Covid-19 özel hastaneler için kâr kapısına dönüşmüş durumda. Hastaların tedavi ücretleri devlet tarafından karşılanırken, özel hastaneler bu ödemeler dışında son dönemde yaygınlaşan ve salgınla mücadelede sonuç verdiği belirtilen immün plazma tedavisini de gelir kapısına çevirdi. 

Sağlık Bakanlığı, söz konusu tedaviyi “COVID-19 tanısı konulan, tedavi sürecinin ardından iyileşen hastalardan Türk Kızılay tarafından toplanan kan plazmasının kritik durumda olan hastalarda kullanılması yoluyla gerçekleştirilen tedavi yöntemi” olarak açıklıyor.

Bakanlığın 18 Nisan’da yaptığı bu açıklamada, 18-60 yaş arası tercihen erkek ve gebe kalmamış kadınlardan, kan transfüzyonu yapılmamış kişilerden söz konusu bağışın toplanabileceği belirtiliyor. Doğum ya da düşük yapmış kadınların ve kan transfüzyonu yapılmış kişilerin bağışçı olabilmeleri için HLA antikorları açısından taranmaları ve negatif olduklarının gösterilmesi gerektiği belirtilirken, söz konusu tedavinin tamamen ücretsiz olduğu ve Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanacağı belirtilmişti.

Bakanlığın bu açıklamasına karşın özel hastanelerin söz konusu tedaviyi ücretli olarak yaptığı öğrenildi. İstanbul’da salgına yakalanan bir yurttaş, Acıbadem hastanesinde tedavi görürken, tedavinin ardından sağlığına kavuşarak taburcu edildi.

Tedavinin ardından söz konusu hastane tarafından aranan yurttaşa, plazma bağışçısı olması talebi iletildi. Bu talebin ardından bağışın kimin için kullanılacağı, söz konusu hastaya uygulanacak tedavinin ücretli olup olmadığını soran hastaya, sigorta karşılamadığı için ücretsiz olmayacağı, ancak ücretin belli olmadığı, minimum 5 bin lira olacağı bilgisi iletildi.

Konuya ilişki hastanenin İstanbul’daki bir şubesinden edindiğimiz bilgiye göre, tedavi için henüz net bir ücret belirlenmiş değil. 5-10 bin arası bir ücret çıkabileceğini belirten hastane görevlisi, fiyatın 10 bin liranın üzerine de çıkma ihtimali olduğunu dile getirdi.

Sosyal medya ve çeşitli iletişim grupları üzerinden daha önce salgına yakalanan ve iyileşen hastalardan para karşılığı plazma alındığı haberleri de daha önce gündeme gelmiş, konuya ilişkin Kızılay Başkanı bir açıklama yaparak olayı doğrulamıştı.

Kerem Kınık konuya ilişkin açıklamasında “Kızılay, donör olabilecek bütün vatandaşlarımızla doğrudan iletişim kuruyor zaten. Hiçbir özel hastane ya da hasta yakını, plazma bağışında bulunacak kişiler için para ya da ödül vaadiyle çağrı yapmamalı. Bu hem etik değil, hem de müeyyidesi var. Lütfen vatandaşlarımız böyle şeylere tevessül etmesin” demişti.

Kınık, Kızılay dışında plazma toplayabilen hastanelerin de bunu yapabileceğini ve kendi hastalarına uygulanabileceğini, “kendi hastanelerinde plazmaferez üniteleri olan yani plazma alabilecek kapasiteleri bulunan merkezler de gene Kızılay'dan ISBT 128 kodu dediğimiz bir provizyon alarak, kanın güvenli izlenmesine olanak sağlayan bir provizyon bu, bağışçısından kendi plazmaların alıp hastalarında kullanabiliyorlar” diyerek duyurmuştu.

Özel hastaneler sadece salgın günlerindeki plazma tedavisinden değil hastalara kan takarken dahi mevzuata aykırı olarak ücret alıyorlar. Birçok özel hastane bu işlemleri belli bir ücret karşılığında yaparken, söz konusu işlemler yasal mevzuata uygun olmadığı için "faturaya" da yansıtılmıyor. Konuya ilişkin soL'a bilgi veren kan bağışı işlemlerinde görev yapan bir isim, özel hastanelerin bu konuda sürekli olarak mevzuatı çiğnediğini, faturalara dahi yansıtmadan başka işlemlerin içine ekleyerek kan takmayı bile paraya çevirdiğini dile getirdi. Plazma tedavisinin de kan işleminden farklı olmadığını belirten görevli, aynı usulsüzlüğün burada da yapılmasının nedeninin denetimsizlik olduğunu vurguladı.