Türkiye, AB macerasında kilitlenen yolu açmak için resmen mülteci kozunu masaya koydu. AB’nin kâbusu olan mülteci krizini çözmek için fasılların açılmasını, vize serbestisi sağlanmasını, alınan her ekonomik mülteciye karşılık bir Suriyelinin AB tarafından kabul edilmesini isteyen Türkiye, bunun karşılığında Yunanistan adalarına Türkiye’den gidenleri almayı kabul etti. AB’den de Suriye’de güvenli bölgeler oluşumuna destek ve ek 3 milyar Avro daha istedi.

Mülteci krizinin görüşüldüğü AB Zirvesi’nde Davutoğlu, önceki gün Türkiye’nin AB Daimi Temsilciliğ’inde Almanya Şansölyesi Angela Merkel ve Hollanda Başbakanı Mark Rutte’yi ağırladı. Türkiye’nin teklifi ilk olarak burada masaya yatırıldı. Yaklaşık 3.5 saat süren bu görüşmenin ardından dün de önce Türkiye-AB Zirvesi’nde ele alındı.

Teklif zirvenin program akışını değiştirdi. AB liderleri kendi içlerinde bu teklifi tartışmaya başlarken Davutoğlu, İngiltere, Almanya, Fransa, İtalya Başbakanları ile AB Yüksek Temsilcisi Mogherini ile özel görüşme yaptı.

Basın özgürlüğü şart

Davutoğlu’nun 12 maddelik önerisine AB’nin ne diyeceği henüz netleşmedi ancak AB kaynakları Türkiye’nin sunduğu önerilerde mutabakat sağlanamadığını söyledi. İtalya Başbakanı Matteo Renzi, Türkiye’de basın özgürlüğü yönünde adım atılmadan teklifin kabul edilmeyeceğini belirtti. Zirve devam ederken AB içinden önce mutabakat sağlanamadığı haberi sızdı ardından komisyon yetkilileri zorlu süreçte anlaşma olabileceğini açıkladı.

Diğer itirazlar

Takasa itiraz: Belçika başta olmak üzere AB’de birçok ülke, Avrupa’ya adım atmış olan mültecilerin Türkiye’ye geri gönderilmesinin mülteci haklarına aykırı olduğu görüşünde. Bu NATO’nun Ege’de artan misyonunda da en büyük engeli oluşturacak. Çünkü Avrupa’ya adım atmış mültecilerin, iadeye karşı çıkma hakkı da bulunuyor.

Vizeye karşı çıkanlar: Türkiye’nin vize serbestisine alınmasına başta Fransa ve Avusturya karşı çıkıyor. Türkiye’ye 72 maddelik yükümlülüğünün 9’unun yasal düzenleme gerektirdiği ve Türkiye’nin halen bunları karşılamadığı anımsatıldı.

Suriyeli itirazı: Başta Macaristan olmak üzere, Slovakya, Slovenya, Polonya, Türkiye’den Avrupa’ya yeni Suriyelilerin geri gönderilmesine karşı çıktı. Rumlar da bu itiraza katıldı.

Finansman: İngiltere, Hollanda, Baltık ülkeleri, İtalya ve Fransa, AB’nin 2018’e kadar 3 milyar Avro vermesine karşı çıktı.

Fransız vetosu: Fransa ve Rumlar Türkiye ile yeni fasılların açılmasına ve blokajlarını kaldırmaya karşı çıktı.

Avrupa Sosyalistleri Grubu başkanı Stanishev: Gül ve Dündar bırakıldığı için mutluyum

1. Yunanistan’a Türkiye’den giden tüm düzensiz göçmenleri hiçbir şart olmaksızın almak.

2. Bu geri kabul sürecinde, Yunanistan ile ayrı bir anlaşma yaparak Türk irtibat görevlileri Midilli, Sakız, Leros, İstanköy ve Sisam’dan mültecileri alacak.

3. Yunanistan ile idari ve yasal enstrümanları uygulayacak.

4. Türkiye’den giden her bir Suriyeliye karşılık, AB ve BMMYK ile irtibatlı olarak, bir Suriyeli Avrupa’ya yerleştirilecek.

5. Ortak komiteyle sunulan Türkiye’nin sunduğu projeler, Suriye içerisinde güvenli bölgeler oluşturmak için uygulanacak.

6. Tarihi sonradan belirlenmek üzere geçiş yapan tüm mültecileri Yunan adalarından çıkartacak ve AB geri kabul edecek.

7. Geri kabul sürecindeki tüm masrafları AB karşılayacak.

8. Geri Kabul Anlaşması’nda Türk vatandaşlarına uygulanan Schengen vizeleri en geç Haziran 2016 sonunda kaldırılacak.

9. Güvenli bölgelerin oluşmasında işbirliği yapılacak, aylık olarak güvenli bölgelerdeki Suriyelileri düzenli şekilde alınacak.

10. Yeni başlıkların açılması için karar almaya hazırlanacak.

11. 3 milyar Avro’nun transferi hızlandırılacak, 2018 sonuna kadar 3 milyar Avro daha verilecek.

12.-Türkiye ile birlikte aylık olarak gelişmeler değerlendirilecek.

CUMHURİYET