Uzay alanında iddialı konuma yükselen Çin, Shengzhou (Kutsal Gemi)-10 adlı insanlı uzay aracı fırlattı.
Uzay aracının fırlatılmasına dakikalar kala aracın uzaya gönderileceği ülkenin kuzeyindeki Gansu eyaletinde bulunan Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi’de görkemli bir tören düzenlendi. Törenden önce Cumhurbaşkanı Xi Jinping, uzaya gidecek 3 astronotun (Çinliler taykonot olarak adlandırıyor) kaldığı binaya gelerek ekibe başarı dileğinde bulundu. Xi, bu tarihi anı kurmaylarıyla birlikte burada izledi.
Zira bu seferki uçuş, 2020’ye kadar bir uzay istasyonu kurmayı ve Ay’a astronot göndermeyi hedefleyen Çin için hayati önem taşıyor. Yerel saatle 17.38'de (TSİ 12.38) gerçekleşen fırlatma, Çin'in devlet televizyonu CCTV’den de canlı yayınlandı. Uçuş merkezindeki hava açık ve fırlatma Çin’deki bayram tatiline denk geliyor.
ASTRONOTLARIN BİRİ KADIN
Uçuş misyonunu gerçekleştirecek 3 astronot, Çin ordusunun pilotlarından Nie Haisheng (ikinci kez uzaya gidiyor) ve Zhang Xiaoguang ile ekipteki tek kadın Wang Yaping olarak açıklanmıştı.
Kocası da pilot olan ve bin 600 saat uçuş tecrübesine sahip Wang, Çin’in uzaya gönderdiği ikinci kadın astronot ve 1980’lerde doğan ilk astronot oluyor. Wang’ın görevi ise uzay aracının durumunu denetlemek, uzay deneyleri, cihazları çalıştırma ve mürettebatın çeşitli ihtiyaçlarını karşılamak.
Uçuşun başkanlığını ise 48 yaşındaki tecrübeli tümgeneral Nie Haisheng yapacak. Shengzhou 6 uzay aracı ile 2005’te uzaya Fei Junlong ile ilk kez giden Nie, aracın yörüngeye oturmasının ardından Tiangong-1 (Gök-Cennet Sarayı) uzay modülü ile elle (manuel) kenetleme işlemini gerçekleştirecek.
Üçüncü astronot olan 47 yaşındaki Zhang Xiaoguang ise, uzay aracının sürüşü, elle kenetlenmesi ve yerküreye çekilmesi görevlerinde komutan Nie’ye yardım edecek.
Bu arada astronotlar için uzayda kalacakları 15 gün için değişik gıdalardan oluşan özel menüler hazırlandı.
UZAYDAN DERS ANLATACAK
Astronotlardan 33 yaşındaki Bayan Wang Yaping, aracın yörüngeye oturmasından sonra uzayın daha popüler hale gelmesi için ilk ve ortaokul öğrencilerine canlı yayınla ders anlatacak ve öğrenci ve öğretmenlerle konuşacak.
Wang ayrıca uzayda Çin'in ilk öğretmeni olacak. Wang, buradaki dersinde öğrencilerin mikrogravite ortamı, sıvı yüzey gerilimi, ağırlık, kütle ve Newton Kanunları’nı anlamalarına yardımcı olacak.
Uzayda dünyanın ilk öğretmeni, ABD'den 37 yaşındaki ortaokul öğretmeni Christa McAuliffe’ydi. Ancak Uzay Mekiği Challenger’ın 28 Ocak 1986 tarihinde uçuştan 73 saniye sonra parçalanmasıyla birlikte McAuliffe ve diğer altı mürettebat ölmüştü. Daha sonra astronot olan Barbara Morgan, McAuliffe’nin misyonunu 2007’de Endeavor uzay aracı ile tamamladı. Morgan, video linki üzerinden öğrencilere uzayda egzersiz ve suyun nasıl içildiğini göstermişti.
5. SEFERİN AMACI
Daha önceki seferlerde olduğu gibi Long March 2F (Uzun Yürüyüş) taşıyıcı roketle uzaya gönderilecek Shengzhou-10, uzayda 15 gün kalacak. Shengzhou-10 ve Tiangong-1’in kenetlenmesiyle 3 astronot, modüle girerek, çok sayıda tıp deneyleri, astronotların uçuş görevi gücünü deneme, uzay aracına tamir ve benzeri deneyler yapma, teknoloji deneyleri gibi faaliyetler yapacak. 15 gün sonra ise uzay aracı astronotlarla birlikte yeryüzüne dönecek, ülkenin uzay programında tarihi öneme sahip Tiangong-1’in uzay yolculuğu ise sürecek.
2020’DE UZAY İSTASYONU KURULACAK
Çin, Ekim 2003’te Shenzhou 5 adlı araçla Rusya ve ABD'den sonra uzaya insan gönderen üçüncü ülke olmuştu. Bugünkü misyon, Çin'in mürettebatlı uzay uçuşunun beşincisi olacak.
8,5 ton ağırlığındaki Tiangong-1 modülü, 2011’de uzaya insansız olarak gönderilmişti ve bu tarihi olayla Çin’in uzay istasyonu projesi başlamıştı.
Çin, 2020 yılına kadar uzayda üç kapsülden oluşan 60 tonluk ilk uzay istasyonu kurmayı hedefliyor. Çin'in kuracağı bu uzay istasyonunun, ABD, Rusya, Kanada, Japonya ve 11 Avrupa ülkesinin kullandığı Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan daha küçük olacak.
Çin'in uzay programı 1992 başlamış ve 2008 yılında da Çinli astronot Zhai Zhigang ülkenin ilk uzay yürüyüşünü gerçekleştirmişti. Çin’in hedefleri arasında 2016’da ilk uzay laboratuarını kurmak da var.
6 MİLYAR DOLAR HARCANDI
Çin’in uzayda bir istasyon kurma projesi kapsamında yaptığı yatırım miktarı 2013 yılında 39 milyar yuana (yaklaşık 6 milyar ABD Doları) ulaştı.
1992’den, 2012’ye kadar geçen 20 yıllık süre zarfı içinde uzay projesi için 20 milyar yuan ( yaklaşık 3.2 milyar dolar) para harcanırken, bu yıl Shenzhou-10'un görevi sonlanıncaya kadar projeye 19 milyar yuan (yaklaşık 3 milyar dolar) daha ek harcama yapılacak.
Çin İnsanlı Uzaycılık Projesi'ne göre, 2020 yılında insanlı uzay istasyonu kurulacak. Kenetlenme teknolojisi de Proje'nin üç temel tekniğinden birini oluşturuyor. Daha önce Çin, insansız ve insanlı uzay araçlarını uzaya başarıyla fırlatarak, projenin ilk aşamasını tamamlamıştı. Şu anda ikinci aşamada bulunan Çin, birden fazla astronotun uzay gezisi yapması, ayda yürüyüş ve uzay aracının modüle kenetlenmesi gibi hedefleri yerine getirmeye çalışıyor. Çin’in, 2011’de de uzaya gönderdiği Shenzhou 8 uzay aracı, Tiangong-1 modülüne otomatik olarak başarıyla kenetlenmişti. Shenzhou 9 ve Shenzhou 10 ile uzayda iddialı konuma gelen Çin, son yıllarda uzay çalışmalarında ciddi adımlar atıyor.
Çin’in uzay projesinin üçüncü aşaması ise, 2020 yılında uzun süreli ve içinde astronotların konaklayıp çalışabileceği bir uzay istasyonu kurmak.
Çin, uzay istasyonunun oluşturulmasıyla büyük uzay teknolojisi deneyleri yapacak.