TBMM Katip Üyesi ve CHP Adana Milletvekili Elif Doğan Türkmen, Rusya ile yaşanan kriz nedeniyle mağdur olan narenciye üreticisinin sorunlarını Meclis gündemine taşıdı. İhracatçılarda olduğu gibi, narenciye üreticilerinin zararlarının da tanzim edilmesi gerektiğini belirten Türkmen, çiftçinin kredi borçlarının ertelenmesi gerektiğini söyledi.

Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığına yazılı soru önergesi veren Türkmen, Türkiye'nin narenciye üretiminde dünyada ilk 10 ülke arasında olduğunu hatırlattı. Sektörün ülkeye 1 milyar doları aşan ekonomik değer meydana getirdiğini bildiren Türkmen, "2014 yılında üretilen toplam narenciye miktarı 3 milyon 787 bin tondur. Bunun yüzde 42'si (bir milyon 585 bin tonu) ihraç edilmektedir." dedi.

Doğrudan veya dolaylı olarak yaklaşık 5 milyon kişinin geçimini sağlayan ve yaklaşık 3.8 milyon tonu bulan narenciye üretiminin yüzde 30'unun da Adana'da gerçekleştirildiğini ifade eden Türkmen, narenciye ihracatın 1 milyon 150 bin tonun da bu kentten yapıldığını kaydetti. Türkmen, şunları söyledi: "2015-2016 narenciye üretim sezonunun henüz başında Rusya ile yaşanan ekonomik ve siyasi kriz, başta Adana olmak üzere ekonomiyi ve üreticileri olumsuz etkilemiştir. Şu ana kadar portakal üretiminin önemli bir kısmı henüz dalında beklerken, üretimin yüzde 30'u hasat edilmiş ve bu ürünlerin büyük bir kısmı da paketleme depolarında ihraç edilmeyi beklemektedir.

Narenciye üreticilerinin yaşadığı bu mağduriyetin yanı sıra, hasat işçiliği ve paketlemelerde çalışan yüz binlerce işçinin işe çıkamıyor olması da dikkate alındığında, söz konusu durumun, ekonomik-sosyal ve toplumsal açıdan büyük problemlerin oluşmasına neden olacağı da açıktır. Özellikle Rusya pazarına yapılamayan ihracattan dolayı üreticilerimiz tahsilat zorlukları yaşamakta. Yapılmış sözleşmeler feshedilmekte, verilen çeklerin iadesi talep edilmektedir." Önergesinde, pazarlanamayan ürünlerden dolayı üreticinin maliyetlerini dahi karşılayamadığını ve kredi geri ödemelerini yapamadığını aktaran Türkmen, bu durumun zaten ödeme sıkıntısı içinde olan üreticinin, gelecek senelerde daha büyük sorunlar yaşamasına neden olacağını savundu.

Türkmen, Başbakan Davutoğlu'na şu soruları yöneltti: "Rusya ile yaşanan siyasi ve ekonomik krizin üretici ve ihracatçılara oluşturduğu mağduriyetlerin giderilmesi, narenciyenin dalında veya paketleme depolarında bırakılmaması için kısa vadede ne tür önlemler almayı düşünüyorsunuz? İhracatçının Rusya pazarına giren ürünlerinin zararını tazmin ettiğiniz gibi üreticinin de zararlarını tazmin edecek misiniz? Narenciye ihracatında Rusya pazarının başka pazarlarla ikame edilebileceğine inanıyor musunuz? Bu konuda yeni pazar girişimlerinde bulundunuz mu? Öncelikle iç pazara yönelik narenciye tüketimini teşvik etmeyi veya hal yasası yaptırımlarını gevşetmeyi düşünüyor musunuz? Bu konuda bir çalışma yapacak mısınız? Daha önce kuru üzümde olduğu gibi, portakal ve mandarin tüketimini de tabana yaymak için Milli Eğitim Bakanlığını ve yerel yönetimleri devreye sokacak mısınız? Ürününü pazarlayamadığı için mağdur olan ve kredi geri ödemelerini yapamayan üreticilerin kredi borçlarına yönelik bir düzenleme yapacak mısınız?"
CİHAN