Sabahları arka arkaya gelen hapşırık, burun kaşıntısı, bitmek bilmeyen geniz akıntıları… Bahar aylarında sık yaşanan ama pek önemsenmeyen bu şikayetler hayatı kabusa çevirebilir.
Bahar aylarının alerjik reaksiyonları artırdığını belirten ve “Uzman yardımı ile birlikte alınabilecek basit önlemlerle, güzel havaların ve doğanın keyfini doyasıya yaşayabilirsiniz” diyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. İlkay Keskinel, bahar alerjilerinden korunma yolları hakkında bilgi verdi.
Alerjiyi, "zararlı" olarak kabul edilmeyen çevresel etkenlere karşı vücudun aşırı tepkisi, alerjik reaksiyonlara sebep olan maddelere ise alerjen dendiğini belirten Keskinel, şunları söyledi:
“Alerji, genetik eğilimi olan kişilerde çevresel faktörlerin de etkisiyle ortaya çıkabilmektedir. Ağaç polenleri daha çok şubat-mayıs, ot polenleri mayıs-haziran aylarında, yabani ot polenleri ise; yaz ortasından sonbahara dek yakınmalara neden olabilmektedir. Polenler ya da diğer adıyla çiçek tozları, bitkilerin erkek tohumlarıdır. Sabah saatlerinde havadaki polen miktarı genellikle daha fazladır.
SICAK VE RÜZGARLI GÜNLERDE POLEN ARTAR
Yağmurlu günlerde havada uçuşan polen miktarı azaldığından polen alerjisi olan kişiler rahat eder. Tam tersine sıcak ve rüzgarlı günlerde polen yayılımı artar. Bu durumda hasta mümkün olduğunca sokağa çıkmamalıdır. Dışarı çıktığında yapabiliyorsa polen maskesi kullanmalıdır. Polen mevsiminde açık havada spor yapmak doğru değildir. Yine gözlerin yan taraflarını kapatan güneş gözlüklerinin faydası olabilir.
EV NE ZAMAN HAVALANDIRILMALI?
Polenler daha çok sabah saat 05.00-10.00 arasında yayıldıklarından ev öğleden sonra havalandırılmalıdır. Varsa evde ve arabadaki klimaların polen filtreleri sık sık değiştirilmelidir. Ev içi hava temizleyiciler eve giren polenlerin ortadan kaldırılmasında faydalı olabilir. Örneğin; evcil hayvanların da yatak odasına sokulmamalıdır. Bu hayvanların dışarıda gezdiklerinde tüylerine yapışan polenler de alerjiye neden olabilir. Araba ile yolculuk yapıldığında camlar kapalı tutulmalıdır. Böylelikle polenlerin otomobile dolması engellemiş olur. Polen tutucu hava filtreleri olan otomobilleri tercih etmekte fayda var. Otomobilin bakımı esnasında polen filtreleri değiştirilmelidir.
POLEN SAÇLARA YAPIŞABİLİR
Dışarıdan eve gelindiğinde hemen giysiler değiştirilerek yıkanmalıdır. Mümkünse burun içini dahi yıkayarak banyo yapılmalıdır. Saçların yıkanması, yapışan polenlerin temizlenmesi açısından yarar sağlamaktadır. Çamaşırlarınızı yıkadıktan sonra dışarıda kurutmak üstlerine polen yapışmasına sebep olabilir. Böylelikle gün boyunca nereye giderseniz gidin polenler sizinle olacaktır. Mümkünse polen mevsiminde çamaşır kurutma makinesi kullanılmalıdır.
TOZ VE SİGARA DUMANINDAN DA UZAK DURUN
Polen mevsiminde toz, sigara dumanı, boya kokusu, parfüm gibi iritanlardan uzak durmak, polen alerjisi olan kişinin şikayetlerinin ağırlaşmasını engeller. Unutulmamalıdır ki kişi kalıtsal olarak alerjiye eğilimli de olsa, alerji gelişiminde çevrenin rolü yadsınamaz. Alerjiye genetik yatkınlığı olan kişilerin alacağı alerji karşıtı önlemler, yakınmaların ortaya çıkmasını engeller ya da geciktirir.
İLAÇ TEDAVİSİ GEREKİYORSA…
Nefes darlığı, hava açlığı, öksürük, balgam çıkarma, göğüste tıkanma hissi gibi belirtilerle seyreden astım, bahar aylarında polenlerin yayılmasıyla kötüleşebilmektedir. Polen alerjisi olan astımlı hastaların alerjik oldukları polenlerin yayıldığı haftalar/aylar boyunca şikayetleri artabilir. Bu dönemde hastanın ilaç tedavisinin yeniden düzenlenmesi gerekebilir.
NE ZAMAN HEKİME BAŞVURULMALI?
Polenler, saman nezlesi (alerjik nezle) ve astım belirtilerini tetikleyebilir. Alerjik nezlesi olan hastalar, mikrobik bir solunum yolu enfeksiyonu geçirdiklerini düşünebilirler. 1-2 haftayı geçen şikayetleri olan hastalar, mutlaka bir hekime başvurmalıdır.
ALERJİ NEDENİ POLEN BELİRLENMELİ
Saman nezlesinden korunmada ilk adım, hastanın hangi polene karşı alerjisinin olduğunun saptanmasıdır. Bu amaçla hızlı ve kolay uygulanan deri testlerinden, kimi zaman da kan testlerinden yararlanılır. Alerji yapan etken saptandığında, kişi bundan olabildiğince uzaklaşmalıdır. Tedavide alerji önleyici ilaçlardan yararlanılır. Uygun kişilerde aşı tedavisi de belirtilerin giderilmesine yardımcı olabilir.