Araştırmacılar, yöntemin geliştirilmesi halinde organ bekleme sürelerini kısaltabileceğini ve nakil uyumsuzluğu sorununa çözüm olabileceğini vurguluyor. Çalışmanın sonuçları, 3 Ekim’de Nature Biomedical Engineering dergisinde yayımlandı.

Enzimlerle “Evrensel” Organ

1950’lerden bu yana organ nakillerinde kan grubu uyumu temel kriterlerden biri olmayı sürdürüyor. Özellikle 0 grubu hastalar, yalnızca 0 tipi organ alabildikleri için en uzun bekleme listelerine sahip.

Kan gruplarını birbirinden ayıran faktör, bağışıklık sistemini tetikleyen antijenler. 0 grubunda bu antijenler bulunmadığından “evrensel donör” kabul ediliyor. Bilim insanları, daha önce akciğerler üzerinde denedikleri enzim temelli yöntemle, organ yüzeyindeki antijenleri temizleyerek onları “ECO” (Evrensel Kompatibl Organ) haline getirmeyi başarmıştı.

İki Saatte A’dan 0’a

Araştırmada, kan grubu A olan ve tıbben nakil için uygun görülmeyen bir böbrek, özel bir enzim karışımıyla yıkanarak antijenlerinden arındırıldı. Yaklaşık iki saat süren işlem sırasında, organın korunması için kullanılan sıvıya belirli enzimler eklendi.

Çalışmayı yürüten Britanya Kolumbiyası Üniversitesi’nden biyokimyacı Prof. Stephen Withers, “Bu enzimler A antijenlerini temizleyerek organın bağışıklık sistemi tarafından tanınmasını zorlaştırıyor,” dedi.

İlk İnsan Denemesi

Dönüştürülen böbrek, ailesinin onayıyla çalışmaya dahil edilen beyin ölümü gerçekleşmiş bir kişiye nakledildi. Alıcının kanında yüksek miktarda anti-A antikoru bulunmasına rağmen böbrek, ilk iki gün boyunca normal şekilde çalıştı. Ancak üçüncü günde organ yeniden antijen üretmeye başlayınca reddedilme süreci başladı.

Withers, “Gerçek bir klinik nakilde bağışıklık baskılayıcı tedaviler de uygulanır. Bu yöntemle birlikte kullanıldığında ECO böbreklerin çok daha uzun süre dayanması mümkün olabilir,” ifadelerini kullandı.

Bekleme Süresi Azalabilir

Dünya genelinde organ bekleme listesinde yer alan hastaların yarısından fazlası 0 grubunda. Bu hastalar, diğerlerine kıyasla 2 ila 4 yıl daha uzun süre bekliyor. Bilim insanları, yöntemin geliştirilmesiyle birlikte bu dengesizliğin azalabileceğini düşünüyor.

Withers, “Henüz sürecin evrensel olarak uygulanacağını söylemek erken, ancak bu hedef artık ulaşılabilir görünüyor,” dedi.