Astronomlar, şimdiye kadar yalnızca birkaç örneği bilinen “tuhaf radyo daireleri”nden (ORC) biri olan çift halkalı dev bir yapıyı keşfetti. 7,5 milyar ışık yılı uzaklıktaki bu göksel oluşum, hem uzaklığı hem de yapısıyla bilim dünyasında büyük heyecan uyandırdı.
Uzayın derinliklerinde, galaksilerin ötesinde gizlenen çift halkalı dev bir radyo yapısı keşfedildi. Bu olağanüstü gök cismi, bilim insanlarının “tuhaf radyo dairesi (Odd Radio Circle – ORC)” adını verdiği nadir kozmik fenomenlerden biri olarak kayıtlara geçti. Gözlemler, 7,5 milyar ışık yılı uzaklıkta yer alan bu yapının şimdiye kadar tespit edilen en uzak ORC olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, bu dev halkaların kara deliklerin ve galaksilerin evriminde kilit rol oynayabileceğini düşünüyor.
UZAYIN DERİNLİKLERİNDE ÇİFTE HALKA SÜRPRİZİ
Yeni keşfedilen yapı, RAD J131346.9+500320 olarak adlandırıldı ve Low Frequency Array (LOFAR) teleskobu tarafından görüntülendi. Avrupa genelinde binlerce antenin oluşturduğu bu dev radyo teleskop, düşük frekansta çalışan en hassas sistemlerden biri.
LOFAR verilerinde fark edilen çift halkalı tuhaf radyo dairesi, Dünya’dan bakıldığında iki halka birbirini kesiyor gibi görünse de aslında uzayda farklı derinliklerde yer alıyor. Bu iki halka birlikte yaklaşık 978 bin ışık yılı genişliğinde yani Samanyolu’nun yaklaşık on katı büyüklüğünde bir yapı oluşturuyor.
EVRENİN EN NADİR KOZMİK YAPILARINDAN BİRİ
Tuhaf radyo daireleri (ORC), ilk kez yalnızca altı yıl önce keşfedilmişti. Bu yapılar, manyetize plazmadan oluşan, yani güçlü manyetik alanlar tarafından şekillenen dev gaz halkalarıdır. Bilim insanlarına göre bu dairelerin merkezinde genellikle bir galaksi yer alıyor.
KOZMİK ZAMAN YOLCULUĞU: 7,5 MİLYAR YIL ÖNCESİNE BAKIŞ
Yeni keşfedilen tuhaf radyo dairesinin ışığı, 7,5 milyar yıldır Dünya’ya doğru yol alıyor. Bu da bilim insanlarına, evrenin neredeyse yarı yaşındaki haline doğrudan bakma imkânı sunuyor.
Araştırmacılar, bu dev radyo halkalarının geçmişte yaşanan şiddetli kozmik olayların izlerini taşıdığını düşünüyor. Hota, “Bu tür halkalar, galaksilerin tarihini adeta bir kayıt defteri gibi saklıyor,” diyor.
Bu yapıların incelenmesiyle bilim insanları, galaksilerin yıldız oluşum süreçlerinin nasıl tetiklendiğini veya bastırıldığını daha iyi anlayabilecek.