Çevre ve Şehircilik Bakanı Fatma Güldemet Sarı, riskli binaların tespit edilmesi konusunda valilik ve belediyelere görev verildiğini belirterek, "Bin 54 adet kurum ve kuruluş riskli yapıları tespit etmek üzere lisanslandırılmıştır. 2015 yılı sonu itibarı ile toplam 311 bin 837 adet bağımsız bölüm içeren 92 bin 833 binada riskli yapı tespiti gerçekleştirilmiştir. Kentsel dönüşüm uygulamaları kapsamında bugüne kadar 2 milyar TL'ye yakın kaynak kullanılmıştır." dedi.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bütçe, kesinhesap, Sayıştay raporları görüşülmeye başlandı. Çevre ve Şehircilik Bakanı Fatma Güldemet Sarı, komisyon üyeleriyle tek tek tokalaştı.
HDP İstanbul Milletvekili Garo Paylan, Enerji Bakanı'nın sorularının yüzde 10'una dahi cevap vermediğini söyledi. Şu ana kadar kaç bakanlık görüştüklerinin sayısını unuttuklarını ifade eden Paylan, sorularına cevap verilmediğini söyledi. Hükümet tarafından atanan kayyımın yönettiği Bugün gazetesinde CHP'nin Ekonomiden Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Parti Sözcüsü Selin Sayek Böke'ye yönelik yapılan haberi kınayan Paylan, Böke'ye yönelik ırkçı bir saldırı yapıldığını ve nefret suçu işlendiğini söyledi
Kayyıma atan Bugün gazetesinde yayımlanan haberi gösteren Paylan, "Sanki Hırıstiyan olmak ayıplı bir şeymiş gibi bir manşet atılmış. Komisyonumuzun üyesi olması sebebiyle bu olayın kınanmasını istiyoruz. Ben bir Hırıstiyan olarak vaftiz edildim. Bu ne üstünlük ne aşağılanmadır. Herkesin inancı onurudur." diye konuştu.
Duyarlılığından dolayı Paylan'a teşekkür eden eski Maliye Bakanı CHP İzmir Milletvekili Zekeriya Temizel, konuya ilişkin bir açıklama yapmaya gerek olmadığını, tepkiyi kamuoyunun vermesi gerektiğini ifade etti. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Süreyya Sadi Bilgiç ise kayyımı hükümetin değil mahkemenin atadığını söyledi. HDP'li vekiller, bu açıklamaya tepki gösterek milletin parasıyla gazetenin çıkarıldığını kaydetti. Konuya ilişkin gerekli açıklamayı Böke'nin yapabileceğini ifade eden Bilgiç, nasıl Müslüman olunuyorsa Hırıstiyan da olunabileceğini söyledi.
Bir sunum yapan Çevre ve Şehircilik Bakanı Fatma Güldemet Sarı, Bakanlık için 1 milyar 686 milyon 435 bin lira; bağlı kuruluş Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü için ise 867 milyon 372 bin lira olmak üzere merkezi yönetim bütçesinden toplam 2 milyar 553 milyon 807 bin lira ödenek öngörüldüğünü ifade etti.
Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün gecekondu ve çarpık yapılaşma alanları ile afet riski altındaki alanlarda dönüşüm çalışmalarını yürüttüğünü dile getiren Sarı, şöyle devam etti: "Genel müdürlüğümüz kentsel altyapı, envanter ve proje uygulamalarını düzenleyen bir bakanlık birimidir. Kentlerimizde gecekondulaşma ve kaçak yapılaşma süreci sağlıklı büyümeyi engellemiş, olası afet durumunda can ve mal kaybı riskini arttırmıştır. Bu çerçevede; sağlıklı ve güvenli yaşam çevreleri oluşturmak amacıyla çıkarılan '6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun' kapsamında 3,5 yıllık uygulama dönemi geride bırakılmıştır. Kanun kapsamında; 136 Bakanlar Kurulu kararı ile 47 ilimizde toplam 178 adet riskli alan ilan edilmiştir. Ayrıca, riskli binaların tespit edilmesi ile ilgili işlemler hususunda, Valilik ve belediyelere görev verilmiştir. Riskli yapıların tespiti ile ilgili lisans verme işlemleri başlatılmış olup, bin 54 adet kurum ve kuruluş riskli yapıları tespit etmek üzere lisans almıştır. 2015 yıl sonu itibarı ile toplam 311 bin 837 adet bağımsız bölüm içeren 92 bin 833 binada riskli yapı tespiti gerçekleştirilmiştir. 6306 sayılı Kanun kapsamında binaların yıkım ve yeniden yapım süreci hızla devam etmektedir. Belediyelerimiz ile Bakanlığımız arasında kentsel dönüşüm projeleri kapsamında protokoller yapılmakta ve bu çalışmalar belediyeler tarafından yürütülmektedir. Kentsel dönüşüm uygulamaları kapsamında bugüne kadar 2 milyar TL'ye yakın kaynak kullanılmıştır." diye konuştu.
ATIK SU ARITMA TESİSİ YÜZDE 79'A ULAŞTI
Çevre yönetimi ve kirliliğin önlenmesinde en önemli konunun su ve toprak kaynaklarının korunması olduğunu ifade eden Sarı, "Su kirliliğinin önlenmesi amacıyla; 2002 yılında 145 atık su arıtma tesisiyle belediye nüfusunun yüzde 35'ine atık su arıtma hizmeti verilmekteydi. Bakanlığımızca yapılan çalışmalar sonucunda 2015 yılında 653 atık su arıtma tesisiyle bu oran yüzde 79'a ulaşmıştır. 2017 yılı sonunda ise bu oranın yüzde 85'e çıkarılması hedeflenmektedir. Bakanlığımız tarafından atık su arıtma tesisi yönetimlerini teşvik etmek amacıyla, uygun işletmelerde enerji giderlerinin yüzde 50'si karşılanmaktadır. Bu kapsamda, 2011-2015 döneminde 150 milyon TL'nin üzerinde enerji giderleri geri ödemesi yapılmıştır. Bakanlığımızca havza bazında kirliliğin önlenmesi, su kaynaklarının korunması amacıyla çalışmalar titizlikle yürütülmekte ve uygulamaları yapılmaktadır." şeklinde konuştu.
KATI ATIK DÜZENLİ DEPOLAMA TESİSİ 81'E ULAŞTI
2003 yılında katı atık düzenli depolama tesisinin sadece 15 ken, 2015 yılsonu itibariyle 81'e ulaştığını anlatan Sarı, bugün itibariyle bu tesislerle bin 91 belediyede yaklaşık 49 milyon kişiye hizmet verildiğini söyledi. "21 ilde aynı zamanda çöp depolama tesislerinde toplamda 148,5 Megavat kapasite ile elektrik enerjisi de elde edilmektedir." diyen Sarı, "Atıklar toplanarak geri kazanılmakta olup, atık yönetiminin ekonomimize sağladığı katma değer 3 Milyar TL'yi, bu alandaki doğrudan istihdam ise 60 bin kişiyi geçmiş durumdadır. Ülkemizde geri kazanım sektörü gün geçtikçe gelişmektedir." dedi.
350 BİN ADET YAPIYA ENERJİ KİMLİK BELGESİ VERİLDİ
"Enerjide dışa bağımlılık oranımız düşünüldüğünde, binalarda enerji verimliliğinin önemi açıkça görülmektedir." diyen Sarı, "Ülke olarak enerji verimliliğinde belirlediğimiz hedeflere ulaşılması durumunda toplam enerji ihtiyacımız yüzde 16 azalacaktır. Bu nedenle, 1 Ocak 2011 tarihinden itibaren yapılan binalarda Enerji Kimlik Belgesi alınması zorunlu hale gelmiştir. Mevcut binaların da 2 mayıs 2017 tarihine kadar Enerji Kimlik Belgesi almaları gerekmektedir. Bu kapsamda ülke genelinde 350 bin adet yapıya Enerji Kimlik Belgesi verilmiştir. Binalarda Enerji Verimliliği alanında farkındalığı arttırarak, yenilenebilir enerji kaynaklarının daha yaygın kullanılması ile çevreye duyarlı ve sürdürülebilir yapılaşma bakanlığımızın hedefidir. Müteahhit ve Müellif Bilgi Sistemi ile yapı müteahhitleri, yurtiçi ve yurtdışı müteahhitlere dair belgelendirme iş ve işlemlerinin kayıt ve takibi elektronik ortamda gerçekleştirilmektedir. Yapı malzemeleri ile ilgili faaliyetlere ilişkin olarak; toplam 244 standart kapsamında 21 adet onaylanmış kuruluş, 51 standart kapsamında 9 adet uygunluk değerlendirme kuruluşu görevlendirilmiştir. İnşaat Teknik Değerlendirme ve Bilimsel Araştırma Kurumu, Avrupa Teknik Değerlendirme Kuruluşu olarak görevlendirilmiştir. Bakanlığımızca görevlendirilen 3 adet Ulusal Teknik Onay Kuruluşu, standardı olmayan veya standarttan sapma gösteren 53 adet ürün için 2015 yılı içinde ulusal teknik onay düzenlemiştir. Bu görevlendirmelerle imalatçıların ürünlerine uygun belgelendirme yapmaları kolaylaştırılmıştır. Piyasada belgeli ve mevzuata uygun ürün artışı sağlamıştır. Piyasaya güvenli yapı malzemelerinin arz edilmesi, tüketicinin ve rekabetin korunmasının sağlanmasıyla ülke genelinde 19454 adet piyasa gözetimi ve denetimi faaliyeti gerçekleştirilmektedir." diye konuştu.
2003 yılından bugüne kadar maliyeti yaklaşık 9,5 milyar TL olan 3881 yapım projesi gerçekleştirildiğini dile getiren Sarı, 1 milyar 800 milyon TL değerinde 280 yapım projesi çalışmasının da devam ettiğini kaydetti. Türkiye'de yapı denetim hizmetlerinin daha etkin sağlanabilmesi için Yapı Denetim Kanunu kapsamında toplam 2 bin 463 adet yapı denetim kuruluşuna izin belgesi verildiğini anlatan Sarı, bu kuruluşlardan halen bin 935 adedinin faaliyetlerini sürdürdüğünü söyledi.
İLLER BANKASI ÇALIŞMASI
İller Bankası'yla ilgili de bilgi veren Bakan Sarı, şöyle devam etti: "İller Bankası; bin 367 belediye, 30 büyükşehir belediyesi, 30 su ve kanal idaresi, 51 il özel idaresi ve 2 ilçe özel idaresi olmak üzere bin 480 mahalli idare birimine hizmet sunmaktadır. Banka; harita, imar planı, jeolojik ve jeoteknik etüt, içme suyu, kanalizasyon, her türlü arıtma, katı atık, deniz deşarjının yanında, jeotermal enerji uygulamaları, belediye hizmet binaları, soğuk hava deposu finansmanı, terminal, köprülü kavşak, üst yapı ve peyzaj projeleri gibi geniş bir alanda belediyelerimize yatırım hizmetleri vermekte ve belediyelerimizin her türlü finansman ihtiyacını orta ve uzun vadeli olarak temin etmektedir. 2003 yılından günümüze kadar yerel yönetimlere yaklaşık 25 Milyar lira uzun vadeli kredi verildi ve 3 Milyar 494 Milyon lira hibe yapıldı.
2003 yılından günümüze kadar; 4 bin 383 adet iş bitirilerek, yerel yönetimlerin hizmetine sunulmuş, toplam 13 milyar 750 milyon lira harcama yapılmıştır. Su ve Kanalizasyon Altyapı Projesi (SUKAP) kapsamında; Yüksek Planlama Kurulu kararı ile nüfusu 25 bin ve altında olan belediyelere Genel Bütçeden ayrılan ödenekten proje tutarının yüzde 50'si oranında hibe destek sağlanmakta, kalan yüzde 50'si için ise İller Bankası tarafından belediyesine uzun vadeli kredi açılmaktadır. SUKAP kapsamında; projenin başlangıcından günümüze bin 23 adet iş için toplam 5 milyar 841 milyon lira kaynak kullanılmıştır. Sürdürülebilir Şehirler ve Marka Kentler projesi kapsamında, ülke genelinde 65 ilde 146 adet parkın proje ve uygulamasına hibe olarak başlanmış olup, bunlardan 129 adedi tamamlanmıştır."
CİHAN