SAO PAULO (CİHAN)- Son 5 yılda soya üretiminde yaptığı büyük atakla geçen sene ABD'den liderliği alan Brezilyalı üreticiler, Amerikalı üreticilerin sürekli fiyat düşürmesiyle, Brezilya'nın dünya pazarındaki konumunu ve rekabet gücünü kaybetmesine neden olabilir. Geçen sene pamuk ve mısır üretiminde de karşı karşıya gelen dünyanın en büyük tarım ihracatçıları, soya üretiminde de yaşanan anlaşmazlıklarla ticari bir savaşın eşiğine geldi.

Geçtiğimiz yıl Obama tarafından onaylanan tarım yasasının etkileri, Brezilya soya üreticilerini zarara uğratabilir. Düzenlemelerle birlikte Amerikalı çiftçilere elverişsiz hava şartları ve piyasa koşulları gibi risklere karşı geniş finansal destek sağlayan Amerikan yönetimi, Brezilyalı üreticiler tarafından Dünya Ticaret Örgütü'nün belirlediği yönetmelikleri ihlal etmekle suçlanıyor.

Soya ihracatında Dünya Ticaret Örgütü'nün belirlediği uluslararası fiyata uyulması gerekirken, soya fasulyesini düşük fiyatlarla dış ülkelere satmaya çalışan Amerikalı üreticiler, küresel piyasada büyük bir rağbet görüyor. Ancak Amerikalı şirketler geçen sene ihraç ettiği soya fasulyesi fiyatlarını yüzde 28'e kadar düşürmesine rağmen, Brezilya 31 milyar dolarlık soya fasulyesi satışı yaparak dünya piyasalarında zirveye oturmuştu.

Dünyanın en büyük soya tüketicisi ve ithalatçısı olan Çin'in Brezilya'yla yakın ilişkiler kurması, Brezilya'yı bu sahada liderliğe taşıyan en önemli sebep olarak görülüyor. Brezilya her yıl ihraç ettiği 90 milyon ton soya fasulyesinin, 20 milyonunu Çin'e gönderiyor. İthal ettiği soya oranın düşmesi için Çin hükümeti, Brezilya'nın bazı bölgelerinde geniş tarım arazilerini kiralayıp soya üretimini kendisi yapıyor. Elde ettiği soyaların bir kısmını kendi ülkesine gönderen Çin, bir kısmını ise başka ülkelere satıyor.

Brezilyalı soya üreticileri, geçen hafta hükümetle görüşerek, Amerikalı üreticileri Dünya Ticaret Örgütü'ne şikayet etmeyi önerdiler. Brezilya hükümeti ise, açılacak davanın küresel ekonomi alanında etkilerini hesaplamaya başladı.

Dünyaya 19.yüzyıl başlarında Çin ve Japonya'dan yayılmaya başlayan soya bitkisi, günümüzde dünyayı besleyen başlıca besin kaynaklarından biri olarak görülüyor. Protein yönünden oldukça zengin olan soya, yağ, et, un, süt, yoğurt ve peynir gibi çeşitli besinlerin yapımında kullanılabiliyor.
CİHAN