Rusya’nın Kuzey Akım doğalgaz boru hatlarını süresiz olarak kısmasıyla birlikte Avrupa’da enerji talebinin azaltılmasına yönelik tedbirler alınıyor.

Avrupa Birliği’nde, doğalgaz tüketiminin azaltılmasına dönük bir yasa Ağustos ayında parlamentodan geçerken, birçok Avrupa ülkesinde doğalgaz kullanımının sınırlanmasını öngören kararlar alındı.

İngiltere’de Ulusal Enerji Sistemi Operatörü (ESO), 'müşterilerine' elektriklerini kısmak için gönüllü olarak akıllı sayaç dağıtma önerisi sundu. Talep Esnekliği Hizmeti adı verilen proje kapsamında söz konusu sayacın talebi 2 gigavata düşürebileceği tahmin ediliyor.

Ülkenin kış aylarında yeterli gaz ve elektrik ithalatı yapamaması durumunda projenin zorunlu hale getirilebileceği belirtiliyor.

Avrupa Parlamentosu’nda Ağustos ayında geçen yasaya göre, üye ülkeler doğalgaz talebini son 5 yıldaki ortalama tüketime kıyasla yüzde 15 azaltması önerildi. Ülkelerin kullanım konusunda ise kendi belirledikleri tedbirleri uygulamaları bekleniyor.

Söz konusu yasa, üye ülkelere gönüllülük çerçevesinde getirilse de, doğalgaz tedarik güvenliğinin tehlike altına girmesi durumunda Avrupa Konseyi’nin “Birlik alarmı” ilan edebileceği ve doğalgaz talebinin düşürülmesinin zorunlu hale gelebileceği konuşuluyor. Diğer üye ülkelerle bağlantısının sınırlı olduğu Avrupa ülkelerine ise bu konuda bir istisna getirilebilir.

Yasa, üye ülkelerin talep düşürme tedbirlerine dönük ulusal planlamalarını güncellemelerini ve bu planlamaları Komisyon’a bildirmelerini  öngörüyor. Bir yıllık süresi olan yasanın Mayıs 2023’te yeniden değerlendirilmesi bekleniyor.

Belçika’da şu ana kadar enerji tüketiminin düşürülmesine ilişkin zorunlu tedbir getirilmedi. Ancak bölgenin federal, bölgesel ve yerel yönetimleri, enerji tasarrufu sağlanması için kamu binaları ve kamusal alanlarda iç tedbir uygulamaya başlayabilir. Tedbirler arasında sokak lambalarının erken kapatılması, anıtlarda ve hükümet binalarında ışıkların 07.00-18.00 aralarında kapatılması bulunuyor.

Kamu binalarında ise ısıtmanın 19 dereceyi geçmemesi ve klimaların 27 derecenin altına inmemesi planlanıyor. Aynı yöntemin zorunlu olmayacak şekilde özel şirketlere de önerileceği ifade edildi.

Rusya’nın gazı kesmesinden en çok etkilenen ülkelerden Almanya, 6 ay süreli Enerji Tasarruf Talimatnamesi yayınladı. Talimatnameye göre:

Perakendeci dükkanları, havanın sıcak olması durumunda klimaları çalıştırmayacak, soğuk kış günlerinde de, klimayı ısıtma için kullanmayacak.

Kamu binaları ve anıtlarda saat 22.00’dan sonra ışıklar kapatılacak.

Bazı istisnalar dışında aydınlatılmış reklam gösterimleri saat 22.00’dan sonra kapatılacak.

Anıtlar ve kamu binalarında gece ışık yakılması yasak olsa da, acil durum ışıklandırmaları kapatılmayacak. İzin verilen kültürel etkinlikler ve festivallerde de ışıklandırmaya izin verilecek.

Kamu binalarında koridorlar ve salonlarda artık ısıtma olmayacak. Ofislerde ısıtma 19 dereceyle sınırlandırılacak. Fiziksel çalışmanın yoğun olduğu yerlerde ısıtma daha da düşürülecek. Bu kurallar hastane, çocuk bakım merkezleri ve okullarda geçerli olmayacak.

Yine kamu binalarında yalnızca ellerin yıkandığı yerlerde su ısıtıcıları ve sıcak su tankları kapatılacak. Hannover gibi bazı kentlerde yüzme yavuzları ve spor salonlarında da yalnızca soğuk duş alınabilecek.

Rehabilitasyon merkezleri, dinlenme tesisleri ve oteller haricindeki özel havuzlarda doğalgaz ve elektrikle ısıtma yapılmayacak 

Almanya’da bu ay içerisinde açıklanacak yeni tedbirlerle daha uzun vadeli kısıtlamaların getirilmesi bekleniyor. Bunlar arasında bina sahiplerinin ısıtma yeterliliği kontrolünü içeren doğalgaz ısıtma sistemine sahip olması bulunuyor. Bu kurallar önümüzdeki iki yıl için geçerli olacak.

İspanya Parlamentosu da, Ağustos ayı sonunda yaptığı olağanüstü oturumun ardından enerji tasarrufu ve yeterliliğine dönük tedbirleri içeren yasayı onayladı. Yasada, ağırlıklı olarak yönetim, ticari ve kültürel faaliyetler, eğlence, restoran ve ulaşım için kullanılan binalar bulunuyor:

Isıtma ve soğutma derecelerinin 19 ila 27 derece ile sınırlandırılması.

İş yerleri, bu tedbirlerin uygulandığına dönük belgeler ve görsellerle bildirimlerde bulunmalı.

Sokaktan erişimi bulunan kapalı alan ve mülkler için kilit sistemi getirilmeli.

Saat 22.00’dan sonra dükkan ve kamu binalarında ışıklar söndürülmeli.

Enerji tedbirlerine dönük denetime tabi olan ve yılbaşından bu yana denetimin yapılmadığı binalar 1 Aralık 2022 tarihine kadar yeniden denetlenmeli.

Fransa Başbakanı Elisabeth Borne, ülkenin enerji tüketiminin 2024’e kadar yüzde 10 azalmasını hedeflediklerini söyledi.

Borne bu kapsamda tüm şirketlere kendi enerji yeterlilik planını oluşturma çağrısı yaptı.

Ülkede bulunan şirketler için enerji tüketim azaltmaya dönük tedbirler şöyle:

Binaların kapalı olduğu zamanlarda iç ışıklandırmanın kapatılması, reklamlar başta olmak üzere dış ışıklandırmanın da azaltılması. Binalarda düşük enerjili ışıklandırmaların koyulması.

Kullanılan odalarda sıcaklığın kışın 19 dereceye ayarlanması, kullanılmayan odalarda 16 dereceye ayarlanması, iki günden fazla uğranmayan iş yerlerine 8 dereceye ayarlanması. 

Çalışanların gereğinden fazla enerji kullanmanın maliyeti konusunda bilgilendirilmesi. Gün sonunda ve haftasonunda kullanılmayan ekipmanların kapatılması. Akaryakıt ve ısıtma tüketiminin azaltılması için evden çalışmaya başlama. Çalışanları ulaşımda ortak otomobil kullanma, fiziksel aktivie ve toplu ulaşım konusunda teşvik etme.

Elektronik cihazların kullanımını azaltma.

Hükümetin duyurduğu tedbirler, LVMH, E.Leclerc, Carrefour ve Casino gibi şirketler tarafından uygulanmaya başlandı.

Polonya’da ise enerji krizine karşı yeni tedbirler hazırlık aşamasında.

Hükümetin enerji tasarufu için hazırladığı tedbirler şöyle:

Yılda 2000 kilovat/saat enerji kullanan haneler için fiyat dondurma uygulanacak. Engelli kişilerin, ikiden fazla çocuklu ailelerin kaldığı ve tarımsal üretimin hanelerde enerji limiti yıllık 2 bin 600 kilovat/saate çıkarılacak. Elektrik kullanımını yüzde 10 oranında düşüren hanelerde yüzde 10 fiyat indirimi uygulanacak.

Hükümet ofisi ve belediye yönetimlerde elektrik kullanımı zorunlu olarak yüzde 10 azaltılacak.

Yüksek miktarda enerji kullanan endüstrilere elektrik ve doğalgaz alımları için sübvansiyonu yapılacak. Bu endüstrilere enerji tasarufu için ek seçenekler sunulacak.

Dış ışıklandırma ve sokak ışıklandırmalarının modernizasyonuna dönük program getirilecek. Yerel yönetimlere bunun için mali destek sağlanacak.

İtalya

İtalya hükümeti, 5,3 milyar metre küp doğalgaz tasarrufu hedefiyle yeni tedbirler açıkladı. İtalya’nın açıkladığı tedbirler şöyle:

“Termostat Operasyonu” adı verilen tedbirler kapsamında, binaların ısıtması 1 derece düşürülecek. Buna göre, endüstriyel binalarda ısıtma derecesi sınırı 17 derece olacak. Bu binalara 2 derece artırabilmeleri veya azaltabilmeleri için pay bırakılacak. Diğer binalarda derece sınırı 19 derece olarak belirlenirken, bu binalarda da 2 derece oynatabilmeleri için pay bırakıldı. Bu kurallara uymayanlara 500 ila 300 avro arasında para cezası verilecek.

Ülkede ısıtma sınırları altı farklı iklim bölgesine göre bölündü. A Bölgesi en sıcak bölge, F Bölgesi en soğuk bölge olarak belirlenirken, bu bölgelerdeki ısıtma kuralları, ortalama sıcaklık derecesi ve kışın uzunluğuna dayalı olarak farklılık gösterecek. Yeni tedbirlerle, binalarda ısıtma sistemlerinin açılma aralığı bir saat düşürüldü.

Duş ve açık fırın süresini düşük tutanlar, kablosuz ev işlerini artıranlar, bulaşık ve çamaşır makinesini gerektiğinde kullananlar farkındalık kampanyası kapsamında ödüllendirilecek.