Türk otomotiv sektörü, yakaladığı başarı ve gösterdiği gelişmeyle dikkat çekiyor. Anadolu'daki fabrikaların kalite açısından Avrupa'da zirveye tırmanması ve üretilen modellerin 'yılın aracı' seçilmesi rakip şirketlerin ilgisini bu tesislere çekiyor. Bu sebeple, firmaların üretim teknolojisini, ürününü veya önemli bilgilerini elde etmeyi amaçlayan 'otomotiv casusluğu' son dönemlerde artış gösterdi. Fotoğrafik hafıza ve çizim yeteneği yüksek 'mühendisler', ziyaretçi kimliğiyle tesisleri gezerek casusluk yapıyor. Fabrika müdürlerinin ifadesiyle, bu kişiler Kocaeli'nde kol gezmeye başladı. Bazı firmalar, tedbir amacıyla misafir kısıtlamasına gitti. Ziyaretçi listesi önceden alınarak isimler tek tek araştırılıyor. Sakıncalı görülen kişiler fabrikaya sokulmuyor. Türkiye'nin ihracat kalemleri arasında otomotiv ilk sırada yer alıyor. Kocaeli, Adapazarı ve Bursa, ABD'li Ford, İtalyan Fiat, Japon Toyota, Güney Koreli Hyundai, Fransız Renault ve Alman Mercedes'in üretim üssü haline geldi. Birçok marka, yeni modelini dünya ile aynı anda Türkiye'de tanıtıyor. Rekabet de gün geçtikçe kızışıyor. Firmalar, rakiplerini yakından izliyor. Ford'un Avrupa fabrikaları arasında 4 yıldır 'en iyi' seçilen Kocaeli üretim merkezi, mercek altındaki tesislerin başında geliyor. Fabrika Müdürü Nuri Otay, "Meraklı bazı meslektaşlarımız, yedek parça satın aldığımız şirketlerin mühendisi gibi gelip tesislerimizi, yeni ürünlerimizi görmek istiyor. Bunları nazikçe dışarı çıkarıyoruz." diyor. Yeni modelleri Linea ve Mini Kargo'yu sır gibi saklayan Tofaş da üretim döneminde fabrikasına ziyaretçi kabul etmeye yanaşmıyor. Birçok şirket, fabrikalarının belirli bölümlerini karşılıklı olarak birbirinin incelemesine açıyor. Bunlar içindeki tek istisnayı Japon Toyota oluşturuyor. Japon şirket, hiçbir şekilde tesislerini rakiplerinin ziyaretine açmadığı için, diğer şirketler de kapılarını ona açmıyor. Otay, "Toyota dışında hemen hemen bütün rakiplerimizi ağırladık. Mesela Mercedes, resmen fabrikamıza tur düzenledi." bilgisini veriyor. Taklit ve model casusluğunun en fazla yaşandığı alanlardan diğeri de hazır giyim. Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Ali Murad Kızıltaş'ın verdiği bilgiye göre Türkiye'de üretim yapılan markalar daha çok İran, Suriye ve Doğu Bloku ülkelerinde taklit ediliyor. İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçı Birlikleri Başkanı İsmail Gülle de tekstil ve hazır giyimde aslını aratmayacak kadar güzel taklitlerin yapıldığını belirterek, "Hep elinizdekinden daha yenisini bulmak ve üretmek zorundasınız. Bu şirketler için ateşleyici bir unsur." değerlendirmesinde bulunuyor. Kocaeli'ndeki Seka'nın arazisine büyük tartışmalarla kurulan Ford Otosan fabrikası, turizm merkezi gibi yurtiçi ve yurtdışından pek çok ziyaretçiyi ağırlıyor. Fabrikaya ilginin artması üzerine, daha önce İspanya, İngiltere ve Almanya arasında sefer yapan şirket bünyesindeki Ford Air'e ait 2 uçak, haftada 2 kez İstanbul'a uçmaya başladı. Gelenlerin arasında Ford'un yanı sıra diğer şirketlerden de üst düzey temsilciler bulunuyor. Fabrikayı yerinde görmek isteyen Avrupalı otomotiv yöneticilerinden randevu taleplerine olumlu cevap verilenler, özel jetleriyle İstanbul'a gelip, buradan tesislere geçiyor. Randevularına olumlu cevap alamayan ya da fabrikanın gezilmesine izin verilmeyen bölümlerini de görmek isteyenler, yasağı; yedek parça tedarikçi şirketinin elemanı gibi davranarak aşmaya çalışıyor. "Ürün geliştirme ve yeni modellerle ilgili bölümleri sadece yedek parça aldığımız şirketlere açıyoruz." diyen fabrika müdürü Nuri Otay, gösterdikleri başarının sırrını öğrenmek isteyen başka markaların fabrika müdürlerinin bu gruplar içine sızarak, 'mahrem' bölümlerini görmek için teşebbüste bulunduklarını kaydederek, şunları söylüyor: "Ben dünyanın birçok yerinde hem Ford hem de diğer şirketlerin tesislerini gezdim. Aynı şekilde diğer markaların üretimle ilgili yöneticileri de bizim fabrikaları geziyor. Son dönem Avrupa'da moda olan yer bizim Kocaeli fabrikası. Ancak araya bazen izin almadan sızanlar da oluyor. Yan sanayicilerin rutin toplantıları için tedarikçilerle birlikte geliyorlar ve kendilerini o şirketin mühendisi gibi tanıtıyorlar. Sonra anlıyoruz ki, fabrikanın bazı sırları için gelmişler. Bunları kibarca fabrikadan dışarı çıkarttık. Çünkü artık bu, sanayi casusluğuna giriyor. Bunun yanı sıra örneğin İstanbul Sanayi Odası'nın, Odalar ve Borsalar Birliği'nin yabancılar için düzenlediği sanayi turları içinde biz de yer alıyoruz. Kimlerin fabrikamızı gezeceğini liste halinde gönderiyorlar. Onların içinde de bizim fabrikayı gezmemesi gerekenleri görüyoruz ve listeden çıkartıyoruz." İthalat krizi için İran'dan heyet İran otomobili Samand'ın Türkiye'ye ithalatına izin çıkmaması üzerine Tahran yönetimi Türkiye'de üretilen Renault Megane'ların ülkeye girişini durdurdu. İki ülke arasında meydana gelen sıkıntının aşılması için İran Sanayi ve Maden Bakanlığı'ndan bir grup yetkili hafta içinde Ankara'ya geliyor. Tahran hükümetinden İran Haber Ajansı'na yapılan açıklamada, Türk tarafının İran malı ihracat ürünlerine karşı tutumunu değiştirmesi gerektiği belirtildi. Oyak Renault fabrikasından İran'a bu yıl 2 bin civarında Megane ihraç edilirken İran Sanayi ve Maden Bakanı Ali Rıza Tahmasbi'nin talimatıyla bu ihracat son 400 adetlik partinin girmesinden sonra durduruldu. İranlı Samand geçtiğimiz mart ayından beri Türkiye'ye ithalat için izin alamıyor. Ancak markanın dün sona eren İstanbul Auto Show'da sergilediği modeller ziyaretçi ilgisinden nasibini aldı. Citroen C4 Arjantin'den gelecek Türkiye'de satılan her iki otomobilden birisi Sedan tipinde. Peugeot'nun İran'dan ithal etmeye başladığı 206 Sedan'la girdiği pazara, Opel'in Polonya'da üretilen Astra Sedan'la, Fiat'ın Bursa'da üretilen Linea'yla 2007 yılında getireceği rekabet Citroen'i de harekete geçirdi. Türkiye pazarında kompakt sınıfta Sedan modeli bulunmayan Citroen, açığını Arjantin'den getireceği modelle kapatmak için kolları sıvadı. "Türk tüketicisi Sedan otomobili seviyor ve tercih ediyor. Biz de bu açığımızı şu ya da bu şekilde kapatmak zorundayız." diyen şirketin Genel Müdürü Bora Koçak, C4'ün Sedan modelini ithal etmek için şirketin merkezi olan Fransa'ya talepte bulunduklarını ve gelecek yıl ortalarına doğru bu modelin satışına başlayabileceklerini söyledi. Citroen'in C4 Sedan modelinin üretimi sadece Çin ve Arjantin'de yapılıyor.