Güney Amerika’da keşfedilen yüzlerce yer altı tüneli, bilim insanlarını şaşkına çevirdi. Brezilya’nın güneyindeki Rio Grande do Sul bölgesinde bulunan ve bazıları 600 metre uzunluğa ulaşan bu dev yapılar, insan eliyle yapılmış olamayacak kadar eski ve geniş. Araştırmalar, tünellerin devasa boyutları ve duvarlarında görülen pençe izlerinin, bunların tarihöncesi dev tembel hayvanlar tarafından kazıldığına işaret ettiğini ortaya koydu.

2018’de Science Advances dergisinde yayımlanan çalışmaya göre, tünellerin oluşumu ne jeolojik süreçlerle ne de insan faaliyetleriyle açıklanabiliyor. Jeoloji profesörü Heinrich Frank, “Dünyada hiçbir jeolojik süreç, dairesel kesitli, dallanıp yükselen ve duvarlarında pençe izleri olan bu kadar uzun tüneller üretmez” diyerek bulguları özetledi. Araştırmalara göre bu yapılar, birkaç nesil boyunca dev yer tembel hayvanlarının kazdığı barınaklar olabilir.

Megatherium adı verilen bu devasa hayvanlar, Pleistosen Çağı’nda (yaklaşık 8-10 bin yıl önce) yaşamış ve boyut olarak fillere yaklaşmıştı. Güçlü kolları ve uzun pençeleriyle toprağı kazabilecek kapasitedeydiler. Bazı fosil kanıtlar, bu hayvanların erken dönem insanlarla karşılaştığını da gösteriyor. Eski göl yataklarında bulunan fosilleşmiş insan ve dev tembel hayvan ayak izleri, insanların onları avladığını düşündürüyor. Araştırmacılara göre, tüneller bu av baskısından korunmak için de kazılmış olabilir.

Bilim insanları, bu dev tünellere “paleoburrows” (eski hayvan yuvaları) adını veriyor. Çoğu zaman maden galerileri ya da doğal mağaralarla karıştırılabilen bu yapılar, jeolojik haritalama ve fosil izleriyle ayırt edilebiliyor. Güney Amerika’da keşfedilen paleoburrow sayısı arttıkça, bu yapıların ekosistemdeki rolü ve tarihöncesi hayvan davranışları hakkında daha fazla bilgi edinilecek.