15 Temmuz sonrası başlayan Olağanüstü Hal dönemi, hak ihlali gerekçesiyle Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvuruları rekor düzeyde arttırdı.
"Olağanüstü hak ihlalleri" dönemi
Adalet Bakanlığı’nın 2016 yılı Faaliyet Raporu’nda, 15 Temmuz sonrası ihraçlar, gözaltı ve tutuklamalar kaynaklı hak ihlali şikayetleri ve sonuçları da yer aldı.
15 Temmuz sonrası, kamudan 110 bini aşkın personelin ihracı, 103 bin 850 kişi hakkında işlem yapılması, gözaltına alınan 71 bin 274 kişiden 41 bin 326’sının tutuklanması, en az 25 kişinin canına kıyması ile yaşanan dönemde hak ihlali yakınmaları da arttı.
Bireysel başvurularda iki kat artış
Anayasa Mahkemesi'ne yapılan bireysel başvuru sayısı bu dönemde büyük artış kaydetti. 2012’de bin 342, 2013’de 9 bin 897, 2014’de 20 bin 578, 2015’de 20 bin 376 kişi Anayasa Mahkemesi’ne hak ihlali iddiasıyla bireysel başvuru yaparken 2016 yılında bu rakam iki katına yakın artışla 42 bin 539 kişiye çıktı.
Başvuru sayısına paralel Anayasa Mahkemesinin hükme bağladığı tazminat kararları da arttı. Anayasa Mahkemesi’nin 2015 ile 2016’nın ilk üç aylık dönemini kapsayan 15 ayda ödediği tazminat tutarı 12 milyon 449 bin TL iken Aralık ayına kadar bu rakam 2 kata yakın artış göstererek 23 milyon 358 bin TL’ye ulaştı.
Hak ihlalleri 3 kattan fazla arttı
Anayasa Mahkemesi, son beş yılda yapılan 94 bin 732 başvurudan 47 bin 573’sini 2016’da karara bağladı. Anayasa Mahkemesi, geçen yıl 408 başvuru ile ilgili hak ihlali verirken, 2016’da bu rakam da bin 553 oldu. 194 başvuruda hak ihlali tespit etmeyen mahkeme, 25 bin 821 bireysel başvuruyu kabul etmedi, 20 bin 5 adet bireysel başvuru hakkında ise birleştirme, düşme, kapatma ve idari red gibi kararlar verdi.
Karara bağlanmayan dosyalarda da rekor
Sonuçlanmayan başvuru sayısı da 2016’da 21 bin 570’den 89 bin 159’a fırladı. “Tedbir kapsamında incelenen” 42 bin, “Komisyonlar Raportörlüğü’nde” 39 bin 808, "Bölümler Raportörlüğü’nde” 7 bin 329 dosya bulunurken, 22 adet dosya ile ilgili ise bireysel derdest başvurusu olduğu bildirildi.
Birgün