Yandaş firmalara 1 yılda 2 milyar TL

Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın köprü ve tünel projeleri için sarfettiği, "Milletin cebinden 1 kuruş çıkmayacak." sözleri havada kaldı. 2018 yılında Osmangazi ve Yavuz Sultan Selim köprüleri ile Avrasya Tüneli'ne Hazine'den 2 milyar TL ödendi. Tutmayacağı bile bile verilen yüksek araba geçiş garantileri "Planlı soygun" olarak yorumlanmıştı.

Yap-işlet-devret (YİD) projeleri olarak hayata geçirilen Osmangazi Köprüsü, Avrasya Tüneli ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü için 2018 yılında devletin verdiği araç geçiş rakamlarına ulaşılamadı.

YANDAŞ FİRMALARA 2 MİLYAR TL DAHA

İşletmeci firmalara garanti verildiği için geçmeyen araba sayısı kadar ödeme yapıldı. 2018 yılında her üç proje için Hazine 2 milyar lira ödeme yaptı.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Kocaeli Milletvekili Haydar Akar ve CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer'in ayrı ayrı verdiği soru önergelerini cevapladı.

TÜNEL İÇİN 155 MİLYON TL ÖDENDİ

Turhan’ın verdiği cevaplara göre İstanbul Boğazı’nın altına inşâ edilen Avrasya Tüneli için 2018 yılında 25 milyon 125 milyon araç geçiş garantisi verildi, ancak tünelden 17 milyon araç geçti.

Aradaki fark yüzünden 2018 yılında Hazine'den 155 milyon 684 bin lira ödendi. Avrasya Tüneli AŞ ise Yapı Merkezi ile Güney Koreli SK E&C ortaklığında kuruldu.

İzmit Körfezi’nin iki yakasını birleştiren Osmangazi Köprüsü'nden geçmeyen 5,6 milyon araba için Hazine işletmeci firmalara 789 milyon lira ödedi. Köprüde fiyat indirimin farkı da firmaya ödeniyor.

OSMANGAZİ’DE FATURA 636 MİLYON TL

İzmit Körfezi’nin iki yakasını birleştiren Osmangazi Köprüsü'nden ise 2018 yılında 9 milyon araç geçiş yaptı. 141 TL'lik ücret yüksek bulununca bu ücret 71 TL'ye indirildi ve aradaki farkı da devlet ödedi. Bu fark da 636 milyon lira tuttu.

Geçmeyen 5 milyon 600 bin araç için ise 789 milyon lira yine Hazine tarafından işletmeci firmaya ödenecek. Sadece Osmangazi Köprüsü için 2018 yılı için milletin cebinden 1 milyar 425 milyon lira çıkmış olacak.

AKP'YE YAKIN FİRMALARA GARANTİLİ KIYAK

Nurol, Makyol, Astaldi, Yüksel, Özaltın ve Güriş firmalarının ortaklığı ile kurulan OTOYOL AŞ. (NÖMAYG) Osmangazi Köprüsü'nden kimse geçmese bile 18 yıl boyunca, bir başka ifadeyle 2035’e kadar Hazine'den ödeme garantisi aldı.

3’ÜNCÜ KÖPRÜNÜN YÜKÜ DE VATANDAŞA

İstanbul Boğazı’nın Karadeniz ile birleştiği noktada inşâ edilen Yavuz Sultan Selim Köprüsü için de garanti edilen rakamlara ulaşılamadı.

Yıllık 49 milyon 275 bin araç garantisi verilen köprüden 2018 yılında toplam 14 milyon 923 bin araç geçişi oldu. Hazine, işletmeci firmaya 34 milyon 352 bin aracın bedeli olarak 448 milyon lira ödemek mecburiyetinde kaldı.

Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nün işletmeciliğini İbrahim Çeçen Holding (IC İÇTAŞ) ile İtalyan Astaldi JV ICA’nın yapıyor. 10 yıl 2 ay boyunca aynı garantiler geçerli olacak.

DOLAR ARTTI, 2019 FATURASI DAHA AĞIR OLACAK

Sözcü’ye mülakat veren CHP Milletvekili Haydar Akar, Yavuz Sultan Selim Köprüsü'nde de 2018'de garanti verilen araç rakamlarının üçte birine ancak ulaşıldığını söyledi.

Akar geçen yıl geçiş ücreti 13,05 lira olan Yavuz Sultan Selim Köprüsü için Hazine'nin 448 milyon lira ödemek zorunda kaldığını belirtti.

Akar, şöyle konuştu: “Tüm projelerde ücret dolar kuruna göre belirleniyor. Bugün dolar 5.65 lira seviyesinde ve bu araç geçiş rakamları 2018 yılına göre artış göstermiş dahi olsa 2019 yılında bu projeler için ödenecek tutar, 3 milyarın üzerinde olacaktır.”

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise, “Bu zararlar anlaşmada sorumluluğu olan herkese ödettirilmeli.” dedi.

RAKAMLARLA 3 YİD PROJESİ:

AVRASYA TÜNELİ

Garanti edilen araç sayısı: 25 milyon 125

Geçen araç sayısı: 17 milyon

OSMANGAZİ KÖPRÜSÜ

Garanti edilen araç sayısı: 14 milyon 500

Geçen araç sayısı: 9 milyon

YAVUZ SULTAN SELİM KÖPRÜSÜ

Garanti edilen araç sayısı: 49 milyon

Geçen araç sayısı: 14 milyon 923