Türkiye’de 15 Temmuz sonrası yaşanan hukuksuzlukları ve insan hakları ihlallerini belgelemek amacıyla faaliyet gösteren Hollanda merkezli uluslararası insan hakları sivil toplum kuruluşu Justice Square, önemli bir araştırma yayınladı.

İnsan hakları savunucusu ve hukukçu Dr. Ufuk Yeşil tarafından, Anayasa Mahkemesi’nin 15 üyesinden 11’i hakkında yapılan inceleme kamuoyuna duyuruldu. Sosyal medya hesabından açıklamalarda bulunan Dr. Yeşil, AYM üyelerinin çeşitli platformlarda yaptığı açıklamalara ilişkin yürüttüğü çalışmayı “tam bir ibret vesikası” olarak nitelendirdi. Yeşil, “Onların yerine ben utandım. Durumun bu kadar vahim olduğunu ben bile bilmiyordum,” dedi.

 Dr Ufuk Yeşil açıklamaları şöyle;

 
AYM Üyesinin Toplantıda Yaptığı Açıklamalar

26-30 Ocak 2025 tarihlerinde Kahire’de düzenlenen Afrika Anayasa Mahkemeleri ve Yüksek Mahkemeleri ile Anayasa Konseyleri Başkanları Sekizinci Üst Düzey Toplantısı’nda aşağıdaki konuşmayı yapan biri, Anayasa Mahkemesi başkanı olarak güncel yargılamalar kapsamında önüne gelen dosyalarda tarafsız ve bağımsız bir şekilde karar verebilir mi? “Ülkemizde son OHAL rejimi 15 Temmuz 2016 tarihinde yaşanan darbe girişiminin ardından uygulanmıştır. F… olarak adlandırılan hain terör örgütü, 15 Temmuz 2016 tarihinde milletimize ve devletimize karşı menfur bir saldırıyla darbe girişiminde bulunmuştur. Bu girişim yine devlet kurumlarımızın öncülüğünde milletimizin kararlı duruşu ve direnişiyle sonuçsuz bırakılmıştır. Bununla birlikte hain örgütün yıllarca kamu kurumlarına sızmış olması, örgütün atipik yapılanması ve kripto taktikleri çok daha kapsamlı ve titiz bir mücadeleyi gerekli kılmıştır. Bu kapsamda 20 Temmuz 2016 tarihinde Anayasa’nın verdiği yetki kullanılarak hükûmet tarafından Olağanüstü Hal Kanunu kapsamında bütün ülkede 21 Temmuz 2016 tarihinden başlamak üzere OHAL ilan edilmiş ve OHAL 18 Temmuz 2018 tarihinde sona ermiştir. Süreç içerisinde olağanüstü hâlin ilanıyla birlikte mevcut tehlikenin bertaraf edilmesi ve örgütün devlet içinden tasfiyesi amacıyla olağanüstü tedbirler devreye sokulmuştur. Yukarıda ifade ettiğim gibi bu tedbirler anayasal ilke ve esaslara uygun şekilde alınmış ve uygulanmıştır. Başta yürütme, yasama ve yargı kurumları olmak üzere devletimizin bütün kurumları kendilerine anayasa ve yasalarla yüklenmiş olan fonksiyonlarını yine anayasa ve yasalara uygun olarak icra etmiştir.” AYM üyelerinin bu ve benzeri bir çok ibretlik açıklama ve konuşması için bkz:
AYM Üyelerinin Hükümet İle Olan Yakınlıkları

Dr. Ufuk Yeşil’in araştırmasıyla ilgili diğer açıklamaları da şöyle;

“Anayasa Mahkemesi, Türkiye’nin anayasal denetim organı olarak, temel hak ve özgürlüklerin korunmasında merkezi bir rol oynamakla yükümlüdür. Ancak, 15 Temmuz 2016 sonrası dönemde, özellikle Gülen hareketiyle bağlantılı davalarda, AYM’nin çoğunluğunu oluşturan üyelerin hükümetle olan yakın siyasi bağları, cemaate yönelik önyargılı ve suçlayıcı söylemleri, fişleme gibi doğrudan eylemlerdeki rolleri ve devlet politikalarına angaje tutumları, mahkemenin AİHS’nin 6. Maddesi’nde düzenlenen bağımsız ve tarafsız mahkeme ilkesine uygun hareket etmediğini açıkça ortaya koymaktadır. Bu üyelerin, yürütme organıyla olan ilişkileri, cemaatle bağlantılı bireyleri toptan kriminalize eden yaklaşımları ve masumiyet karinesini göz ardı eden tutumları, AYM’nin nesnel tarafsızlığını ve bağımsızlığını zedelemekte, adaletin yalnızca gerçekleşmesini değil, aynı zamanda kamuoyunda görünür olmasını da engellemektedir. Bu durum, AYM’nin anayasal denetim misyonunu yerine getirme kapasitesini ciddi şekilde zayıflatmakta ve yargıya olan toplumsal güveni sarsmaktadır.