Asya'da yıllardır birbirlerine tarihi nedenlerden dolayı 'politik küs' olan Japonya ile Çin, Japonya Başbakanı Abe Shinzo'nun Pekin'e yağacağı tarihi ziyaretle aralarındaki buzların eritmeyi amaçlıyor
Abe'nin yarın başlayacak Çin gezisi, tüm bu olumsuzlukların üzerine soğuk su serpeceğe benziyor. Zira, Abe, yaptığı açıklamada, Japonya'nın Çin ile ilişkilerinin yakın olması gerektiğini ve bunun bölge ve dünya barışı adına çok önemli olduğunu söyledi.
Japonya eski başbakanı Koizumi Junichiro'nun iktidara geldiği 2001'den sonra 2. Dünya Savaşı'nın savaş suçlularının anıldığı ve savaşta ölen 2.5 milyon Japonun anısına yapılan Yasukuni Tapınağı'nı altı kez ziyaret etmesi Güney Kore ve Çin'de şiddetli protestolara neden olmuştu. Çinli yetkililer, Koizumi'nin 2001'de başladığı tapınak ziyaretinin Çin ve Japonya arasındaki ilişkilerin gerginleşmesine ve ikili üst düzey temasların beş buçuk yıl kesilmesine yol açtığını belirtti. Bardağı taşıran son damla ise Koizumi'nin Yasukuni'yi geçen Eylül ayında ziyaret etmesi ve bunun ardından Çinli liderlerin Koizumi ile her türlü görüşmeyi reddetmesi olmuştu. Koizumi, geçen yıl nisan ayında Cakarta'da Çin cumhurbaşkanı Hu Jiantao ile soğuk bir görüşmesi olmuştu.
Abe'nin, geçen hafta başbakanlık görevine geldikten sonra ilk ziyaretini Çin'e ve ardından Güney Kore'ye yapacak olması gözlemciler tarafından Abe'nin zaferi olarak nitelendiriliyor. Abe, 1 günlük Çin ziyareti kapsamında, daveti üzerine geldiği Çin Başbakanı Vın Ciabao (Wen Jiabao) ve Çin Cumhurbaşkanı Hu Cintao ( Hu Jintao) ile görüşecek. Bu görüşme 2001 yılından beri iki ülke arasında yapılan ilk zirve niteliği taşıyor. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Liu Ciençao ( Liu Jianchao), iki tarafın aralarındaki siyasi engelleri kaldırma konusunda fikir birliğine vardığını belirtti. Sözcü Liu, Çin Başbakanı Wen Jiabao'nun, Çin ve Japonya'nın, aralarındaki ilişkileri engelleyen siyasi sorunların giderilmesi ve aralarındaki dostluk ve işbirliği ilişkilerinin sağlıklı gelişmesinin hızlandırılması konusunda fikir birliğine varmaları nedeniyle Japonya Başbakanı Abe Shinzo'yu 8-9 Ekim tarihleri arasında Çin'e resmi bir ziyaret için davet ettiğini söyledi. Çin ile Japonya arasında ticaretin giderek artmasın karşın, aralarında tartışmalı karasularında petrol ve gaz arama ve tarihi nedenlerden dolayı politik sorunlar bitmek bilmiyor.
-ÇİN TARAFI ZİYARETE OLUMLU BAKIYOR-
Çin-Japonya ilişkileri uzmanlarından Çin Uluslararası Araştırmalar Enstitüsü Başkan Yardımcısı Ruan Zongze, Japonya Başbakanı Abe Shinzo'nun Çin'e yapacağı ziyaretin ikili ilişkilerin düzeltilmesi için olumlu rol oynayacağını söyledi. Ruan, konuya ilişkin yaptığı açıklamada, Çin Başbakanı Wen Jiabao'nun Abe Shinzo'yu Çin'e davet ettiğini hatırlatarak, ''Böylece iki ülke arasındaki üst düzey temaslar yeniden başlayacak ve bu temasların başlıca amacı ikili ilişkilerin gelecekteki gidişatını belirlemek olacak'' dedi. Çin ile Japonya arasındaki ticaret hacminin 2006 yılında 200 milyar dolara çıkması ekleniyor. Bu yılın ilk 6 ayında ikili ticaret geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 9.9 artarak 99.2 milyar dolara ulaştı. Japonya, Çin'in AB ve ABD'den sonra en büyük 3.ticaret ortağı konumunda bulunuyor.
-KOİZUMİ TAPINAĞI NEDEN ZİYARET EDİYORDU?-
Koizumi, Güneydoğu Asya ülkeleriyle siyasi krizlerin çıkmasına neden olan tapınak ziyaretini, '' tabii olarak ölen askerlere saygının ifadesi'' olarak yorumlarken, Çin ve Güney Kore bu ziyareti, Japonya'nın 'eski askeri saldırganlığını övme ve bu saldırganlıktan pişman olmama' olarak görüyor. Bu iki ülke ayrıca Japon liderlerin yaptığı tapınak ziyaretleriyle, duygularının incindiğini ileri sürüyor. Bu arada Yasukuni'ye ziyareti destekleyen ve nisan ayında bu tapınağı ziyaret ettiği iddia edilen Abe, Yasukuni'yi ziyaret edip etmeyeceğine ilişkin soruya net bir cevap vermedi. 2 yaşındaki Abe, yakınlarını kaybettiğini söylediği İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra doğan Japonya'nın ilk başbakanı konumunda bulunuyor. Japonya, 1937 yılında Çin'in doğu kentlerini istila etmiş ve tarihçilere göre ''Nancin Katliamı'' olarak da bilinen olaylarda en az 150 bin sivili öldürmüş ve on binlerce Çinli kadını seks kölesi olarak kullanmıştı. Çin katliamda ölen Çinli sayısının 300 bin olduğunu söylüyor.
-SIRADA GÜNEY KORE VAR-
JaponyaBaşbakanı Abe, Çin ziyaretinin ardından Güney Kore'ye geçerek, Seul'de Güney Kore Cumhurbaşkanı Roh Moo-hyun ile bir araya gelecek. Abe'nin burada Roh ile iki ülke arasındaki siyasi ve ticari ilişkiler ile Kuzey Kore'nin nükleer problemi konusunu derinlemesine görüşmesi bekleniyor. Kuzey Kore'nin son günlerde yaptığı nükleer deneme söylemleri Japonya'yı son derece rahatsız ediyor. Zira Kuzey Kore, 1988'de Japonya üzerinden uzun menzilli bir füze denemesi gerçekleştirmişti. Japonya Kuzey Kore'nin deneyeceği yeni füzenin kendi ülke topraklarına düşmesini savaş sebebi olarak sayacağını bildirmişti.
-GÜNEY KORE DEVLET BAŞKANI ROH DA ÇİN'E GELİYOR-
Roh Moo-hyun, Çin Cumhurbaşkanı Hu Jintao'nun davetlisi olarak 13 Ekim'de Çin'e bir çalışma ziyareti yapacak. Çin ve Güney Kore arasındaki diplomatik ilişkilerin Ağustos 1992'de kurulmasından bu yana iki taraf arasındaki üst düzey temaslar yoğun olarak sürdürülüyor. İki ülke Temmuz 2003'te ilişkilerini kapsamlı işbirliği ve ortaklık ilişkilerine dönüştürmeyi kararlaştırmıştı. Bu ziyarette ikili ilişkilerin yanı sıra Kuzey Kore'nin nükleer sorunu da ajandanın başında yer alıyor.