Kırgız edebiyatının usta ismi Cengiz Aytmatov, ölümünden iki yıl sonra İstanbul'da yâd ediliyor.
"Bozkırın Ozanı: Cengiz Aytmatov Sinema Haftası" isimli etkinliklerde, Aytmatov'un eserlerinden sinemaya uyarlanan filmler gösterilecek. Kırgız diyarını konu alan iki sergi etkinliklere eşlik ederken, dün de "Film ve romanlarında Aytmatov'un dünyası" konulu bir panel düzenlendi.
9 Haziran 2008 yılında vefat eden Kırgız edebiyatının usta ismi Cengiz Aytmatov'un romanlarından uyarlanan sekiz filmin gösterileceği 'Bozkırın Ozanı: Cengiz Aytmatov Sinema Haftası' etkinlikleri geçtiğimiz akşam Sefaköy Kültür Sanat Merkezi'nde başladı. Küçükçekmece Belediyesi tarafından düzenlenen etkinlikte, Kırgız kültürünü Sovyet edebiyatının başlıca motiflerinden biri haline getirerek tüm dünyaya sesini duyurmayı başaran usta yazarın birçoğunun senaryosunu da yazdığı sekiz uyarlama film gösterilecek.
Etkinliğin önceki akşam gerçekleşen açılışı, davetlilerin yanında İstanbul'da yaşayan Kırgızları da bir araya getirdi. Aytmatov'un kız kardeşi Rosa Aytmatova da etkinlikler için İstanbul'daydı. Aytmatova, açılış öncesi Zaman Gazetesi'ni de ziyaret etti. Fakat rahatsızlandığı için açılışa katılamadı. Törende konuşan Kırgız Basın Yayın Daire Başkanı ve Dünya Kırgızistan Manas Ata Vakfı Başkanı Akylbek Atabaev, Türk dünyasının başkenti İstanbul'da Cengiz Aytmatov'u anıyor olmanın kendilerini çok mutlu ettiğini söyledi. Kırgızistan Dışişleri Bakanı ve İstanbul eski Başkonsolosu Ruslan Kazakbayev, Aytmatov'un eserlerinin tüm dünya dillerine çevrildiğini, fakat Türkiye'de Aytmatov'a ilginin çok farklı olduğunu ifade etti. Kazakbayev, "Bu ilgi elbette ki kardeşlik duygusundan kaynaklanıyor." dedi. Açılışta konuşan Küçükçekmece Belediye Başkanı Aziz Yeniay ise Aytmatov ile ilgili yapılan bu etkinliklerin olumlu sonuçlarının ilerleyen yıllarda daha iyi anlaşılacağının altını çizerken, esas mutluluğun Aytmatov'u yeni nesillere tanıtmak olduğunu söyledi.
Etkinliklerde, Aytmatov'un romanlarından uyarlanan filmlerine bir fotoğraf, bir de resim sergisi eşlik ediyor. Sefaköy Kültür Merkezi'ni mekân tutan ilk sergide Attila Küntüz'ün 'Kırgızlar' başlıklı fotoğrafları yer alıyor. İkinci sergi ise eşi Tacigül Küntüz'e ait. 'Kırgız Kadın Başlıkları' isimli sergi, üç boyutlu modern resim çalışmalarıyla Kırgız kültürünü yansıtan tablolardan oluşuyor. Açılış gecesinde Türkistan Halk Dansları Topluluğu folklor gösterisi sunarken, İrfan Gürdal da mini bir konser verdi. Ayrıca katkıda bulunan kurumlara da plaket takdim edildi. Ardından Tarık Tarcan'ın da rol aldığı, Khodzakuli Narliev'in yönettiği 1990 yapımı açılış filmi 'Mankurt' gösterildi.
Dün, 'Bozkırın Ozanı: Cengiz Aytmatov Sinema Haftası' etkinlikleri film gösterimlerinin dışında 'Film ve Romanlarında Aytmatov'un Dünyası' adlı panelle devam etti. Panelde, Ardahan Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ramazan Korkmaz, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Orhan Söylemez, Akylbek Atabaev, yönetmen Bakyt Karagulov çeşitli yönleriyle Cengiz Aytmatov'u anlattılar. Panelde konuşan bir diğer isim de kız kardeş Aytmatova'ydı. Panel öncesinde izlediği Ana Toprak belgeselinin etkinde kalan Aytmatova, "Cengiz abimin cenaze törenini izleyince, o güne tekrar gittim ve biraz da ağladım. Hiçbir zaman düşünmüyorduk bir gün gelecek ve biz onu kaybedeceğiz. Burada yapılanlar, artık onun için bir anlama taşımıyor. Fakat bizim için çok önemli. Onun maneviyatının ve eserlerinin yaşatılması için önemli." şeklinde konuştu.
Selvi Boylum Al Yazmalım da sinemada
İki gündür gösterimleri devam eden filmler arasında, Türkan Şoray ve Kadir İnanır'ın başrollerini paylaştığı, Ahmet Mekin'in oyunculuğu ile süslediği Atıf Yılmaz filmi 'Selvi Boylum Al Yazmalım' da var. Aytmatov'un öyküsünden uyarlanan film, bugün saat 11.00'de Cennet Kültür Merkezi'nde, yarın ise saat 19.00'da Sefaköy'de yenilenmiş kopyasıyla izleyici karşısına çıkacak.
Bolotbek Shamshiyev'in Beyaz Gemi (1976) ile Fujiyama'ya Çıkış (1988) filmleri, Bakyt Karagulov'un yönettiği Boranlı İstasyonu (1996), Ardak Amirkulov'un yönetmenliğini yaptığı Elveda Gülsarı (2008), Kırgız yönetmen Tolomuş Okeyev'in ilk filmi Çocukluğumuzun Gökyüzü (1966), Khodzakuli Narliev'in yönettiği Mankurt (1990) gösterilecek filmler arasında. 1966 yılında Venedik Film Festivali'nde yarışan ve Natalya Arınbasarova'ya En İyi Kadın Oyuncu dalında Volpi Kupası'nı kazandıran Andrey Konçalovski'nin yönettiği İlk Öğretmen de izlenebilecek. Usta kalemin birçok yönetmen tarafından beyazperde ile buluşturulan bu filmleri, bugün ve yarın Sefaköy ve Cennet Kültür Merkezi'nde gösterilecek. (0212 444 43 60)
Aytmatov filmlerinden seçmeler
Bugün:
13.30 'Beyaz Gemi'; 16.00 'Çocukluğumuzun Gökyüzü' (Sefaköy Kültür ve Sanat Merkezi)
11.00 'Selvi Boylum Al Yazmalım'; 13.30 'İlk Öğretmen'; 16.00 "Fujiyama'ya Çıkış"; 19.00 'Boranlı İstasyonu' (Cennet Kültür ve Sanat Merkezi)
16.00 'Boranlı İstasyonu'; 19.00 'Selvi Boylum Al Yazmalım' (Sefaköy Kültür ve Sanat Merkezi)
11.00 'Beyaz Gemi'; 13.30 'Çocukluğumuzun Gökyüzü'; 16.00 'Mankurt'; 19.00 'Elveda Gülsarı' (Cennet Kültür ve Sanat Merkezi)
YAVUZ ULUTÜRK