Çin’in Ankara Büyükelçisi Deng Li, Ankara’nın Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ne yönelik son dönemdeki eleştirilerinin sürmesinin ticari ve ekonomik ilişkileri olumsuz etkileyebileceği uyarısında bulundu. En son Türkiye Varlık Fonu aracılığı ile Çin'den bir milyar euro borç alacağı duyurulmuştu
Şubat ayı başında Sincan bölgesinde halk ozanı Abdurrehim Heyit’in cezaevinde öldüğü iddiasının ortaya çıkmasının ardından Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy yazılı bir açıklama yaparak şunları söylemişti: “1 milyondan fazla Uygur Türkünün toplama kamplarında ve hapishanelerde işkence ve siyasi beyin yıkamaya maruz bırakıldıkları artık bir sır değil. Kamplarda alıkonmayan Uygurlar da büyük baskı altında bulunmakta…Çin makamlarını Uygur Türklerinin temel insan haklarına saygı göstermeye ve toplama kamplarını kapatmaya davet ediyoruz.”
Reuters’a konuşan Deng, Çinli şirketlerin Türkiye’de üçüncü nükleer santral projesi dahil büyük enerji ve altyapı projeleriyle ilgilendiğini hatırlattı.
Heyit’in hayatta olduğunu ve bu açıklamanın kendilerini şaşırttığını belirten Deng, “Biz Türk tarafının mesleki eğitim merkezlerine yönelik yaptığı yorumların tamamen kabul edilemez olduğunu düşünüyoruz” dedi.
Çavuşoğlu BM’de eleştirmişti
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da hafta başında Cenevre’de BM İnsan Hakları Konseyi’nde yaptığı konuşmada Çin’i Sincan politikaları konusunda eleştirmişti.
Avrupa basınında da son günlerde benzer eleştirilerin gündeme geldiğini belirten Deng şöyle konuştu: “İnsan haklarını gerçek anlamda korumak ve geliştirmek için somut adımlar atılması lazım sadece kürsülere çıkıp boş sözler konuşmanın anlamı yok çünkü başkalarını eleştirmek çok kolay. Zaten bugünlerde Avrupa Parlamentosu da insan hakları konusunda Türkiye’yi eleştiriyor. Bence bu konuda Türkiye de çok kızıyor.”
Deng bu eleştirilerin sürmesinin Türkiye Çin ilişkilerini nasıl etkileyeceğini şöyle anlattı: “Çin ve Türkiye’nin farklı konularda farklı düşüncelere sahip olması çok doğal. Ama bu sorunları çözmek için uygun bir zamanda ve uygun yolla görüşmemiz lazım. Yapıcı olmayan bir yolu seçerseniz karşılıklı güveni, anlayışı olumsuz etkileyecektir ve bu ticari/ekonomik ilişkilere de yansıyacaktır… Dostlar arasında yanlış anlaşılmalar olabilir ama sorunları diyalog yoluyla çözmeliyiz. Ama arkadaşınızı her yerde kamuoyuna açık eleştirmeniz yapıcı bir yaklaşım değildir. Eğer arkadaşınız her gün sizi eleştirirse hala arkadaş olarak kalır mısınız?”