BURSA (CİHAN)- İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Bursa Şubesi Başkanı Basri Akyıldız, yağan yoğun kar ve yaşanan şiddetli lodosun oluşturduğu tahribata karşı uyardı. Kaçak yollarla inşa edilen, ruhsatsız hiçbir yapıya müsamaha gösterilmemesi gerektiğini vurgulayan Başkan Akyıldız, "Yapı kullanma izni almış binalarda da sonradan izinsiz olarak değişiklik yapılması engellenmeli ya da sıkı bir denetime tabi tutulmalı" dedi.

İMO Bursa Şubesi'ndeki basın açıklamasında konuşan Başkan Basri Akyıldız, "2015 yılının girmesiyle önce kar sonra lodos Bursa'mızda etkili oldu. Yeni yıla kar yağışı ile girildi. Yağan yoğun kar yağışı nedeniyle özellikle pazar yeri, sebze hali ve fabrika gibi büyük yüzey alanına sahip yapıların çatılarında göçmeler meydana geldi. İnegöl'de merkez pazar yerinin çatısının çökmesi, Keles'te halı saha ve akaryakıt istasyonunun çökmesi, Yenişehir'de 300 kişilik düğün salonunun ve akaryakıt istasyonunun çatısının çökmesi, İnegöl, Orhaneli ve Büyükorhan'da ahırların çökmesi birkaç örnek olarak verilebilir. Bu hasarlar sonucunda çok şükür can kaybı olmadı. Ancak vatandaşlarımız yaralanmış, onlarca hayvan telef olmuş, çok sayıda araç hasar görmüş ve maddi zararlar meydana geldi" diye konuştu.

ÇÖKEN ÇATILAR GÜNDEMDE FAZLA YER ALMADI

Kar sonucu çöken çatıların gündemde fazla yer almadığı söyleyen Basri Akyıldız, şöyle konuştu: "Lodos, ülke gündemine yeniden çöken, uçan çatıları, savrulan tabelaları, cephe kaplamalarını, kırılan camları, devrilen TIR'ları getirdi. Ortalama hızı saate 110 kilometreyi, en yüksek hızı saate 130 kilometreyi bulan lodos şehri afete maruz kalmış yapı görünümüne soktu ve hayatı durma noktasına getirdi. En önemlisi beş vatandaşımız lodosun yol açtığı olaylar sonucunda maalesef hayatını kaybetti ve 100'den fazla vatandaşımız yaralandı, 20'den fazla vatandaşımız zehirlendi, yüzlerce araç hasar gördü. Binden fazla maddi zarara yol açan olay gerçekleşti. Enerji nakil hatlarındaki arızalar bazı bölgelerin saatlerce hatta günlerce elektriksiz kalmasına neden oldu. İlimiz için son derece önemli olan sanayi yapılarımız zarar gördü. Şehrin ulaşımında önemli bir yeri olan BURSARAY çalışamaz duruma geldi. Kısacası lodos çatılarımızı, işyerlerimizi, cephelerimizi, enerji hatlarımızı, trafiğimizi, kıyılarımızı yani şehir yaşamımızı felç etti."

Yaşanan olumsuz görüntülerden ders çıkarılması gerektiğini belirten Akyıldız, "Kar ve lodos, bizleri bir kez daha uyarmıştır. Bu bakımdan önce mühendisler olarak bizler, yerel yönetimler ve yapı sahipleri yaşananlardan ders çıkarmalı, bir daha böylesi üzücü olaylar yaşamamak için önlemlerimizi derhal almalıyız" dedi.

ÇELİK ÇATILARIN MÜHENDİSLİK HİZMETİ VE YAPIMINA ÖZEN GÖSTERİLMELİ

İMO Bursa Şube Başkanı Basri Akyıldız, bir daha olumsuz görüntülerin yaşanmaması için ise şu önerilerde bulundu: "Türkiye'de genel olarak çatılar özellik arz etmediği sürece, çoğunlukla herhangi bir hesap yapılmadan, projelerde sadece birkaç detay sunularak geçiştirilmektedir. Ancak yaşadığımız son olaylar, çatının önem derecesine ve büyüklüğüne bakılmaksızın mutlaka projelendirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Çünkü kar ve rüzgar yükleri yerel koşullara bağlı olarak yönetmelik ve standartlarda verilen değerleri aşabiliyor. Özellikle büyük açıklıkların geçildiği çelik çatılar daha büyük riskler barındırıyor. Bunların mühendislik hesaplarında ve yapımında mutlaka daha fazla özen gösterilmeli, her aşamasında uzman ekiplerle çalışılması gerektiğini söyleyebiliriz. Özellikle yüksek yapılardaki ve spor tesislerindeki, cam yüzeylerin ve cephe kaplamalarının mutlaka hesabı yapılmalı ve uzman ekipler tarafından montajı gerçekleştirilmeli. Yol kenarlarındaki reklam panolarının, totemlerin ve asılan tabelaların da mutlaka bir mühendislik hizmeti görmesi gerekiyor çünkü gördük ki hesabı yapılmayan totemler yollara, caddelere savrulup can kaybına yol açabiliyor. Çok sayıda sanayi yapımızın hasar görmesi, maddi zararın yanında üretim kaybına da neden olmuştur. Üretim ve prestij kayıpları, binanın kendi yapı maliyetini bile geçebiliyor. Bu bakımdan sanayicilerimiz mutlaka mühendislik hizmeti görmüş yapılarda faaliyet göstermeli. Bu tür yapılarda faaliyet göstermeyen sanayicilerimizin yapılarını acilen mühendislik denetiminden geçirmeleri gerekli. Her platformda yinelediğimiz gibi kaçak yollarla inşa edilen, ruhsatsız hiçbir yapıya müsamaha gösterilmemeli. Yapı kullanma izni almış binalarda da sonradan izinsiz olarak değişiklik yapılması engellenmeli ya da sıkı bir denetime tabi tutulmalı. Bu değişikliklerin önemli bir kısmının mühendislik hizmeti almamış çelik çatı, sundurma, ara kat gibi imalatlar olduğu göz önüne alındığında her türlü kaçak inşaatla mücadelenin önemi daha da arttıyor."

PROJELERDE DENETİMLERİMİZİ ARTTIRACAĞIZ

İMO Bursa Şubesi olarak üzerlerine düşen sorumluluğun farkında olduklarını dile getiren Akyıldız, "İMO Bursa Şubesi olarak üzerimize düşen sorumluluğu almak için mesleki denetimini yaptığımız projelerde denetimlerimizi daha da artırarak tüm çatılar için gerekli hesaplamaların ve imalat detaylarının isteneceğini belirtmek isterim. Farklı çatı tipleri ve yükleme durumları için gerekirse seminer düzenleyerek üyelerimizin bilgi birikimine katkıda bulunmayı hedefliyoruz." şeklinde konuştu. Yerel yönetimlerin de proje ihalelerinde İMO denetimlerini şart koşmalarını beklediklerinin altını çizen Akyıldız şunları söyledi: "Yerel yönetimlerin, yapıları denetlerken ve ruhsat verirken önerilerimizi dikkate almalarını bekliyoruz. İMO olarak gereken önlemler konusunda uyarılar yapmaya ve katkı koymaya devam edeceğiz. Konulara sadece teknik açıdan bakmayı ilke edinmiş tarafsız bir kurum olarak Bursa'da yapılması planlanan inşaatların her açıdan doğru yapılması ve mevcut yapı stokunun iyileştirilmesi konularında göreve hazır olduğumuzun da bilinmesini istiyoruz"

KALKAN DUVARLARA DİKKAT

Basın açıklamasına katılan Uludağ Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Adem Doğangün ise, kalkan duvar uygulamalarına ilişkin açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Doğangün, kalkan duvarların sadece depremlerde değil, şiddetli rüzgarlarda da büyük tehlike oluşturduğuna dikkat çekti. Kalkan duvarlar devrilmesi sonucu ölümlerin de yaşandığını söyleyen Prof. Dr. Doğangün, "Kalkan duvarlardan ötürü ölenlerin olduğunu bile gördük. Rüzgar girdiği yerden mutlaka bir çıkış yolu bulmak durumundadır. Ya çatıyı uçuracak ya da kalkan duvarları yıkacak. Bu tür duvarlara dikkat etmek ve yönetmeliğe uygun duvarları yapmak gerekiyor." dedi. CİHAN