Yıllardır birbirlerine tarihi nedenlerden dolayı 'politik küs' olan Japonya ve Çin, Japonya Başbakanı Şinzo Abe'nin Pekin'e yaptığı tarihi ziyaretle aralarındaki buzları eritti.
Abe, Çin Başbakanı Vın Ciabao'nun davetlisi olarak gerçekleştirdiği günübirlik Pekin ziyaretinde, Vın Ciabao (Wen Jiabao) tarafından bugün Çin Büyük Halk Sarayı'nda askeri törenle karşılandı. Törende saygı duruşu ve top atışıyla birlikte iki ülkenin milli marşları okundu. Görkemli geçen törende liderlerin oldukça neşeli olduğu gözlendi.
Wen ile bir araya gelen Abe, sonrasında Çin Cumhurbaşkanı Hu Cintao (Hu Jintao) ile de bir görüşme yaptı. Bu görüşme 2001 yılından beri iki ülke arasında yapılan ilk zirve niteliği taşıyor.
ÇİN TARAFI, ZİYARETİ İKİLİ İLİŞKİLERDE 'DÖNÜM NOKTASI' OLARAK NİTELENDİRDİ
Görüşmelerde Çin tarafı, Abe'nin ziyaretinin iki ülke ilişkilerinin geliştirilmesi ve aradaki sorunların giderilmesi için önemli olduğunu belirtti. Cumhurbaşkanı Hu ve Başbakan Wen, AB'den Çin'in hassas olduğu tarihi konuları, Tayvan meselesini ve diğer sorunları çözmede daha yapıcı davranmasını istedi. Abe de ikili ilişkilerin geliştirilmesi için Japonya'nın elinden geleni yapmaya hazır olduğunu belirterek, Tayvan'ın bağımsızlık emellerini desteklemeyecekleri sözünü verdi.
Hu Jintao, Abe'yle görüşmesinde "Devam eden ziyaretiniz Çin - Japon ilişkilerinde bir dönüm noktası yaşanmasına hizmet ediyor. Ziyaretinizin ikili ilişkilerin ilerletilmesi ve geliştirilmesine de hizmet edeceğini umuyorum" dedi. Japon - Çin ilişkilerine uzun vadeli ve stratejik olarak bakılması gerektiğini vurgulayan Hu, bunun için de karşılıklı güveni arttırmaları ve işbirliğini geliştirmeleri gerektiğine dikkat çekti.
Çin Dışişleri Sözcüsü Liu Ciençao, görüşmelerin çok yapıcı olduğunu ve Japon liderin Çin liderlerini ülkesine davet ettiğini söyledi. Liu, hemen hemen tüm meselelerin konuşulduğunu ve iki tarafın da sorunların barış ve diyalog ile çözülmesinden yana tavır koyduklarını ifade etti. Liu, Kuzey Kore'nin nükleer sorununun çözülmesi için de yine yaptırım yerine diplomatik kanallardan bu meselenin 6'lı görüşmeler yoluyla çözülmesinden yana olduklarını dile getirdi.
ŞİNZO ABE, İKTİDARININ İKİNCİ HAFTASINDA BÜYÜK BİR DIŞ POLİTİKA AÇILIMI YAPTI
Abe (52), yakınlarını kaybettiğini söylediği İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra doğan ilk Japon başbakanı olma özelliğini taşıyor. Japonya eski Başbakanı Koizumi Junichiro'nun iktidara geldiği 2001'den sonra 2. Dünya Savaşı'nın savaşta ölen 2,5 milyon Japon'un anısına yapılan Yasukuni Tapınağı'nı altı kez ziyaret etmesi Güney Kore ve Çin'de şiddetli protestolara neden olmuş, Tokyo ile Pekin arasında ikili üst düzey temaslar beş buçuk yıl kesintiye uğramıştı.
Tokyo'nun daha aktif dış politika izlemesi gerektiğini savunan Japonya'nın yeni başbakanı Abe, diplomatik bir başarı kazanarak, Çin ve Güney Kore'yi ikili zirvelerin yeniden düzenlenmesi konusunda ikna etti. Amerikan yanlısı olarak bilinen Abe, selefinin aksine ilk yurtdışı gezisini ABD yerine, Pekin'e yapıyor.
Son 5 yıldır Japon başbakanının ziyaret taleplerini geri çeviren Çin, bu ziyaretin, "ikili ilişkilerdeki siyasi engellerin aşılması" dolayısıyla gerçekleşebileceğini açıkladı. Pekin, 'siyasi engeller' ifadesiyle Koizumi'nin, Japonya'nın geçmişteki militarizmini sembolize eden Tokyo'daki Yasukuni Tapınağı ziyaretlerine atıfta bulunulduğu belirtiliyor.
Koizumi, Güneydoğu Asya ülkeleriyle siyasi krizlerin çıkmasına neden olan tapınak ziyaretini, "ölen askerlere saygının ifadesi'' olarak yorumlarken, Çin ve Güney Kore bu ziyareti, Japonya'nın 'eski askerî saldırganlığını övme ve bu saldırganlıktan pişman olmama' olarak görüyor. Japonya, 1937'de Çin'in doğu kentlerini istila etmiş ve "Nancin Katliamı'' olarak bilinen bu olaylarda en az 150 bin sivili öldürmüş, on binlerce Çinli kadın da seks kölesi olarak kullanmıştı.
Çin ile Japonya arasında ticaretin giderek artmasına karşın, tartışmalı karasularında petrol ve gaz arama hakkı meselesi ile tarihi sorunlar iki ülke ilişkilerinin yumuşak karnını oluşturuyor.
Japonya Başbakanı Şinzo Abe'nin tarihî Asya turu öncesi Kuzey Kore'nin nükleer silah denemesi yapacağını açıklaması sebebiyle bölgede tansiyon tırmanmış durumda. Abe'nin Çinli liderlerden, Kuzey Kore'nin bu tutumundan vazgeçmesi için baskı yapmasını isteyeceği belirtildi. Uzmanlar, Kuzey Kore konusunda sert tedbirler alma taraftarı olan Tokyo ile daha ılımlı bir yaklaşım sergileme yanlısı olan Pekin'in, krize çözüm bulma konusunda uzlaşma sağlayamayacağını belirtiyor.