Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) son yayınladığı araştırma notunda Türkiye ekonomisinde ilk çeyrek büyüme beklentilerini açıkladı. 

Buna göre, BETAM kesinleşen ocak, şubat ve kısmen açıklanan mart ayı Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) öncü göstergeleri ile yaptıkları hesaplamalara göre 2019 yılının ilk çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla GSYH’nın yüzde 4 oranında azalmasını bekliyor.

Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle hesaplanan bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH’nın yüzde 0,5 küçüleceğini öngörüyor.

Yeni Ekonomi Programı’nda 2019 yılı için yüzde 2,3 GSYH büyümesi hedeflenmişti. Uluslararası kuruluşlar 2019 yılı Türkiye için yaptıkları büyüme tahminlerini yakın zamanda aşağı yönlü revize etti. 

Artı Gerçek'in haberine göre BETAM, 2019 yılının ilk çeyreğinde 2018 yılının son çeyreğine kıyasla mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış tüketim öncü göstergelerinde bir önceki çeyreğe kıyasla bir miktar iyileşme olmakla birlikte küçülmenin devam etmesini bekliyor. 

Geçen çeyrek sert düşüş yaşayan tüketim malı ithalatı ve ÖTV’de bu çeyrek sırasıyla yüzde 16,9 ve yüzde 18,5 artış olacağını öngörüyor. 

Son çeyrekte azalan kamu tüketim harcamalarının da bu çeyrekte yüzde 4,4 artacağını hesaplıyor. 2019 yılının ilk çeyreğinde diğer tüm tüketim öncü göstergelerinde azalışın bir önceki çeyreğe kıyasla yavaşlayarak sürmesini veya durmasını bekliyor.

Kıyaslamayı bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yaptıklarında, 2019 yılının ilk çeyreğinde kamu tüketim harcamaları hariç tüm tüketim öncü göstergelerinin azalmasını bekliyor. 

Yıllık bazda tüketim malları ithalatının yüzde 36,2, konut kredilerinin yüzde 18,9, ÖTV’nin ise yüzde 16,8 azalmasını bekliyor. 

Dayanıklı ve dayanıksız tüketim malları sanayi üretim endekslerinde de sırasıyla yüzde 4,9 ve yüzde 5,4 azalış bekliyor. Kamu tüketim harcamalarında ise yüzde 8,1 artış öngörüyor. Özetlenen bu veriler ışığında, 2019 yılının ilk çeyreğinde bir miktar toparlanma olsa da tüketimin azalmasını bekliyor.

BETAM, 2019 yılının birinci çeyreğinde 2018 yılının son çeyreğine kıyasla perakende ticaret sektörü mevcut mal stok seviyesi hariç yatırım öncü göstergelerinde azalışın yavaşlamasını veya artışa geçiş bekliyor. 

Çeyreklik bazda 2018 yılının son çeyreğinde yüzde 3,2 artan kamu yatırım harcamalarının 2019 yılının ilk çeyreğinde yüzde 62,8 ile olağanüstü bir artış göstereceğini hesaplıyor.

Kıyaslamayı bir önceki yılın aynı çeyreği ile yaptığımızda perakende ticaret sektörü mal stok seviyesi ve kamu yatırım harcamaları hariç tüm kalemlerde düşüşlerin sürdüğünü tespit ediyoruz. 

Yatırım malı ithalatı yüzde 27,9 daralırken son üç aylık üretimin geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 17 azalması ise dikkat çekici bir diğer gösterge. Kamu yatırım harcamalarındaki yıllık artış ise yüzde 20 seviyelerinde. 

Özetlenen bu gelişmeler yatırımda kamunun inisiyatif aldığını gösteriyor.

BETAM, 2019 yılının dördüncü çeyreğinde mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış reel ithalatın ve altın dışı reel ithalatın azalıştan artışa geçip sırasıyla yüzde 8,9 ve yüzde 6,7 büyümesini bekliyor. 

Reel ihracat ve altın dışı ihracatın ise sırasıyla yüzde 0,6 ve yüzde 1,8 artmasını öngörüyor.

Bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla baktığımızda ithalatta çarpıcı azalışlar görüyor. 2019 yılının ilk çeyreğinde reel ithalatın yüzde 22,3 azalmasını, reel ihracatın ise yalnızca yüzde 1,6 artmasını tahmin ediyor. 

Bu sebeple net ihracatın büyümeye katkısının devam etmesini bekliyor.