuzu uzun süreli açlığa alıştırabilir ve farz oruç sürecini daha kolay hale getirebiliriz. Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) sünneti olan Pazartesi ve Perşembe oruçları ile bu dönemi değerlendirmek, hem bedenimizi hem de ruhumuzu Ramazan’a en güzel şekilde hazırlamamıza yardımcı olacaktır. Haftada birkaç gün oruç tutmak, hem sünnet-i seniyyeye uygun bir alışkanlık kazandırır hem de vücudu toksinlerden arındırarak daha sağlıklı bir hale getirir. Üç ayların bereketini değerlendirerek, beslenme düzenimizi disipline etmek ve zihinsel dinginlik kazanmak, Ramazan ayında ruhen ve bedenen daha güçlü bir şekilde ibadete yönelmemizi sağlayacaktır.
Hepinize üç ayları da vesile ederek orucun maddi ve manevi faydalarını yaşayabileceğiniz sağlıklı günler dilerim.
Sitemizi kullanmaya devam
ederek çerezleri kullanmamıza izin vermiş oluyorsunuz.
Detaylı bilgi almak için Çerez Politikasını ve Gizlilik Politikasını inceleyebilirsiniz.