Halkların Demokratik Partisi'nin (HDP) eski eş genel başkanı Selahattin Demirtaş, dokunulmazlıkların kaldırıldığı Anayasa değişikliği teklifi Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) müzakere edilmeden birkaç gün önce Cumhuriyet Halk Partisi'nden (CHP) bir milletvekilinin Genelkurmay Başkanlığı’nı ziyaret ettiğini iddia etti. 

Demirtaş, Genelkurmay'a esrarengiz ziyaretin akabinde CHP’nin "hayır" yönündeki tavrının “evet” olarak değiştiğini söyledi. 

Demirtaş'ın CHP iddiası “Değişen Bir Şey Yok/ Meclis’ten Mahpushaneye Kürt Milletvekilleri” isimli kitapta yer aldı. Gazeteci Hayri Demir ve Siyaset Bilimci Hasan Kılıç’ın kaleme aldığı kitap Dipnot Yayınları’ndan çıktı.  

2016 yılında milletvekili dokunulmazlıklarının kaldırıldığı döneme ışık tutan kitapta, halen cezaevinde bulunan HDP’nin eski eş genel başkanları Figen Yüksekdağ ve Selahattin Demirtaş ile HDP milletvekilleri Abdullah Zeydan, Selma Irmak, Çağlar Demirel, Gülser Yıldırım, Burcu Çelik Özkan, Ferhat Encu, Sırrı Süreyya Önder ve İdris Baluken ile yapılmış mülakatlara yer alıyor. 

Demirtaş, tutuklanmasının önünü açan dokunulmazlıklar konusunda çarpıcı bir iddiaya ortaya attı. 

"Size göre CHP’ye düzenlemeyi destekleme kararı aldırtan neydi?” sorusu üzerine Demirtaş şunları söyledi: “CHP yönetiminin o günlerde neden böyle bir ani karar aldığına dair çeşitli duyumlarımız var tabii. Spekülasyonlara yol açmamak adına ben de bunları şu anda tekrar hatırlatmak ve altını çizmek istemiyorum. Sadece şu kadarını söyleyeyim. TBMM’de oylama yapılmadan birkaç gün önce bir CHP’li vekilin Genelkurmay Başkanlığı’nı ziyareti ile başladı her şey ve CHP’nin kararı ‘evet’e evrildi.” 

Kandıra F Tipi Cezaevi’nde bulunan HDP önceki dönem Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ ise bu konuda daha üstü örtülü açıklamalarda bulundu. 

Yüksekdağ, “CHP tarihindeki ender ihtimallerden birine kavuşup, neredeyse iktidarın eşiğine gelmişken dokunulmazlıkların kaldırılmasına verdiği destekle o eşikten savruldu. Böyle bir durum niye olur, kime yarar, CHP’nin müesses nizamdaki rolü iktidar olmamak mıdır? Bu ve benzeri sorular CHP yönetimi ve tabanında layıkıyla muhasebe edilmedi hâlâ." dedi. 

“Dokunulmazlık Meclis’te ilk gündeme geldiğinde CHP grubunun belirgin eğilimi prensip olarak ‘hayır’ deme yönündeydi." diyen Yüksekdağ, "Sonuçta politik kamuoyunun bildiği gibi kendi prensiplerini çiğneyerek ‘evet’ dediler. Statükosuna mıh gibi çakılıp kaldığı devlet zihniyeti demokrasiden yana hareketini engelledi." şeklinde konuştu.

Yüksekdağ, “Elbette bu temel gerekçenin yanı sıra bazı özgün müdahalelerin olduğunu da biliyoruz. CHP’nin ulusalcı kesiminin asker bağlantılı politik kanallarının o dönem Kılıçdaroğlu üzerinden sürece müdahale ettiği ve ‘Anayasa’ya aykırı ama evet diyeceğiz’ açıklamasının bundan sonra geldiği de bildiklerimiz arasında.” dedi.

HDP eski grup başkanvekili İdris Baluken ise CHP’yi eleştirirken, "devletin saklı dehlizleri" nitelemesinde bulundu. 

Artı Gerçek'in haberine göre CHP’nin statükocu, devletçi, tekçi tarihi çizgisini aşamadığını belirten Baluken’in bazı tespitleri şöyle: “Dokunulmazlık oylamasındaki tutumuyla Meclis’in etkisizleşmesinden, hatta tasfiyesinden rejim değişikliğine kadar giden bütün süreçte CHP’nin tarihi vebali ve sorumluluğu vardır. CHP’nin devletin saklı dehlizleri yerine meydanlardaki halk denizini dikkate almadığı sürece bu çıkmazı aşamayacağı düşüncesindeyim.” 

Kandıra 1 No’lu F Tipi Cezaevi’nde hükümlü bulunan Sırrı Süreyya Önder ise, “CHP ile doğrudan temas, uyarılarınız oldu mu?” sorusuna şu cevabı verdi: “CHP’nin aymazlığı o denli vahim boyutlardaydı ki hiçbir uyarımız ve diyalog çabamız netice vermedi. Komisyonda CHP sözcüsü ‘Anayasa’ya aykırı ama evet diyeceğiz’ dedikten sonra iktidar ve devlet aklının CHP’yi ağır bir şekilde domine ettiğini anladık.” 

Dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili işaret fişeği, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından 7 Haziran-1 Kasım 2015 arası dönemde verilmişti.

Erdoğan, 28 Temmuz 2015 tarihli konuşmasında, “Bunları dokunulmazlık zırhından arındırmak suretiyle de terör örgütüyle iş mi tutuyorsun, senin sırtını dayadığın yer terör örgütü mü, bunun bedelini ödeyeceksin.” demişti. 

Bu açıklamadan sonra HDP’li milletvekilleri hakkında görülmemiş hızda fezlekeler hazırlandı. HDP’nin gözaltına alınan üye ve yönetici sayısı ise 10 bini aşmıştı. 

Sokağa çıkma yasakları, kitle katliamları ile ülke savaş alanına dönmüşken, HDP’nin Meclise girmesi yine de engellenemedi. 

1 Kasım 2015 Milletvekilliği Genel Seçimi'nde 59 milletvekili ile Meclis’in 3'üncü büyük partisi olan HDP’nin tasfiyesi için bu kez dokunulmazlık kartı öne sürüldü. 

Erdoğan, dokunulmazlıkların kaldırılması yönündeki açıklamalarını sürdürürken, düzenleme 12 Nisan 2016 tarihinde AKP’li 316 milletvekilinin imzasıyla Meclis’e sunuldu. 

Buna göre, Anayasa’da dokunulmazlıkları düzenleyen 83. Madde geçici bir madde ile değiştiriliyordu. Düzenlemenin Meclis’te kabul edildiği tarih itibarıyla hakkında fezleke bulunan milletvekillerinin dokunulmazlıkları tek sefere mahsus kaldırılacaktı. 

Anayasa değişiklik teklifi 20 Mayıs 2016 tarihinde TBMM Genel Kurulu’nda oylandı. Teklifin referanduma gitmeden kabul edilmesi için 367 oy gerekiyordu. AKP’nin (316) ve MHP’nin (40) milletvekili sayısı hiç fire olmasa bile bu rakama ulaşmazken, CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Anayasa’ya aykırı, fakat  'evet' diyeceğiz.” açıklamasıyla CHP’den de bazı vekiller “evet” oyu kullandı. 

Gizli oylama yapıldığı için hangi partiden kaç milletvekilinin “evet” oyu verdiği bilinmiyor. Ancak CHP’li bazı vekiller, “hayır” oyu kullanacaklarını açıklamıştı. 

Böylece, dokunulmazlıkları geçici olarak kaldıran teklif 140 ‘ret’ oyuna karşılık 376 "evet" oyuyla kabul edildi ve 138 milletvekilinin dokunulmazlığı kaldırıldı. 

Oylamada 5 çekimser, 3 geçersiz ve 7 de boş oy kullanılmıştı.  

TBMM’de kabul edildikten sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından hızla onaylanan kanunun yürürlüğe girmesiyle savcılar da harekete geçti. 

Meclis’teki oylamadan 5 ay sonra, 4 Kasım 2016 tarihinde HDP eş genel başkanları Demirtaş ve Yüksekdağ dahil 13 milletvekili gözaltına alındı. 

Ertesi gün 10 vekil tutuklanırken, tutuklamalar sonraki günlerde de devam etti. 

4 Kasım 2016’dan itibaren 27 milletvekili gözaltına alındı, 15 HDP milletvekili tutuklandı. CHP Milletvekili Enis Berberoğlu da 14 Haziran 2017 tarihinde tutuklandı.