Rusya'nın Avrupa'ya giden en eski doğalgaz rotasının kapatılması, Rusya'nın 2014'te Kırım'ı ele geçirmesiyle başlayan on yıllık gergin ilişkilere son verdi. Ukrayna, ertesi yıl Rus gazı alımını durdurdu.

"Rus gazının geçişini durdurduk. Bu tarihi bir olay. Rusya pazarlarını kaybediyor, mali kayıplar yaşayacak. Avrupa zaten Rus gazından vazgeçme kararı aldı," dedi Ukrayna Enerji Bakanı German Galushchenko bir açıklamada.

Şubat 2022'de başlayan savaş nedeniyle gaz akışının durdurulması bekleniyordu. Ukrayna, askeri çatışmalar nedeniyle anlaşmayı uzatmayacağında ısrarcıydı.

Sektörden bir kaynağa göre, Gazprom geçen yıl, Rusya'nın Avrupa'ya boru hattıyla yaptığı toplam doğalgaz ihracatının yaklaşık yarısını oluşturan Ukrayna üzerinden doğalgaz geçişinin olmayacağını varsaymıştı.

Rusya hala Karadeniz yatağındaki TurkStream boru hattı üzerinden gaz ihraç ediyor. TurkStream'ın iki hattı var - biri Türkiye iç pazarı için, diğeri ise Macaristan ve Sırbistan gibi Orta Avrupa müşterilerine tedarik sağlıyor.

Avrupa Birliği, 2022 yılında Ukrayna'da yaşanan askeri çatışmanın ardından alternatif kaynaklar arayışına girerek Rus enerjisine olan bağımlılığını azaltma çabalarını iki katına çıkardı.

Ukrayna üzerinden Rus gazının alıcısı olan Slovakya ve Avusturya gibi diğer ülkeler de alternatif tedarik yolları ayarladılar .

Bir zamanlar Sovyetler Birliği'nin bir parçası olan Moldova, en kötü etkilenen ülkeler arasında yer alıyor. Şimdi gaz kullanımını üçte bir oranında azaltmak için önlemler alması gerekeceğini söylüyor.

Çarşamba gününün erken saatlerinde Avrupa'dan henüz bir açıklama gelmedi.

Rusya ile Ukrayna arasındaki beş yıllık doğalgaz transit anlaşması 1 Ocak'ta sona erdi .

Gazprom, Telegram mesajlaşma uygulaması üzerinden yaptığı açıklamada, "Ukrayna tarafının bu anlaşmaların yenilenmesini tekrar tekrar ve açıkça reddetmesi nedeniyle Gazprom, 1 Ocak 2025'ten itibaren Ukrayna topraklarından transit olarak gaz tedarik etme konusundaki teknik ve hukuki olanağından mahrum bırakıldı" dedi.

"Moskova saatiyle 08:00'den (05:00 GMT) itibaren Rus gazının Ukrayna toprakları üzerinden taşınması için tedarik işlemi yapılmayacak."

Ukrayna Enerji Bakanlığı da Rus gazının Ukrayna üzerinden taşınmasının "ulusal güvenlik çıkarları nedeniyle durdurulduğunu" söyledi.

Ukrayna, Rusya'dan yılda yaklaşık 800 milyon dolar transit ücreti kaybıyla karşı karşıya kalırken, Gazprom'un gaz satışlarından kaybı yaklaşık 5 milyar dolar olacak.