Türk yargı sistemi 20 Temmuz 2016 tarihi itibariyle yeni bir döneme giriyor. İlk derece mahkemeler tarafından verilen kararlar artık doğrudan Yargıtay ve Danıştay'a gitmeyecek. Birçok farklı ilde kurulacak bölge adliye ve idare mahkemeleriyle, Yargıtay ve Danıştay'ın iş yükünün azalması, davaların daha hızlı biçimde kesin karara bağlanması bekleniyor.

Adalet Bakanlığının 7 Kasım 2015'te Resmi Gazete'de yayımlanan kararları uyarınca, 2005 yılında hukuken kâğıt üzerinde kurulmuş olan bölge adliye mahkemeleri faaliyete geçecek. Daha sonra yapılacak değişiklikle kurulacak mahkemelerin görev tanımı da değişecek.

YAPILACAK DEĞİŞİKLİKLER NELER OLACAK?

Adli yargı ilk derece mahkemeleri, hukuk ve ceza mahkemelerince verilen tüm kararlar temyiz yoluyla Yargıtay tarafından denetleniyordu. Bu nedenle dava dosyaları yıllarca Yargıtay arşivinde bekletiliyordu. Bu sorunu ortada kaldırmak içinde Yargıtay'ın hukuk ve ceza dairelerinin sayısında da artışa gidilmişti. Ancak iş yükünün azaltılması açısından bir fayda sağlanamadı. Değişiklikle birlikte ilk derece mahkemelerinin kararlarının denetlenmesinde istinaf adı ile yeni bir kanun yolu öngörüldü. Buna göre de her dava Yargıtay'a temyiz yoluna gitmeyecek, bölge adliye mahkemesinde istinaf yoluna başvurulacak. Böylelikle ilk derece mahkemeleri kararlarının esas denetim merci bölge adliye mahkemeleri olacak. Buna bağlı olarak da Yargıtay incelemesine giden dosyalar azalması öngörülüyor.

MAHKEMELERİN KURULACAĞI İLLER

Kurulacak olan bölge adliye ve idare mahkemeleri, belli bölgeler dâhilindeki illerde yer alan ilk derece mahkemelerinden verilen kararlar için denetim mahkemesi görevini yapacak. Bölge adliye mahkemelerinin kurulduğu iller şöyle: Ankara, İstanbul, Bursa, İzmir, Konya, Samsun, Adana, Diyarbakır, Erzurum, Antalya, Gaziantep, Kayseri, Sakarya, Trabzon ve Van. Bölge idare mahkemelerinin kurulduğu iller ise şöyle; Ankara, İstanbul, Bursa, İzmir, Konya, Samsun, Gaziantep ve Erzurum.
Cihan CİHAN