Yılbaşından bu yana Türk Lirası’nın (TL) yüzde 40 değer kaybetmesi ve kredi faizlerinin yüzde 30’lara ulaşmasıyla krize giren yüzlerce şirket iflastan bir önceki aşama olan konkordato başvurusunda bulunmak üzere mahkemelerin yolunu tuttu.

Üst üste gelen konkordato başvurularının domino etkisi yaratmasından endişe edildiğini ifade eden eski Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Hüseyin Çetin, "Kredi faizleri yüzde 40’ın üzerine çıktı, finansman maliyetleri çok arttı. Bu nedenle ayakkabıda yüzde 25 zam gelebilir" dedi.

İnşaattan deriye, enerjiden tekstile kadar birçok farklı sektörden 200 firmayı içeren konkordato listesi önceki gün sosyal medyaya yansıdı. Özellikle ithal ara malına bağımlı olan sektörlerde dev firmalar borçlarını çeviremez hale geldiler. Ayakkabı sektöründe 1938 yılında kurulmuş köklü firma Hotiç’in ardından yine geçmişi 1948 yılına dayanan bir diğer büyük firma Yeşil Kundura da konkordato talep etti.

Emre Deveci'nin Cumhuriyet'te yer alan haberine göre sektördeki son gelişmeleri değerlendiren eski Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Hüseyin Çetin, kur ve faizdeki artış nedeniyle zor durumda olduklarını söyledi. Sektörde ithal girdiye bağımlılık oranının yüzde 40 olduğunu belirten Çetin, üst üste gelen konkordato başvurularının domino etkisi yaratması endişesi taşıdıklarını dile getirdi. Çetin’in açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:

-Ayakkabı mağazaları son yıllarda aşırı büyüdü. Ödeme vadeleri 15 aya uzadı.

-Kur farkından dolayı şirketlerin ana sermayesi yüzde 50 eridi.

 -Hammadde tedarik eden firmalar vadeli satıştan peşin ya da kısa vadeli ödeme talep etti. Üreticiler de ödemeleri yapamadı.

-Bu şekilde devam ederse domino etkisi ortaya çıkabilir. Bu durum diğer sektörlere zarar verebilir.

-Türkiye ayakkabı sektöründe dünyanın en büyük altıncı, Avrupa’nın birinci üreticisi. 280 bin istihdama ve yıllık 500 bin çift ayakkabı üretim kapasitesine sahip.

-Doğrudan ve dolaylı olarak bu sektöre Türkiye’de 2 milyon kişiye aş sağlıyor. Sektördeki sorunlar çok geniş bir kesimi olumsuz etkiler.

-Yüzlerce küçük firma da etkilenecek. Büyük firmalar daralmaya gidecek.

-Çıkış yolu ihracatta. Bu yıl 1 milyon doları, önümüzdeki yıllarda 2.5 milyar doları yakalamayı hedefliyoruz.

-Eximbank kredilerinde kolaylık sağlanmasını, prim desteği verilmesini istiyoruz.

-Kredi faizleri yüzde 40’ın üzerine çıktı, finansman maliyetleri çok arttı. Bu nedenle ayakkabıda yüzde 25 zam gelebilir.

Hotiç’in ardından bir ayakkabı devi daha borçlarını çeviremeyerek konkordato başvurusunda bulundu. Türkiye’nin en eski ayakkabı markalarından Yeşil Kundura hakkında önceki gün karar veren mahkeme, Yeşil Kundura’yı hacizlere karşı korumaya aldı. Üç ay geçici mühlet verilen Yeşil Kundura’nın faaliyetlerinin denetimi için de iki kişilik konkordatokomiser heyeti atandı.

Yeşil Kundura Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Kızanlıklı, mahkemeye yaptıkları başvurunun gerekçesine ilişkin şunları söyledi: “Son dönemde, ülkemizde yaşanan; yüksek faizlerin uzun vadeli yatırımlara imkan vermemesi, TL’de yaşanan değer kaybı neticesinde satışların giderek azalması, ithal girdilerin kurdaki dalgalanmalardan etkilenmesi ve bunun gibi birçok olumsuz ekonomik gelişme nedeni ile, kısa vadeli ödemelerimizde yaşanan güçlükleri bertaraf etmek, ticari faaliyetlerimizi korumak, müşterilerimizin, tedarikçilerimizin, bayilerimizin ve diğer iş ortaklarımızın bu zorlu süreçten daha da olumsuz etkilenmesini önlemek amacı ile konkordatobaşvurusu yapma kararı almış bulunmaktayız.” Şirket, özellikle Türk Silahlı Kuvvetleri için ürettiği botlarla tanınıyor.

Ekonomideki artan sorunlar nedeniyle kapanan mağazalara Bilstore da eklendi.

1947 yılında kurulan Bilsar firmasının bünyesinde faaliyet gösteren Bilstore, Türkiye’deki tüm mağazalarını kapattı. 2005’ten bu yana Türkiye’de hizmet vermeye başlayan şirketin Nişantaşı, Kanyon, Erenköy, Akmerkez ve Tünel gibi merkezi lokasyonlarda mağazaları bulunuyordu. 

Bilsar Yönetim Kurulu Başkanı, Türkiye’de yaşanan ekonomik sıkıntılardan dolayı uzun vadeli bir önlem aldıklarını ve ihracata odaklanacaklarını söyledi.

Bilstore mağazası bünyesinde Fred Perry, Nike, Adidas, Costume National, Superga gibi markaların özel ürünlerini satıyordu.

Türkiye’nin en büyük üç plastik boru üreticilerinden 300 milyon lira cirolu Dizayn Boru da mali sıkıntı nedeniyle konkordatoya başvurdu. Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nde önceki gün görülen davada şirket için 1 yıl kesin mühlet kararı verildi. Şirket , Nisan 2018’de konkordato başvurunda bulunarak hacizlere karşı koruma istemiş ve üç ay süreyle geçici mühlet almıştı. Mahkeme, şirket faaliyetlerinin denetimi ve konkordato ön projesinin uygulanabilir olup olmadığına ilişkin üç kişilik konkordatoheyeti atamıştı.

Ürünleri 85 ülkeye ihraç edilen şirket, plastik boru sektöründe dünyanın önde gelen oyuncuları arasında yer alıyor.

Son aylarda ağırlaşan ekonomik sorunlarla birlikte en çok duyduğumuz kelimelerden biri konkordato. Her gün başka bir şirketin konkordato başvurusu basına yansıyor. 

Konkordato; borçlu bir firmanın ticari durumunun sarsılmış olmasıyla alacaklıların, alacaklarını belli bir plana göre almaları konusunda kendi aralarında vardıkları ve mahkemece onaylanan anlaşma anlamına geliyor. Konkordato başvurusu yapan firmalar, alacaklıların haciz işlemine karşı mahkemeden tedbir kararı alıyor. Geçici mühletler alan firmalar, mahkemenin atadığı konkordato komiserleriyle birlikte alacaklılarla anlaşma yoluna gidiyor. Bu süreçte şirket yeni borçlanmaya gidemiyor.