Rayner’ın istifası, 14 aydır iktidarda olan ve ciddi şekilde yıpranan İşçi Partisi hükümetine ağır bir darbe oldu. Partinin sol kanadının sembol ismi olarak görülen Rayner, “en yüksek standartları karşılamadığını” kabul ederek, hem başbakan yardımcılığı hem de konut bakanlığı görevlerinden ayrıldığını duyurdu. Ayrıca İşçi Partisi’nin genel başkan yardımcılığı görevini de bıraktı.

Starmer, boşalan koltuklara hızlıca atama yaptı. Dışişleri Bakanı David Lammy başbakan yardımcılığına getirildi. İçişleri Bakanı Yvette Cooper dışişleri görevine kaydırılırken, Adalet Bakanı Shabana Mahmood içişleri bakanlığına geçti. Downing Street’ten yapılan açıklamada, çevre, iş dünyası ve bilim-teknoloji alanlarında da değişiklikler olduğu, iki bakanın ise görevden alındığı bildirildi.

Starmer, Rayner’a yazdığı mektupta “seni kaybetmekten çok üzgünüm, ama sen partimizin önemli bir figürü olarak kalacaksın” ifadelerini kullandı. Ancak gözlemciler, Rayner’ın ayrılışının parti içinde yeni bir liderlik tartışmasını tetikleyebileceğine dikkat çekiyor.

Vergi hatası ve istifa

Rayner, 2023’te boşandıktan sonra aile evindeki payını, görme engelli oğlu için kurulan bir tröste devrettiğini, bu satıştan elde ettiği gelirle de Brighton yakınlarındaki Hove’da 800 bin sterlinlik bir daire aldığını açıkladı. Ancak bu daireyi “birinci ikametgah” olarak göstererek daha düşük vergi ödemesi, etik kurulun radarına takıldı.

Etik danışmanı Laurie Magnus, Rayner’ın “uyarı mahiyetindeki hukuki görüşe rağmen” uzman vergi danışmanlığı almadığını belirterek bunun bakanlık etik kurallarının ihlali anlamına geldiğini rapor etti. Rayner, yaklaşık 40 bin sterlinlik bir vergi avantajı sağladığı iddialarını reddetmese de “uzman tavsiyesi almamış olmaktan derin pişmanlık duyduğunu” söyledi.

Krizde kabine hamlesi

İşçi Partisi hükümeti, göreve geldiği 14 ay içinde krizlerle sarsıldı. Sosyal yardımlar ve yaşlılara yönelik yakıt desteğinde geri adım atmak zorunda kalındı. En büyük vaat olan ekonomiyi canlandırma hedefi ise henüz gerçekleşmedi. Dahası, yasa dışı göçmenlerin Manş Denizi’ni aşarak İngiltere’ye gelmesini engellemekte başarısız olunması, göç karşıtı popülist Nigel Farage’ın liderliğindeki Reform UK Partisi’ne destek kazandırdı. Son anketlerde Reform UK, İşçi Partisi’nin önüne geçti.

Yeni içişleri bakanı Shabana Mahmood’un önündeki en acil dosya, göçmen krizini kontrol altına almak olacak.

Siyaset bilimci Patrick Diamond, Starmer’ın kabine değişikliğini “hükümetin şu ana kadar tatmin edici olmadığının açık işareti” olarak yorumladı. Diamond, “Bakanların devlet mekanizmasını kontrol altına alarak ciddi politika değişiklikleri üretmesi acil hale geldi. Ancak Rayner’ın istifasının yarattığı artçı sarsıntılar, özellikle İşçi Partisi’nde yeni bir genel başkan yardımcısı seçimi, hükümetin önümüzdeki yılki icraat kapasitesini zayıflatabilir” dedi.

Angela Rayner’ın samimi, doğrudan üslubu ve işçi sınıfı seçmenlerle kurduğu bağ, onu sık sık geleceğin İşçi Partisi lideri olarak gündeme getirmişti. Ancak vergi krizi ve istifası, bu ihtimali en azından şimdilik devre dışı bıraktı.